Gezondheidsproblemen bij honden: Leishmaniose

Een ziekte die nare gevolgen kan hebben voor honden die naar het Middellandse Zeegebied of zuidelijker. reizen: Leishmaniose. Een goede preventie is van cruciaal belang! Vooral de bescherming tegen zandvliegjes is prioriteit nummer één bij het voorkomen van deze ziekte.

Insectenbeten

Leishmaniose wordt veroorzaakt door een ééncellige bloedparasiet Leishmania Donovani. De tussengastheér van deze parasiet is de Phlebotoom, een zandvliegje dat zich zoals eerder gezegd handhaaft in het Middellandse Zeegebied en zuidelijker. Zij hebben bovendien water nodig om te kunnen overleven met als gevolg dat ze het meeste voorkomen in waterrijke gebieden. In onze regionen komen de zandvliegjes voorlopig nog niet voor. De Phlebotomen houden zich overdag verscholen en komen pas tevoorschijn rond zonsondergang. Wanneer een dergelijk vliegje uw hond echter steekt, wordt de parasiet mee overgedragen en bereikt hij eindelijk zijn eindgastheer, uw viervoeter. Daar gaat hij zich nestelen in de rode bloedcellen die hij helemaal zal vernietigen. Sommige honden krijgen al klachten meteen na de infectie, andere daarentegen dragen de parasiet hun ganse leven bij zich zonder ooit problemen te hebben. Dit komt omdat Leishmania zich kan schuil houden in de milt, de lever, het beenmerg en/of de lymfeklieren waardoor hij op dat moment niet is aan te tonen. Maanden tot jaren later gaat de ziekte opflakkeren en vertoont de hond dan pas symptomen. Wannéér de ziekte actief wordt en of dat ooit gebeurt, hangt vooral af van de individuele afweer van de hond. Daarom kan een hond die negatief testte jaren later, tot zeven jaar nadien, alsnog de ziekte ontwikkelen.

Symptomen

Omdat de klachten zo uiteenlopend kunnen zijn, is Leismaniose een van de moeilijkste aandoeningen om te herkennen aan de hand van de symptomen. Daarenboven zijn er honden die drager zijn zonder dat ze ooit ziek worden. De ziekteverschijnselen die optreden hangen af van de organen die aangetast worden en het stadium waarin de ziekte zich bevindt. Mogelijke algemene klachten zijn: lusteloosheid, gewichtsverlies terwijl de hond goed eet, gewrichtsproblemen, koorts, bleke slijmvliezen door bloedarmoede en vergrote lymfeklieren in de hals- en de knieholte. Daarnaast vertonen de meeste honden ook huidklachten. Deze zijn: een droge en schilferige huid met wondjes die slecht genezen, kale plekken rond de ogen, op de oren en op de neus, roze plekjes rond de neus en op de ooglidranden, korsten en kloven aan de neusspiegel en de kussentjes, zweren op de huid en op de slijmvliezen en een rode geïrriteerde huid met al dan niet blauwe plekken. Overige mogelijke problemen zijn: een droge neus, diarree, chronische oogontstekingen en heel typisch ook nagels die heel snel groeien of veel te dik zijn.

Diagnose

Op basis van de bovenvermelde symptomen moet er eerst en vooral gestart worden met een algemeen bloedonderzoek. Ook in het bloedbeeld zullen namelijk heel wat veranderingen optreden. Zo zal het totaal eiwitgehalte van het bloed meestal sterk verhoogd zijn, terwijl albumine, een leverspecifiek eiwit, vaak verlaagd is. Dit in combinatie met een te laag gehalte aan rode bloedcellen, leverschade en een duidelijke nierinsufficiëntie, wat de grootste doodsoorzaak is. Is er een vermoeden van Leishmaniose, dan kunnen op het bloed verschillende bijkomende testen gedaan worden. Het is echter zo dat een hond negatief kan testen terwijl hij toch drager is. Daarom is het aangeraden deze testen te herhalen als de klachten blijven voortduren.

Behandeling

Als de ziekte op tijd kan opgespoord worden, is ze goed te behandelen. Zijn de lever en de nieren nog in goede staat, dan kan gestart worden met een reeks injecties van Glucantime die de parasieten doodt. Dit gebeurt om de andere dag gedurende 25 dagen. Dit kan ofwel onderhuids of in de spieren toegediend worden. Het is echter aangeraden om de onderhuidse manier te kiezen omdat dit minder belastend is voor het lichaam. Na deze kuur of tegelijkertijd kan al gestart worden met tabletten allopurinol. Deze stof voorkomt dat de parasiet zich verder vermenigvuldigt en vermindert tevens de activiteit ervan waardoor de symptomen sterk verminderen. Soms is het noodzakelijk deze tabletten levenslang te blijven verder geven. Als de gesteldheid van de hond het toelaat, is het beter de combinatie van beide producten in te zetten. Op die manier duurt het veel langer vooraleer de ziektesymptomen terugkomen, in bepaalde gevallen gebeurt dit zelfs helemaal niet meer! Indien dit niet mogelijk is, zal alleen voor allopurinol geopteerd worden. In beide gevallen is het onmogelijk de parasiet volledig uit te roeien maar gelukkig kunnen honden met Leishmania toch gezond oud worden. Het is raadzaam om de drie tot zes maanden het bloed opnieuw te controleren.

Preventie

Om Leishmaniose te voorkomen, is het belangrijk uw hond goed te beschermen tegen zandvliegjes. Dit kan met behulp van een Scalibor tekenband die voor 95 procent bescherming biedt. De meeste dierenartsen raden aan deze tekenband te combineren met pipetten om in de nek te doen die uw hond bijkomend tegen zandvliegjes behoeden, zoals de Advantix pipetten van Bayer. Hou er eveneens rekening mee dat de vliegjes het meest actief zijn rond zonsopgang en zonsondergang.