Recurrent Airway Obstruction bij paarden

De luchtwegen van een paard zijn heel belangrijk, aangetaste luchtwegen zullen ervoor zorgen dat het paard minder goed kan presteren. Zijn de longen ernstig beschadigd dan zal een paard zelfs bij lichte inspanning veel last ervaren. Om zulke problemen te voorkomen is het belangrijk om (veel voorkomende) aandoeningen aan de luchtwegen vroegtijdig te herkennen en te behandelen.

Wat is RAO

RAO is een afkorting voor de aandoening Recurrent Airway Obstruction. Het is een veel voorkomende aandoening aan de luchtwegen. Belangrijk is om in een vroegtijdig stadium de symptomen te herkennen en het paard te behandelen om blijvende schade te voorkomen. De toestand van het paard kan snel verslechteren als behandeling uitblijft. Ben je er op tijd bij dan zal er geen of bijna geen blijvende schade optreden. Hierdoor zal het paard na herstel nog hetzelfde kunnen presteren als voor de ziekte.

Symptomen

Paarden beginnen met een lichte hoest die vooral te horen is bij inspanning. Hoesten kan ook gebeuren tijdens of na het eten van kracht- of ruwvoer. Wanneer het hoesten tijdens of na het eten ontstaat kan het paard een klein deel van zijn voer 'ophoesten'. In een verder gevorderd stadium zal het paard meer moeite krijgen met ademhalen doordat de elasticiteit van het longweefsel verminderd is. Hierdoor kun je bij de flanken het zogenaamde 'knijpen' waarnemen. Een paard zal tijdens het uitademen de spieren in de flanken overdreven aanknijpen, dit om de laatste lucht uit de longen te persen. Er zal ook sprake zijn van neusuitvloeiing dit kan variëren tussen helderwit bij de lichtere gevallen en gele pus bij de zware gevallen.

Oorzaak

RAO wordt veroorzaakt door schimmelsporen in hooi/kuilvoer en/of in het stro wat in het paard zijn stal ligt. Het paard ademt tijdens het eten de schimmelsporen in die vervolgens terechtkomen in de diepe luchtwegen. Daar ontstaat een irritatie en het lichaam reageert door witte bloedcellen naar de longblaasjes te sturen. Ook worden er antistoffen aangemaakt die de schimmelsporen moeten verwijderen, hierdoor wordt er slijm gevormd in de longen. Door het slijm in de longen gaat het paard hoesten. Zelfs als de schimmelsporen nu niet meer ingeademd worden zullen de antistoffen aanwezig blijven en slijm gevormd worden. Want zonder behandeling zullen de longen geprikkeld blijven door fijnstof in de omgeving.

Behandeling

Naast alle mogelijke aanpassingen aan de leefomgeving van het paard is er behoefte aan een behandeling van een dierenarts om verergering te voorkomen. Daarnaast kunnen de verschillende luchtwegaandoeningen veel op elkaar lijken. Een dierenarts kan door een lichamelijk onderzoek vaststellen wat het paard precies mankeert. Verdere onderzoeken kunnen nodig zijn zoals bijvoorbeeld een endoscopie. Hierbij wordt een slang met camera via de neus ingebracht zodat de toestand van de longen bekeken kan worden. Ook kan er gekozen worden om een longspoeling te doen, door de longen met een vloeistof te spoelen kan er een kweekje gemaakt worden. Uit dit kweekje kan dan opgemaakt worden om welke schimmel het gaat zodat er effectief behandeld kan worden. Maar eerst is er een standaard behandeling mogelijk die veel luchtwegaandoeningen bestrijdt. Pas als dit niet aanslaat zal er verder gekeken moeten worden door middel van de bovenstaande methodes. Eerst zal er de mogelijkheid zijn om een pillenkuur en/of siroop aan het paard te geven via het voer. Krijg je een kuur van de dierenarts maak die dan altijd af ook als het paard halverwege geen symptomen meer vertoont! De longen kunnen nog altijd niet helemaal in orde zijn, wordt er gestopt met de kuur kan het weer verergeren. Het vervolgen of herhalen van de kuur kan dan niet meer baten waardoor andere maatregelen genomen dienen te worden.

Preventie

Voorkomen kun je het niet altijd maar er zijn wel enkele maatregelen die je kunt nemen. Paarden dienen zoveel mogelijk buiten te verblijven zodat ze veel frisse lucht kunnen inademen. Moeten de paarden ook binnen staan dan is het belangrijk om zoveel mogelijk aandacht aan het stalklimaat te besteden. Spinrag dient zo vaak mogelijk verwijderd te worden, gebruik stalstrooisel dat nagenoeg stofvrij is en veeg nooit de stalgang terwijl er paarden binnen staan. Verder kun je het paard zover mogelijk van de mesthoop en hooiopslag stallen en mest nooit uit terwijl het paard nog in de box aanwezig is. De ademhalingsomgeving van een paard is ongeveer 65cm rond de neus. Deze omgeving moet goed gecontroleerd worden op stof en schimmels. Paarden die gevoelige luchtwegen hebben kunnen het best gestald worden in een stal met een half open deur. Als er een raam aanwezig is met een luikje hou dan het luik open. Zelfs bij kou is het beter om de halve deur plus het luikje open te houden. Het paard kan dan beter een extra deken opgelegd krijgen. Voer nooit hooi/kuilvoer met schimmel en vermijdt stoffig hooi door het te spoelen met water. Door dit allemaal te doen voorkom je niet alleen RAO maar ook andere luchtwegaandoeningen en hou je een gezond paard.