De waterlagen in het aquarium - welke vis zwemt waar?

Bij het samenstellen van een gezelschapsaquarium is het belangrijk om vissen te kiezen die in verschillende waterlagen leven, zodat je aquariumvissen elkaar niet in de weg zitten. Het is dan ook handig om te weten welke vissen in welke waterlaag leven, zodat je op basis hiervan een mooi visbestand kunt samenstellen. Zo zijn er vissen die een voorkeur hebben voor de bovenste waterlaag, maar zijn er ook vissen die juist vaker in het midden van het aquarium te vinden zijn, of juist op de bodem.

Waterlagen in het aquarium

Een aquarium kun je grofweg indelen in drie waterlagen:

• De bovenste waterlaag
• De middelste waterlaag
• De onderste waterlaag

Aquariumvissen hebben normaal gesproken een voorkeur voor één of twee lagen in het aquarium. Ook in de natuur hebben vissen een duidelijke voorkeur voor een waterlaag, en meestal zijn ze ook lichamelijk aangepast op het leven in een bepaalde waterlaag. Natuurlijk is een aquarium veel minder diep dan de gemiddelde sloot of rivier waarin de vis oorspronkelijk vandaan komt, maar toch zien we bij de meeste aquariumvissen hun natuurlijke voorkeur ook terug in het aquarium.

Bij het bepalen van een visbestand voor het gezelschapsaquarium is het dan ook belangrijk om rekening te houden met de voorkeur van de vissen. Zo kun je een mooi uitgebalanceerd visbestand samenstellen van vissen die zich ophouden in verschillende lagen van het aquarium.

Vissen in de bovenste waterlaag

Aquariumvissen die zich in de bovenste waterlaag ophouden zijn bijvoorbeeld vissen die regelmatig naar lucht komen happen op het watervlak. Hieronder vallen bijvoorbeeld de labyrinthvissen (goerami's). Zij hebben een speciaal ademhalingsorgaan (het labyrinth) waardoor zij af en toe naar boven komen om naar adem ze happen. Veelal hebben aquariumvissen die in de bovenste waterlaag zwemmen een bek die ze helpt om voedsel van het wateroppervlak te kunnen pakken. Hierbij is de onderkaak van de vissen langer dan de bovenkaak. Ook hebben deze vissen vaak een rechte rug.

Voorbeelden van tropische vissen die meestal in de bovenste waterlaag zwemmen zijn:

• Diamantgoerami
• Dwerggoerami
• Gemarmerde bijlzalm
• Gestreepte goerami
• Guppies
• Hockeystick
• Honinggoerami
• Platy
• Kempvis
• Zwaarddrager

Vissen in de middelste waterlaag

Veel scholenvissen houden zich op in de middelste waterlaag van het aquarium. Dit is veruit de populairste waterlaag voor de meeste aquariumvissen. Deze vissen hebben normaal gesproken een bek waarbij de onder- en bovenkaak even lang zijn. We noemen dit ook wel een eindstandige bek. Met deze bek kunnen ze goed 'vallend' voedsel oppikken uit het water. Vissen die meestal in de middelste waterlagen zwemmen zijn onder andere tetra-soorten, veel zalmsoorten en barbelen.

Een paar voorbeelden van aquariumvissen die graag in de middelste waterlaag zwemmen:

• Blauwe keizertetra
• Black Molly
• Discusvis
• Glasmeerval
• Kardinaaltetra
• Kegelvlekbarbeel
• Kongozalm
• Maanvis
• Neontetra
• Roodoogzalm
• Rouwtetra
• Sherrybarbeel
• Sumatraan
• Zwarte neon

Vissen in de onderste waterlaag

In de onderste laag van het aquarium zie je veelal echte 'bodemscharrelaars'. Zij hebben een zogenaamde 'onderstandige' bek waarbij de bovenkaak langer is dan de onderkaak. Hiermee kunnen ze goed voedsel van de bodem oppakken. Vaak hebben deze vissen een plat onderlichaam en 'baardharen' waarmee ze voedsel kunnen lokaliseren. Veel meervalsoorten, cichliden en botia's hebben een voorkeur voor de onderste waterlaag in het aquarium.

Een paar voorbeelden van vissen met een voorkeur voor de onderste waterlaag:

• Ancistrus
• Antennebaarsje
• Clownbotia
• Corydoras
• Gekuifde dwergcichlide
• Gestreepte botia
• Indische modderkruiper
• Kersenbuikcichlide
• Microgeophagus altispinosa

Vissen die zich in meerdere waterlagen ophouden

Er zijn ook verschillende aquariumvissen die niet persé een voorkeur hebben voor één waterlaag, zij zwemmen door het hele aquarium heen. Dit zijn bijvoorbeeld de Otocinclus en het kogelvisje.

De waterlaag is niet alles bepalend voor het visbestand

Afgezien van de waterlaag, is het ook belangrijk om rekening te houden met andere zaken:

Karakter

Passen de vissen bij elkaar qua karakter? (Schuwe vissen zullen erg gestressed worden van drukke vissen)

Waterwaardes

Hebben de vissen dezelfde behoeftes qua waterwaardes?

De inrichting van het aquarium

Is de inrichting van het aquarium geschikt voor de vissen die je wilt houden?