Tutorial: Een CO₂ systeem aansluiten aan het aquarium

Tutorial: Een CO₂ systeem aansluiten aan het aquarium Voor een gezonde en prachtige plantengroei is een goede bemesting onontbeerlijk in een aquarium. De doe-het-zelvers behelpen zichzelf met een zelfgemaakt systeem, hier zit echter wekelijks onderhoud aan verbonden. Een van de meest onderhoudsvrije systemen is het aansluiten van een kant en klare CO² fles. Hiervoor zijn verschillende onderdelen nodig. Dit systeem kan voor net geen 200€ geïnstalleerd worden en is nadien nog uit te breiden.

Benodigde onderdelen voor een automatisch systeem

  • Een volle hervulbare co₂ fles;
  • Een dubbele manometer met naaldventiel;
  • Een magneetventiel;
  • Een terugslagventiel;
  • Een co₂ slang;
  • Een co₂ difussor;
  • Een tijdschakelklok.

De co₂ fles

Een co₂ fles is op verschillende plaatsen te verkrijgen. Belangrijk bij zo'n fles is het feit dat deze gekeurd is(In Duitsland heet dit TUV keuring, in Nederland staat Stoomwezen in voor de keuring) Zo'n keuring is in geval van koolstofdioxide 10 jaar geldig. De geldigheid hangt af van het de herkomst van het gas. Zonder keuring mag een fles niet bijgevuld worden voor de veiligheid. Aan de bovenkant van de fles zit een draaiknop, deze heet de cilinderafsluiter. Het uitstekend stukje metaal is het inlaatstuk.
Met Co₂ gas werken is niet zonder gevaren. Co₂ kan in bepaalde concentraties zorgen voor vergiftiging. In hoge concentraties is co₂ dodelijk. Dit is in het geval van kooldioxide bemesting vooral belangrijk indien er lekker in het systeem zitten. Voor de eigen veiligheid is het nuttig om hier rekening mee te houden.


De manometers en het reduceertoestel

Om de druk van de fles op een bruikbaar niveau te brengen is een drukregelaar nodig. Deze dient een ISO 2503 certificaat te hebben. Dit certificaat zorgt ervoor dat de meter bruikbaar is voor co₂ gas. Een reduceertoestel bestaat uit een single-stage reducer of een dual-stage reducer. In dit geval wordt gebruik gemaakt van een dual-stage reducer. Op het reduceertoestel zitten 2 manometers deze zijn met enkelvoudige of met dubbele bourdon manometer te verkrijgen. Een dubbele manometer is de meest uitgebreide, maar tevens duurste oplossing. Het reduceertoestel zorgt ervoor dat er geen overdruk ontstaat indien de fles bijna leeg is. Op deze reducer zitten 2 bourdon-meters waarop 2 waardes staan af te lezen. De eerste meter heet de inhoudsmanometer, hierop is de interne druk van de fles af te lezen, deze wordt uitgedrukt in bar. Als dit cijfer zakt naar 0, dan is de fles leeg. De andere meter is de werkdrukmanometer, hierop staat de werkdruk af te lezen. De druk hiervan wordt uitgedrukt in PSI of Bar. 1 bar is 14,5 PSI
Op het reduceertoestel zitten 3 draaiknoppen. De ene knop dient om de fles te openen, de andere dient om de werkdruk te regelen. Als laatste zit op dit apparaatje een naaldventiel, hiermee worden het aantal druppels co₂ per minuut afgesteld aan de hand van een schroefje.


Het magneetventiel alias elektroventiel

De planten in het aquarium verbruiken overdag co₂, 's nachts geven ze dit echter zelf af. Als een co₂ systeem open blijft staan kan dit ervoor zorgen dat vissen en andere levende wezens vergiftigd worden en dood gaan. Hier komt het magneetventiel van pas.
Dit stukje elektronica sluit de doorstroom van de co₂ af indien de stroom uit staat. Hier komt de tijdschakelklok op het toneel. Het eenvoudigst is de tijdschakelklok in te stellen op dezelfde uren als de verlichting van het aquarium, zodoende wordt de koolstofdioxidetoevoer op het gepaste moment van de dag uitgezet. Dit zorgt ervoor dat dit systeem weinig onderhoud vereist aangezien dit automatisch gaat. Hierop kan eventueel een ph-gestuurde controller op aangesloten worden.


Het terugslagventiel

In dit klein stukje techniek zit een klepje wat ervoor zorgt dat er enkel eenrichtingsverkeer mogelijk is. Zo wordt voorkomen dat het aquarium terugloopt in de slang om vervolgens leeg te lopen over de vloer. Een klein maar belangrijk stukje! Aangezien het systeem met een intern klepje werkt die slecht naar een kant open kan gaan, is het belangrijk dat dit stukje in de correcte richting geplaatst wordt. Op de meeste terugslagventielen staat een pijltje om de richting aan te geven. Ontbreekt dit, blaas dan even door het ventiel, dan wordt meteen duidelijk welke kant de lucht door laat.


CO₂ slang

Koolstofdioxide is en zuur gas. Om te voorkomen dat de transportslang poreus is of wordt is deze vervaardigd uit een materiaal dewelke niet afgebroken wordt door co₂. De interne diameter van zo'n slang is meestal 4 mm, de uitwendige diameter 6 mm.


CO₂ diffuser

Om de co₂ druppels op te lossen zijn verschillende systemen op de markt, de meest gebruikte zijn:
  • co₂ ladder;
  • diffuser;
  • atomizer;
  • reactor.
In dit systeem wordt gebruik gemaakt van een diffuser. Aan de hand van een fijnmazig steentje worden de koolstofdioxidedruppels verdeeld in honderden minuscule druppeltjes. In deze diffuser zit reeds een druppelteller ingebouwd. Dit is echter niet bij alle diffusers het geval, een druppelteller kan ook apart aangeschaft worden. Vul het steeltje van de diffuser voor 80% met water om de druppels te kunnen tellen. Dit toestel dient dicht bij de filteruitlaat van het aquarium te zitten, dit zorgt voor een optimale circulatie van de bubbels doorheen het aquarium. Gas heeft het kenmerk loodrecht omhoog te gaan waardoor de opname door het water lager is. Een nodeloos co₂ verlies.


Het systeem aansluiten en testen

Draai de manometer op de koolstofdioxidefles, zorg ervoor dat de afdichtingsring tussen deze 2 delen zit. Span deze aan met een moersleutel. Plaats een klein stukje co₂ slang op de manometer, hierop komt het magneetventiel. Nu wordt wederom een klein stukje co₂ slang op het magneetventiel geplaatst. Hierna komt het terugslagventiel, wederom gevolgd door de rest van de slang. Op het einde van de slang komt de diffuser die in het aquarium komt te hangen.

Om de onderdelen te testen op lekken smeer je alle koppelstukken in met zeepsop. Draai de fles zachtjes een stukje open, de drukmeter mag niet in de rode zone komen! Als er op de koppelingen bubbels ontstaan zit er een lek op het systeem. Draai de fles terug dicht. Controleer de aansluiting en span deze aan en probeer opnieuw. Indien het lek blijft kan speciale tape aangebracht worden op de betreffende aansluiting.

Indien er geen zichtbare lekker zijn, draai dan de fles open tot de inhoudsmeter van de fles op 50 à 60 bar komt te staan. Draai nu aan het fijneafstellingsventiel tot de werkdruk op 0,6 tot 1 bar staat. Draai nu de fles terug dicht en kijk of de druk op de fles een tijdje dezelfde blijft. Is dit zo dan is het systeem quasi zeker lekvrij.

Nu kan begonnen worden met de fijnafstemming van het systeem. Draai de fles opnieuw open en regel met behulp van de fijnafstellingsschroef het aantal bellen per minuut. Het kan enige tijd duren in het begin eer de diffuser voldoende gas en druk bevat om te werken. Begin met 5 bellen per 100 liter water per minuut. Hou het systeem de eerste dagen goed in de gaten aangezien temperatuurverandering en andere factoren ervoor kunnen zorgen dat de afstelling niet goed loopt. Voer daarna de co₂ toevoer stapsgewijs op tot de gewenste hoeveelheid co₂ in het aquarium zit.

Hints en tips

  • Controleer de hoeveelheid co₂ in het aquarium met een testset. Doe dit in het begin op verschillende uren van de dag om vergiftiging te voorkomen. Indien de waarden stabiel blijven en de hoeveelheid koolstofdioxide voldoende, dan kan wat minder gemeten worden.
  • Zorg ervoor dat alle onderdelen die aangeschaft worden, dezelfde diameter hebben qua aansluiting. Dit voorkomt de aankoop van extra koppelstukken. Hoe meer koppelstukken, hoe meer kans op lekken.
  • Indien er geen co₂ doorstroom is tot in het aquarium en alles is correct en lekvrij ingesteld, probeer dan de stukjes co₂ slang tussen de verschillende onderdelen zo kort mogelijk te maken.
  • Voor deze handleiding is gebruik gemaakt van een CO₂ systeem dewelke besteld werd op aquaristic.net
© 2014 - 2024 Waxje, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Algenproblemen in uw aquariumAlgen in uw aquarium, kan de hobbypret al snel bederven. In onderstaand artikel bespreken we hoe we overmatige algengroe…
Aquarium kopen: Waarop letten bij het kiezen en inrichten?Waar moet je op letten, wanneer je een aquarium wilt gaan houden? Wat zijn de eerste dingen die je moet weten, wanneer j…
Onderhouden van een aquariumEen aquarium, erg leuk en staat ook gezellig. Maar je moet hem ook bijhouden, daarom enkele tips. Zorgen dat je vissen o…
Tips om CV-installatie bij te vullen tot de juiste waterdrukTips om CV-installatie bij te vullen tot de juiste waterdrukMet het tijdig bijvullen van water in uw CV-installatie voorkomt u storingen. Door af en toe de waterdruk van de CV-inst…

Koraalduivels in het zeeaquariumKoraalduivels zijn indrukwekkende vissen om te zien en veel mensen zouden graag zo’n mooie vis in hun aquarium houden. H…
Pitvissen voor in het zeeaquariumPitvissen zijn prachtige felgekleurde visjes die graag gezien worden in het zeeaquarium. Het houden van deze visjes is e…
Bronnen en referenties
  • www.linde-gas.nl/internet.lg.lg.ndl/nl/images/Werken met kooldioxide172_37942.pdf
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Bourdon-manometer
Waxje (14 artikelen)
Laatste update: 21-02-2014
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Vissen
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.