Krokodillen: de kaaimannen (Caimaninae)

De Kaaiman is een krokodilachtige die voorkomt in Zuid-Amerika. Hij behoort tot de onderfamilie van de alligators. Kaaimannen kunnen soms wel een lengte van zes meter bereiken en een gewicht van wel duizend kilogram. Zijn lichaam is sterk aangepast aan het water en ze leven in tropische en subtropische gebieden. Door zijn bijzondere leefwijze, unieke uiterlijke kenmerken en lange geschiedenis is het een bijzonder reptiel.

Benaming

De naam "krokodil" is afgeleid van het Oud-Griekse woord κροκόδιλος (krokódilos), κροκό betekent "kiezelsteen" en διλος betekent "worm" of "man". De naam zou slaan op de lichaamsvorm en de kiezel-achtige beplating. De benaming krokodil slaat op de soorten uit de familie Crododylidae waartoe krokodilachtige reptielen behoren. De naam Crocodylia wordt ook vaak gebruikt. Afleidingen van krokodilachtigen zijn alligatorchelydra, de alligatorhagedis en de Chinese krokodilstaarthagedis.

Het ontstaan van de krokodil

De voorouders van de krokodilachtigen waren landbewoners. Een ongeveer drie meter lange vertegenwoordiger van de Barosuchidae leefde zo’n 90 miljoen jaar geleden in een periode die het Krijt wordt genoemd. Tegenwoordig zijn vele soorten van de krokodilachtigen uitgestorven. In Amerika (in Texas) werd een schedel gevonden van wel twee meter lang. De huidige levende soorten hebben dit niet eens als totale lichaamslengte.

De Crocodilia is ongeveer 84 miljoen jaar geleden in het Krijt ontstaan. De typische lichaamsbouw zoals alle moderne krokodilachtigen hebben, ontwikkelde zich al veel eerder. In het tijdperk Jura van 190 miljoen jaar geleden waren er nog geen krokodilachtigen, maar wel voorouders die al veel weg hadden van een krokodil. Ongeveer 130 miljoen jaar geleden in het Vroege Krijt, verschenen er soorten die lijken op de huidige levende soorten. Hieruit is de krokodil ontwikkeld. De oudste bekende vorm van de Crododilia is van 84 miljoen jaar geleden.

De kaaiman

De kaaiman, ook wel Caimaninae genoemd, is een onderfamilie van de familie alligators. Deze krokodilachtigen komen alleen voor in Zuid-Amerika. En dan vrijwel uitsluitend in het noorden en noordoosten. Ze variëren in lengte. Er zijn soorten die wel een lengte van wel zes meter kunnen bereiken. De Cuviers gladvoorhoofdkaaiman (Paleosuchus palpebrosus) is de kleinste soort van de moderne krokodilachtige waarvan het volwassen mannetje ongeveer 1,5 meter lang wordt.

Er zijn drie onderverdelingen in de krokodillenfamilies:

1. Echte krokodillen (crocodylidae)
2. Alligators en Kaaimannen (alligatoridae)
3. Gavialen (gavialidae)

Deze families verschillen van elkaar, maar toch zijn er ook veel overeenkomsten. Het zijn allemaal carnivoren, dus vleeseters, hebben een afgeplat lichaam met schubben en een gespierde staart, en ze leggen hun eieren in de buurt van het water tussen de planten of onder de grond. Ze verschillen met name in de vorm van de snuit en de tanden. Kaaimannen en alligators behoren tot dezelfde groep omdat ze bijna dezelfde kenmerken hebben.

Verschillende soorten

Kaaimannen en alligators horen tot de zelfde groep omdat ze bijna de zelfde kenmerken hebben. Je hebt verschillende soorten kaaimannen. Dit zijn onder andere: de zwarte kaaiman, de gladvoorhoofd kaaiman, de bril kaaiman en er zijn twee soorten alligators: de Missisipi-alligator en de Chinese alligator. Zowel bij kaaimannen als alligators kan je bijvoorbeeld de ondertanden niet zien als hun bek gesloten is.

Waarin een kaaiman verschilt van een alligator

De meeste kaaimannen worden niet groter dan 2,5 meter. Hier is dus een verschil met de alligator die minstens een lengte bereiken van 5 meter. Kaaimannen hebben ook een heel stevig pantser. In hun lederhuid zit bot. Ook tegen andere roofdieren is hij goed beschermd met zijn pantser. Nog een verschil tussen alligators en kaaimannen is dat de alligator zoals de krokodil uit is op vlees terwijl de kaaiman vis en planten eet.

Huid

Net zoals bij andere reptielen is de buitenkant van het lichaam bekleedt met schubben. Er zijn beenplaatjes aanwezig die zorgen dat het een stevig pantser vormt. Dit geeft de krokodil bescherming. Vooral op de rug zijn deze aanwezig. Naast bescherming zijn de beenplaten aanwezig om zonnewarmte op te vangen. Op zijn kop zijn de schubben vergroeid met de schedel. Om te kunnen groeien zal de kaaiman moeten vervellen. De schubben worden tijdens dit proces één voor één afgeworpen. De beenplaten vervellen niet.

Voortplanting

Na de paring in het water zal het vrouwtje langs de kust van het water een nest maken. De embryo’s van krokodilachtigen hebben geen geslachtschromosomen en het geslacht wordt bepaald door de temperatuur. Als de temperatuur ongeveer 30 graden is, komt er een vrouwtje uit het ei. Bij een hogere temperatuur ontstaan er mannetjes. Omdat de temperatuur in het nest niet overal hetzelfde is, zullen er meestal jongen van beide geslachten worden geboren.