Gekko - De tropische nachthagedis

Gekko - De tropische nachthagedis De Gekko is een tropische nachthagedis die vooral voorkomt in de landen rondom de Middellandse Zee. Het zijn nachtdieren en zijn de enige hagedisachtigen die klikgeluiden maken. Ze jagen 's nachts op insecten, dus is er 's avonds een gekko in de buurt dan kun je je insectenspray in de kast laten staan. Wat deze beestjes vooral uniek maakt is de manier waarop ze moeiteloos tegen muren oplopen en op zijn kop over het plafond lopen, ze spotten met de zwaartekracht.

Waar komt de Gekko het meest voor

Als je op vakantie bent in een land rondom de Middellandse zee en je zit 's avonds lekker op een terras, hoef je niet raar op te kijken als er opeens een gekko op bezoek komt, die zich naar de terrasverlichting spoedt. Meestal gaan bij het zien van een reptiel, zoals een slang of een leguaan, je haren recht overeind staan, maar de gekko heeft iets ontwapenends.
Naar men zegt brengt hij ook nog geluk. Vooral in Andalusië (Zuid-Spanje) komen ze veel voor, want ze houden van warmte. Je zult ze dus niet in het noorden van Europa tegenkomen.

En wanneer je 's avonds lekker zit te nazomeren op een terras en er is een gekko in de buurt, dan kun je de insectenspray gerust in de kast laten staan, want deze grappige beestjes lusten insecten rauw en jagen 's nachts je terras en je huis schoon.
Als de gekko een insect gevangen heeft, volgt er een vreugdekreetje. Hoe simpel kan het leven zijn......blij met een dode mug!

Kenmerken van de Gekko

De Gekko is een tropische hagedis en komt uit de familie van de Geckonidae.

Deze gekkosoorten, ook wel tjitjak genoemd, zijn tussen de 10 en 14 cm lang, zijn grijsbruin van kleur en hebben een platte kop met prachtige grote ogen zonder ooglid. En hebben ze een vuiltje in hun oog dan halen ze dat weg door er met hun lange tong overheen te gaan.

De gekko's zijn nachtdieren en de enige hagedisachtigen die klikgeluiden maken. Dit doen ze om hun territorium te beschermen of om hun vrouwtjes te lokken.

Een andere eigenschap van de gekko is dat ze hun staart kunnen afwerpen als ze hieraan worden vastgegrepen. De staart breekt af bij een speciaal breukvlak in de staartwervels. Hij groeit daarna weer aan en zal bij alle latere keren weer op hetzelfde punt afbreken.

Hoe het komt dat de Gekko moeiteloos langs muren en plafonds loopt en spot met de zwaartekracht

Alsof hij spot met de zwaartekracht, zo loopt een gekko moeiteloos tegen muren en zelfs glasplaten op. Is hij eenmaal bij het plafond aangekomen dan lacht het diertje de zwaartekracht nog eens extra uit. Moeiteloos maakt de gekko een ommetje over het plafond, op zijn kop dus!

Daarom is het niet zo vreemd dat dit prachtige systeem om overal tegenop te kunnen lopen, uitgebreid door wetenschappers is bestudeerd. De pootjes van de gekko hebben zo'n enorme kleefkracht dat ze het hele gewicht van het dier met gemak kunnen dragen. Die kleefkracht heeft niets te maken met zuignapjes, lijm of magnetische velden, maar komt door de vele kleine haartjes die onder de voetzooltjes zitten. Het zijn een soort borsteltjes, onzichtbaar voor het blote oog. Elk voetzooltje heeft duizenden haartjes, die tien keer dunner zijn dan een mensenhaar. Al die haartjes zijn ook nog eens vertakt in ontelbaar gespleten puntjes. De uiteinden van deze gekkohaartjes zijn zo klein dat ze aangetrokken worden door moleculen van het oppervlak waarop de gekko loopt. In de scheikunde staat die aantrekkingskracht bekend als de Van der Waalskrachten: "het gecreëerde hechtoppervlak is enorm veel groter dan het echte hechtoppervlak".

Als het moet loopt de gekko met een snelheid van een meter per seconde tegen een muur op. Elke seconde zet hij dan maar liefst vijftien voetstapjes! Om zijn voetjes van de vloer te krijgen past hij een trucje toe: hij draait zijn pootjes onder een hoek van 30 graden en licht ze op. De manier waarop hij zijn tenen losmaakt lijken een beetje op het lostrekken van plakband of klittenband. De kleefkracht van de voetjes gaat een leven lang mee en wat heel bijzonder is: ze worden nooit vies! Zelfs als hij door het zand gelopen heeft loopt hij zonder schoonmaakbeurt weer tegen een muur op.

De wetenschap is er inmiddels achter hoe de gekko blijft hangen, maar het is nog steeds niet gelukt om de unieke kleefkunsten na te bootsen. Kortom: de gekko is zo gek nog niet!
© 2011 - 2024 Liesmar, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De komodovaraan – grootste hagedis ter wereldDe komodovaraan – grootste hagedis ter wereldDe komodovaraan is de grootste hagedis ter wereld en kunnen prooien eten die groter zijn dan zichzelf. Helaas staat het…
De gelijnde gekko of gekko vittatusDe gelijnde gekko, ook wel gestreepte gekko genoemd, is een erg mooie gekko die in het Zuid-Oostelijk gedeelte van Azië…
De gekko: grappige reptielsoortDe gekko: grappige reptielsoortGekko's zijn kleine grappige diertjes die lijken op hagedissen. Ga je in bepaalde warme (tropische) gebieden op vakantie…
Kameleon: Hoe en waarom verandert dit reptiel van kleur?Kameleon: Hoe en waarom verandert dit reptiel van kleur?De Kameleon is onder het grote publiek ongetwijfeld één van de meest bekende reptielen. Het vermogen van de kameleon om…

Slangen in Nederland: ze zijn er echt!Slangen in Nederland: ze zijn er echt!Wie aan slangen denkt, denkt aan tropische oorden, landen duizenden kilometers ver weg of wellicht aan terraria. Ons eig…
Dieren: kopen van een terrariumDieren: kopen van een terrariumEen terrarium kan vrij goedkoop worden gekocht. Er zijn verschillende manieren waarop dat kan, zoals via het internet. O…
Bronnen en referenties
Reactie

Anneke, 13-10-2015
Wij hebben ook van die beestjes, ze lopen buiten op de muur en er zit er eentje binnen. Soms loopt hij op de muur, overdag vertoeft het boven op de airco. Reactie infoteur, 19-10-2015
Waar wonen jullie?
Ben wel benieuwd, want ze komen toch hoofdzakelijk voor in warmere landen.

Groeten,

Lizet Roland

Liesmar (16 artikelen)
Gepubliceerd: 17-06-2011
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Reptielen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.