Park De Biesbosch

De Biesbosch is een beschermd natuurgebied. Je kunt er heerlijk varen met een bootje, rusten op een riviereilandje en natuurlijk van de natuur genieten. In dit artikel lees je er meer over.

Geschiedenis

Honderden jaren geleden was de Biesbosch nog geen natuurgebied met zoveel water, het was toen namelijk nog een polder. Een polder is een gebied waar heel veel dijken omheen staan en waarvan mensen de stand van het water kunnen regelen.

Zwakke dijken

De dijken in de polder beschermden de mensen en de stukken land, maar er waren meer gevaren. De steden Dordrecht en Geertruidenberg kregen bijvoorbeeld ruzie over wie het onderhoud van de dijken moest betalen. Die ruzies zorgden ervoor dat de dijken jarenlang niet onderhouden werden. Op sommige plaatsen staken de mensen zelfs vlak achter de dijk turf. Hierdoor ontstonden diepe gaten die de dijken verzwakten.

De 2e wereldoorlog

De Biesbosch was tijdens de 2e wereldoorlog een goede plek om mensen en goederen te verbergen. Een van de problemen was om aan voldoende voedsel te komen. eind 1944 werd Nederland in het zuiden bevrijd. Het verzet ging toen regelmatig 's nachts met een bootje naar de overkant, om mensen vanuit het bezette gebied over te brengen. Meestal namen ze ook medicijnen mee. Het was gevaarlijk want je kon natuurlijk ieder moment gesnapt worden. Door de mensen werd dit 'crossen' genoemd. Dit 'crossen' werd gedaan door 21 mensen die met elkaar ongeveer 370 keer zijn overgestoken. Vaak waren ze 4 nachten per week bezig met deze gevaarlijke tochten. Niet elke crossing liep goed af en soms moesten de mensen omdraaien. De tochten vonden plaats midden in de nacht, bij slecht zicht. Ondanks alle gevaren (bijvoorbeeld de Duitse mitrailleurposten langs de route) zijn de crossers doorgegaan tot aan het eind van de oorlog.

Een vaartocht

Bij de Biesbosch kun je een boot huren. Je kunt door dit natuurgebied dan ook prachtige dieren bewonderen en nog veel meer indrukwekkends zien. Ook zie je veel afgeknaagde bomen, dit komt door de bevers die in dit natuurgebied leven. In de Biesbosch zie je ook burchten. Daar zitten gangen en holletjes in, gemaakt door bevers.

Spaarbekkens

Tijdens de vaartocht kun je varen langs een aantal spaarbekkens. Dit zijn meren die water winnen (een groot deel daarvan gaat naar de Randstad). Het begon in de jaren '60. Het water werd toen nog uit de Rijn gehaald, maar door het vuil ontstonden er grote problemen. Er werd gezocht naar een oplossing: de Maas. Ook dit was geen succes omdat het water uit de Maas regenwater was. Het water zou hierdoor in de zomer minder worden, wanneer de vraag naar water dan juist het grootst is. Toen niks hielp kwam het idee van de spaarbekkens in de Biesbosch. Er zijn toen in totaal 3 spaarbekkens aangelegd. Ze heten 'de Gijster', 'de Honderd en Dertig' en de 'Petrusplaat'. De spaarbekkens vormen een soort voorraad voor als er te weinig water uit de rivier gehaald kan worden door bijvoorbeeld vervuiling of droogte. Door de snelle stroming in de spaarbekkens kan het water niet bevriezen. De diepte van de spaarbekkens verschilt tussen de 6 en 20 meter.

De eendenkooi

Bij een eendenkooi denken mensen vaak aan een kooitje waar tamme eenden in zitten. Bij de Biesbosch ligt het anders. Hier is de eendenkooi namelijk een bouwwerk om wilde eenden te vangen. Om de eendenkooi staan rietschermen, zodat de eenden de kooiker niet zien. Het is al zo oud dat we niet meer weten wanneer het ontstaan is. Wat we wel weten is dat er vroeger ongeveer 1000 eendenkooien waren. In de Biesbosch maakten mensen er veel gebruik van: Ze doodden de eenden. Nu worden eendenkooien hier niet meer voor gebruikt: Nu worden ze gebruikt om de eenden te ringen. In de Biesbosch is nog maar één eendenkooi: de Hofmansplaat.

Het werk van de kooiker

Een kooiker is iemand die bij de eendenkooi werkt, meestal is de eendenkooi ook van hem zelf. Als kooiker kun je met een eendenkooi heel erg druk zijn: Er is altijd werk en je bent nooit klaar. Mensen denken vaak dat de kooiker in het vangseizoen het drukst is: Dat is niet zo. Bij alles wat er op de kooi gebeurt, is er één belangrijke regel: De eenden op de plas mogen niet gestoord worden. Een kooiker is dan ook gewend om in alle rust en stilte werken. Een kooiker heeft ook een hondje: Een zogenaamd 'kooikerhondje'. Dat hondje loopt rond bij de eendenkooi en de eenden worden hierdoor nieuwsgierig. Het gevolg hiervan is dat de eenden de eendenkooi binnenlopen en worden gevangen.

Schrankkeet

De mensen die vroeger in de Biesbosch werkten woonden meestal in kleine dorpjes aan de rand van de Biesbosch. Soms woonden de mensen in een huisje in de polder. In de winter werkten de mannen op de grienden. Daar sneden ze het riet en het wilgenhout. Ze woonden dan meestal tijdelijk in keten die gemaakt waren van riet of houten planken. Dat was natuurlijk niet stevig, want wind, sneeuw of regen kon zo door de kieren waaien. Vaak bleef er ook rook hangen van het vuur. Om dan toch een beetje lucht te krijgen moest de deur open. Er was maar één ruimte waarin iedereen sliep, leefde en kookte. De mannen sliepen op een strobed dat op de grond lag. Om ervoor te zorgen dat de ratten niet aan hun eten zouden komen, stopten de mannen hun eten in een griendwerkerskist. In die kist namen zij het eten voor de hele week mee. Bij hoog water kwam het regelmatig voor dat de keet onderliep. Goede hygiëne was er niet. De mannen kregen voor het werk slecht betaald en als het bosje takken nét te weinig was dan mocht je alles overnieuw doen. De mannen bleven er de hele week, alleen op zondag gingen ze naar huis. In de zomer moest je maar afwachten of je ergens aan het werk kon. Soms moesten ze andere klussen doen, zoals dijken aan de kade maken. Andere mensen vonden werk als landarbeider of als boer.