Zeeën en oceanen: weetjes en vraag & antwoord

Hoeveel oceanen zijn er? Wat is de diepste oceaan? Waarom golft de zee? Waarom is de zee zout? Waar kun je het continentaal plat vinden? Wat zijn getijden? Wat is een vloedgolf? Waar ontstaan draai-kolken? Wat is een fjord? Wat is het verschil tussen een oceaan en een zee, een golf en een baai? Wetenswaardigheden c.q. wetenschappelijke weetjes over de zee en oceaan in de vorm van vragen. De boeiende antwoorden op al deze vragen, kun je helder op een rijtje vinden in dit artikel.

Zeeën en oceanen: weetjes

• Hoeveel oceanen zijn er?
• Wat is de diepste oceaan?
• Waarom golft de zee?
• Waarom is de zee zout?
• Waar kun je het continentaal plat vinden?
• Wat zijn getijden?
• Wat is een vloedgolf?
• Waar ontstaan draaikolken?
• Wat is een fjord?
• Wat is het verschil tussen oceaan en zee, golf en baai?

Hoeveel oceanen zijn er?

Er zijn vier oceanen, waarvan de Stille (of Grote) Oceaan de grootste is, bijna zo groot als de overige drie oceanen bij elkaar. Daarna volgt de Atlantische Oceaan, de Indische Oceaan en de Noordelijke IJszee. Het zuidelijke deel van de Stille, Atlantische en Indische Oceanen die Antarctica (zuidpoolgebied) omgeven, wordt ook wel Antarctische Oceaan of Zuidelijke IJszee genoemd. Op deze manier zou je kunnen zeggen dat er vijf oceanen zijn.

Wat is de diepste oceaan?

De diepste oceaan is de Stille Oceaan. In de Marianentrog bij de Filippijnen daalt de oceaanbodem tot een recorddiepte van 11.033 meter.

Waarom golft de zee?

De zee golft daar de wind het water in beweging brengt. Bij zware wind en storm zijn de golven soms huizenhoog. Hoewel de golven zich bewegen, is dat met het water zelf niet het geval (behalve dan in de branding c.q. daar waar de golf breekt op het strand). Het water zelf gaat slechts op en neer, hetgeen je kunt zien als een golf langs een boot gaat. Het is de wind die het water op en neer beweegt, zodanig dat aan het oppervlak een golfbeweging ontstaat.

Waarom is de zee zout?

zee is zout, omdat er zout in opgelost is. Het meeste zout is hetzelfde als het tafel- of keukenzout (Natriumchloride, NaCl) dat in het eten wordt gedaan. Het zout is afkomstig uit rivieren die in zee uitstromen. De rivieren lossen telkens wat zout op van het gesteente waar ze overheen stromen. Dit opgeloste zout verzamelt zich uiteindelijk in de zee.

Waar kun je het continentaal plat vinden?

Wanneer je op het strand bent en de zee in loopt, ben je op 'het' continentaal plat. Dit plat is een gigantisch groot gesteentevlak dat zich onder het zeeoppervlak om de kust van een continent of vasteland bevindt. Dit plat helt langzaam af, tot het tenslotte een diepte bereikt van 120 tot 360 meter; hierna stijgt de zeebodem steil.

Wat zijn getijden?

De veroorzaker van eb en vloed (getijden) is de Maan. De aantrekkende kracht van de maan is sterk genoeg om op aarde het niveau van het water in zeeën en oceanen te laten stijgen, zij het niet meer dan ongeveer een halve meter. Deze niveaustijging doet zich voor aan de naar de maan gekeerde kant van de aarde. Terwijl de aarde eenmaal per etmaal om haar as draait, maakt de zee twee niveaustijgingen per etmaal mee. Tweemaal per etmaal is het dan ook vloed c.q. hoog water. Tussen deze twee momenten daalt het niveau en dit wordt eb genoemd.

Wat is een vloedgolf?

Een vloedgolf ontstaat als gevolg van een aardschok in de zeebodem c.q. zeebeving. Dit veroorzaakt een grote golfbeweging door het diepe deel van de oceaan en een vloedgolf is veel en veel sterker dan normale oppervlaktegolven. Midden in de oceaan is de golf niet zo hoog, echter de snelheid ervan kan wel oplopen tot 800 kilometer per uur. Wanneer zo'n golf tegen de kust stuit, torent deze zich tot een enorme golf op en slaat dan over de kuststroken heen, hierbij grote verwoestingen aanrichtend. Eigenlijk is de naam vloedgolf ongelukkig gekozen, daar vloedgolven niets met de normale eb en vloed te maken hebben. Zeebevingsgolf zou een betere benaming zijn of het Japanse woord Tsunami, hetgeen reuzengolf betekent.

Waar ontstaan draaikolken?

Draaikolken ontstaan waar waterstromen elkaar ontmoeten. Wanneer twee stromingen op elkaar botsen, begint het water tollend rond te draaien en ontstaat er een draaikolk. Een draaikolk wordt ook wel maalstroom genoemd, naar het woord Maelstrom.

Maelstrom is de naam van een stroming langs de Lofoteneilanden buiten de Noorse kust. Deze Maelstroom is zo sterk dat schepen er door naar de diepte getrokken kunnen worden.

Wat is een fjord?

Een fjord is een diepe zee inham die door bergen of heuvels is omgeven. Het water in de fjorden is vaak heel erg diep, tot wel duizend meter en meer. Fjorden zijn lang geleden ontstaan toen gletsjers diepe dalen hadden uitgeslepen. Deze dalen raakten, toen het ijs steeds meer smolt, door de zee gevuld.

Wat is het verschil tussen oceaan en zee, golf en baai?

Dit zijn vier watergebieden die verschillen in omvang en locatie.

• Oceanen zijn de grootste waterreservoirs en zijn eigenlijk zeer grote zeeën
• Zeeën zijn gebieden van zout water aan de randen van de oceanen. Zo bevindt de Noordzee zich aan de ene kant van de Atlantische oceaan. Andere zeeën, zoals bijvoorbeeld de Middellandse Zee en de Dode Zee, zijn bijna geheel, respectievelijk volledig door land omgeven (de Dode zee is dan feitelijk ook een meer).
• Een Golf, zoals b.v. de Golf van Mexico, is een zeer ruime baai
• Een Baai is een door de zee bedekte inronding van het land.

Lees verder

• Meren en rivieren
• De Atmosfeer (meteorologie)
• Weer en klimaat
• De Aarde (aardbol)
• Tijd en Seizoenen (jaargetijden)