Wat wel en vooral niet te doen bij onweer

Dat een blikseminslag niet per se dodelijk hoeft af te lopen bewees Roy Sullivan, de man die zeven inslagen overleefde.Als u liever uw spanning ergens anders zoekt, hieronder de beste tips om een inslag te voorkomen.

Wat gebeurt er?

Wordt u getroffen door de bliksem dan kan dit hartritmestoornissen, brandwonden en ademhalingsuitval veroorzaken.
Een bliksemschicht is een zeer kortdurende gelijkstroomontlading en kan zowel het hart als de ademhaling (via de hersenen) stilleggen. Vaak begint het hart, in tegenstelling tot ongelukken met wisselstroom, gewoon weer te kloppen na verloop van tijd. De ademhaling laat meestal te lang op zich wachten, dus hulp in de vorm van beademing is dan cruciaal.

Hoe groot is de kans?

Men wilt nog wel eens schrijven dat de kans op een inslag 1 op de twee miljoen is, of 1 op de drie miljoen. Dit is kort gezegd gewoon onzin. Die getallen geven niets meer aan dan de fractie van mensen die getroffen zijn door de bliksem -bijvoorbeeld gedurende een jaar- en niet de kans dat het ú overkomt Het is niet cijfermatig uit te drukken hoe groot de kans is dat u tijdens het onweer getroffen wordt door een bliksemschicht, er zijn wel een aantal dingen die u kan doen om deze kans te verkleinen. Deze adviezen zijn vrij logisch, wanneer u een beetje doorheeft wat onweer is.

Onweer

Over hoe bliksem precies ontstaat, bestaan een aantal verschillende theorieën. In ieder geval zorgt een groot ladingsverschil tussen de wolken en de aarde voor een plotselinge ontlading, wat met de bekende lichtflitsen gepaard gaat. Na deze hoofdontlading vinden er nog een aantal van zulke stromen plaats. Het bliksemt. Delen van de bliksem zijn warmer dan het oppervlak van de zon en er zijn spanningen van wel 1 miljard volt geregistreerd. U doet er dus goed aan niet geraakt te worden.

Hoe voorkomt u een inslag?

Hoge objecten hebben meer kans op een inslag, omdat ze zich dichter bij de negatieve lading van de wolk bevinden en de meeste objecten beter stroom geleiden dan de lucht. Ondanks de eventuele regen is het dus zeer af te raden te gaan schuilen onder een boom. Slaat de bliksem in een boom, dan is er een kans dat de boom als het ware ontploft door de grote weerstand die de stroom ondervindt in de stam.

Op locatie

Bent u met de auto, dan loopt u vrijwel geen gevaar. De auto is namelijk een prima 'kooi van Faraday' en houdt statisch elektrische velden buiten. De auto voert de stroom om naar de aarde, mits u natuurlijk de deuren en ramen dicht heeft.

Bent u op het water dan bent u onderdeks vanwege hetzelfde principe wel veilig. Op een kunststof schip hangt het er vanaf of het schip aan de buitenkant heel nat is of niet. Is het schip te droog dan is er een grote kans dat bij inslag de stroom niet afgevoerd kan worden en er een gat geslagen wordt in uw boot. Een bliksemafleider in de vorm van metalen kabels die met het ene einde in het water liggen verkleinen de kans op problemen.

In een open veld dient u zich zo klein mogelijk te maken en in verband met de zogenaamde stapspanning -die voor koeien nog wel eens fataal is- kunt u uw voeten het best zo dicht mogelijk tegen elkaar houden.

Elektrische apparaten

Dat een gsm of een mp3-speler de kansen op een inslag vergroten is niet waar. Deze apparaten zijn veel te klein om ook maar een significant verschil op te leveren. Toch is het zeer onverstandig deze apparaten te gebruiken tijdens een onweersbui, simpelweg omdat ze de eventuele verwondingen sterk verergeren. Zou u normaal bijvoorbeeld zonder al teveel schade weg komen bij bepaalde blikseminslagen, kunnen de oordopjes in uw oren voor permanente doofheid zorgen.