Zwakke plekken in de kustbescherming

In de Nederlandse kustbescherming zitten nog steeds veel zwakke schakels. Hiermee worden locaties bedoeld die niet meer aan de veiligheidsnorm (van de wet op de waterkering) voldoen binnen nu en 200 jaar als gevolg van de zeespiegelstijging.

Waardoor dijken bezwijken

Door overloop en overslag kunnen dijken bezwijken. Te hoog water en golven die er overheen slaan zorgen ervoor dat het dijktalud aan de binnenkant weggeslagen wordt. Dit was de voornaamste oorzaak van de dijkdoorbraken in 1953.

Een andere oorzaak is dat de dijkbedekking aan de buitenkant beschadigd raakt door de kracht van de golven. De golven kunnen hierdoor een bres in de dijk slaan, daarom worden de steenbekledingen van dijken na iedere storm nagekeken. Als een dijk te stijl is, kan het gebeuren dat een deel van het dijklichaam afschuift. De oorzaak hiervoor is meestal dat er een stroomgeul te dicht langs de kust loopt.

Door ‘piping’ kan een dijk ook instorten. Dit betekent dat kwelwater onder de dijk doorstroomt, wat ontstaat door het verschil in waterstand aan de buiten en binnenzijde. Het water kan grond meenemen waardoor gangen in de dijk komen waardoor instortingsgevaar dreigt. Piping komt voornamelijk voor bij rivierdijken, waar hoge waterstanden soms dagen of weken kunnen duren.

De zwakke schakels

Op 1 januari 2002, bij de eerste toetsing volgens de Wet op de waterkering, voldeed bijna de gehele kust aan de normen. Naar aanleiding van nieuwe inzichten, waaruit bleek dat de kracht waarmee golven op de kust slaan groter is dan men veronderstelde, zijn er een aantal zwakke schakels vastgesteld in de Nederlandse kustverdediging. Vervolgens zijn acht van deze plaatsen aangewezen als prioritaire zwakke plekken.

De acht prioritaire zwakke schakels:

1. Den Helder Callantsoog
2. Pettemer en Hondsbossche zeewering
3. Noordwijk aan zee
4. Scheveningen
5. Hoek van Holland Kijkduin
6. Het Flaauwe werk/de kwade hoek
7. Walcheren
8. West-Zeeuws-Vlaanderen

Op een aantal van de zwakke plekken zijn in 2003/2004 tijdelijke maatregelen uitgevoerd om aan de norm te voldoen. Voor 2020 moet voor alle plekken een structureel plan zijn gemaakt. De status prioritair wil zeggen dat naast versterking van de zeewering er nog iets anders moet gebeuren, zoals maatregelen die de natuur, het landschap, economische functies of de recreatie ten goede komen.