Overzicht zonsopkomst en zonsondergang 2016

Overzicht zonsopkomst en zonsondergang 2016 De lengte van het daglicht, de schemering en het donker zijn afhankelijk van de tijden van zonsopkomst en zonsondergang. Deze variëren door verschillende factoren het gehele jaar. Zonsopgang start officieel wanneer het eerste gedeelte van de zon opkomt boven de horizon in het oosten. Zonsondergang start wanneer het laatste deel van de zon ondergaat in het westen. Niet alleen het licht maar ook de invoering van de zomertijd en wintertijd zijn aan het verschil in zonsopkomst en -ondergang verbonden.

Inhoud


Donker, licht en schemering

Zonsopgang begint officieel als het eerste deel van de zon boven de horizon te zien is. Zonsondergang wordt gedefinieerd door het laatste stukje zon dat achter de horizon verdwijnt. Vlak voor het opkomen en vlak na het ondergaan van de zon is het niet geheel donker. Deze periode wordt schemering genoemd. Op dit moment wordt het licht van de zon al over de aarde (waar de persoon zich bevindt) verspreid terwijl de zon zelf nog niet zichtbaar is. Schemering wordt veel tijdens militaire en nautische operaties gebruikt. Zodoende zijn er verschillende benamingen voor schemering ingevoerd.
  • burgerlijke schemering: als het middelpunt van de zon minder dan 6° onder de horizon staat.
  • zeevaartkundige/nautische schemering als het middelpunt van de zon 6° tot 12° onder de horizon staat.
  • astronomische schemering als het middelpunt van de zon 12° tot 18° onder de horizon staat.

De burgerlijke en nautische schemering is gebaseerd op wat het menselijk oog in deze periode kan waarnemen. De astronomische schemering is niet door het menselijk oog van nacht te onderscheiden, maar moet met apparatuur gemeten worden.

In tegenstelling tot daglicht duurt schemering niet op alle plekken op aarde even lang. Hoe dichter bij de evenaar, hoe korter de schemer duurt. Dit heeft met de hoek dat de zon ondergaat te maken. Op de evenaar gaat deze recht onder, hoe noordelijker of zuidelijker de zon ondergaat hoe kleiner de hoek is. Dit zorgt er voor dat het zonlicht nog langer verspreid wordt. Zelfs in Nederland kan de schemering in het noorden 5 minuten langer duren dan in het zuiden.

Zomertijd en wintertijd

Hoewel de wintertijd de originele tijd is, wordt in 70 landen wereldwijd de klok in de zomer een uur vooruit gezet. Reden voor invoering van deze zomertijd is het optimaal benutten van daglicht. In de zomer begint het al licht te worden als de meeste mensen nog slapen. Door de klok een uur vooruit te zetten, wordt dit uur daglicht verschoven naar de avonduren, wat voor besparing op energie (nu stroom, vroeger kaarsen) zorgt. Naar verluidt was Benjamin Franklin degene die de voorzet voor de invoering van zomertijd gaf. In een grappig bedoelde brief naar Journal of Paris, stelde hij voor om mensen in de zomer een uur eerder op te laten staan om kaarsen in de avond te besparen. Pas op 30 april 1916 werd door Duitsland de eerste officiële zomertijd ingevoerd. Nederland deed dit een dag later. De zomertijd gaat in Europa altijd de laatste zondag van maart in. De wintertijd de laatste zondag van oktober. In 2016 zijn dit respectievelijk 27 maart en 25 oktober.

Positie zonsopkomst en zonsondergang

De bewering dat de zon in het oosten opkomt (ezelsbrug: Oosten en Op) en in het westen (Westen en Weg) weer ondergaat is slechts gedeeltelijk waar. Ongeacht op welke plaats je van de aarde staat zijn er slechts twee dagen waarop dit zo is, op 21 maart en op 21 september. In de lente en zomer zal de zon ten noorden van oost en west opkomen en in de herfst en winter ten zuiden. Het aantal graden dat de plek van de zon afwijkt is afhankelijk van de plek op de aarde. Een duidelijk voorbeeld hiervan is het in het noorden van Scandinavië en op de Noordpool wanneer de zon in de lente en zomer bijna niet ondergaat. In de herfst en winter komt deze vrijwel niet op. Dit komt omdat de zon respectievelijk te noordelijk en te zuidelijk staat om te verdwijnen of juist waar te kunnen nemen.

Overzicht tijden zonsopkomst en zonsondergang 2016

De tijden van zonsopkomst en zonsondergang variëren het hele jaar. Het is immers in de zomer langer licht dan in de donkere dagen voor kerst. Dit heeft alles te maken met de schommeling van de aarde om haar as. Hierdoor ligt het noordelijk halfrond in de zomer meer naar de zon gericht, waardoor deze langer op de aarde schijnt. Men stelt wel dat de zon elke dag met 2 minuten verschil vroeger of later opkomt (afhankelijk van het seizoen). Dit is niet helemaal waar. Vooral rond de langste dag (21 juni) en de kortste dag (21 december), is in onderstaande tabellen duidelijk te zien dat de tijd als het ware blijft hangen. Ook opvallend waar te nemen zijn de overgang van wintertijd op zomertijd en andersom op 27 maart en 25 oktober.

Januari

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 januari8:4716:39
2 januari8:4716:40
3 januari8:4716:41
4 januari8:4716:42
5 januari8:4716:43
6 januari8:4616:44
7 januari8:4616:46
8 januari8:4516:47
9 januari8:4516:48
10 januari8:4416:50
11 januari8:4416:51
12 januari8:4316:53
13 januari8:4216:54
14 januari8:4116:56
15 januari8:4016:57
16 januari8:4016:59
17 januari8:3917:01
18 januari8:3817:02
19 januari8:3717:04
20 januari8:3517:06
21 januari8:3417:07
22 januari8:3317:09
23 januari8:3217:11
24 januari8:3117:12
25 januari8:2917:14
26 januari8:2817:16
27 januari8:2717:18
28 januari8:2517:20
29 januari8:2417:21
30 januari8:2217:23
31 januari8:2117:25

Februari

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 februari8:1917:27
2 februari8:1817:29
3 februari8:1617:31
4 februari8:1417:32
5 februari8:1317:34
6 februari8:1117:36
7 februari8:0917:38
8 februari8:0717:40
9 februari8:0617:42
10 februari8:0417:44
11 februari8:0217:45
12 februari8:0017:47
13 februari7:5817:49
14 februari7:5617:51
15 februari7:5417:53
16 februari7:5217:55
17 februari7:5017:57
18 februari7:4817:58
19 februari7:4618:00
20 februari7:4418:02
21 februari7:4218:04
22 februari7:4018:06
23 februari7:3818:08
24 februari7:3618:10
25 februari7:3418:11
26 februari7:3218:13
27 februari7:2918:15
28 februari7:2718:17
29 februari7:2518:19

Maart

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 maart7:2518:20
2 maart7:2218:22
3 maart7:2018:23
4 maart7:1818:25
5 maart7:1618:27
6 maart7:1418:29
7 maart7:1118:31
8 maart7:0918:32
9 maart7:0718:34
10 maart7:0418:36
11 maart7:0218:38
12 maart7:0018:39
13 maart6:5818:41
14 maart6:5518:43
15 maart6:5318:45
16 maart6:5118:46
17 maart6:4818:48
18 maart6:4618:50
19 maart6:4418:52
20 maart6:4118:53
21 maart6:3918:55
22 maart6:3718:57
23 maart6:3418:59
24 maart6:3219:00
25 maart6:3019:02
26 maart6:2719:04
27 maart7:2520:05
28 maart7:2320:07
29 maart7:2020:09
30 maart7:1820:11
31 maart7:1620:12

April

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 april7:1320:14
2 april7:1120:16
3 april7:0920:18
4 april7:0620:19
5 april7:0420:21
6 april7:0220:23
7 april6:5920:25
8 april6:5720:26
9 april6:5520:28
10 april6:5320:30
11 april6:5020:31
12 april6:4820:33
13 april6:4620:35
14 april6:4420:37
15 april6:4220:38
16 april6:3920:40
17 april6:3720:47
18 april6:3520:43
19 april6:3320:45
20 april6:3120:47
21 april6:2920:48
22 april6:2720:50
23 april6:2520:52
24 april6:2220:54
25 april6:2020:55
26 april6:1820:57
27 april6:1620:59
28 april6:1421:00
29 april6:1321:02
30 april6:1121:04

Mei

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 mei6:0921:05
2 mei6:0721:07
3 mei6:0521:09
4 mei6:0321:10
5 mei6:0121:12
6 mei5:5921:14
7 mei5:5821:15
8 mei5:5621:17
9 mei5:5421:18
10 mei5:5321:23
11 mei5:5121:22
12 mei5:4921:23
13 mei5:4821:25
14 mei5:4621:26
15 mei5:4521:28
16 mei5:4321:29
17 mei5:4221:31
18 mei5:4021:32
19 mei5:3921:34
20 mei5:3821:35
21 mei5:3621:35
22 mei5:3521:38
23 mei5:3421:39
24 mei5:3321:41
25 mei5:3221:42
26 mei5:3021:43
27 mei5:2921:45
28 mei5:2821:46
29 mei5:2721:47
30 mei5:2721:48
31 mei5:2621:49

Juni

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 juni5:2521:50
2 juni5:2421:51
3 juni5:2321:53
4 juni5:2321:54
5 juni5:2221:54
6 juni5:2221:55
7 juni5:2121:56
8 juni5:2121:57
9 juni5:2021:58
10 juni5:2021:59
11 juni5:2021:59
12 juni5:1922:00
13 juni5:1922.00
14 juni5:1922:01
15 juni5:1922:02
16 juni5:1922:02
17 juni5:1922:02
18 juni5:1922:03
19 juni5:1922:03
20 juni5:1922:03
21 juni5:1922:03
22 juni5:2022:04
23 juni5:2022:04
24 juni5:2022:04
25 juni5:2122:04
26 juni5:2122:04
27 juni5:2222:04
28 juni5:2222:03
29 juni5:2322:03
30 juni5:2422:03

Juli

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 juli5:2422:02
2 juli5:2522:02
3 juli5:2622:02
4 juli5:2722:01
5 juli5:2822:01
6 juli5:2922:00
7 juli5:3021:59
8 juli5:3121:59
9 juli5:3221:58
10 juli5:33] 21:57
11 juli5:3421:56
12 juli5:3521:55
13 juli5:3621:54
14 juli5:3721:53
15 juli5:3921:52
16 juli5:4021:51
17 juli5:4121:50
18 juli5:4321:49
19 juli5:4421:48
20 juli5:4521:47
21 juli5:4721:45
22 juli5:4821:44
23 juli5:4921:43
24 juli5:5121:41
25 juli5:5221:40
26 juli5:5421:38
27 juli5:5521:37
28 juli5:5721:35
29 juli5:5821:34
30 juli6.0021:32
31 juli6:0121:30

Augustus

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 augustus6:0321:29
2 augustus6:0421:27
3 augustus6:0621:25
4 augustus6:0821:24
5 augustus6:0921:22
6 augustus6:1121:20
7 augustus6:1221:18
8 augustus6:1421:16
9 augustus6:1521:14
10 augustus6:1721:12
11 augustus6:1921:10
12 augustus6:2021:08
13 augustus6:2221:07
14 augustus6:2421:05]
15 augustus6:2521:02
16 augustus6:2721:00
17 augustus6:2820:58
18 augustus6:3020:56
19 augustus6:3220:54
20 augustus6:3320:52
21 augustus6:3520:50
22 augustus6:3720:48
23 augustus6:3820:46
24 augustus6:4020:43
25 augustus6:4120:41
26 augustus6:4320:39
27 augustus6:4520:37
28 augustus6:4620:35
29 augustus6:4820:32
30 augustus6:5020:30
31 augustus6:5120:28

September

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 september6:5320:26
2 september6:5420:23
3 september6:5620:21
4 september6:5820:19
5 september6:5920:16
6 september7:0120:14
7 september7:0320:12
8 september7:0420:10
9 september7:0620:07
10 september7:0720:05
11 september7:0920:03
12 september7:1120:00
13 september7:1219:58
14 september7:1419:56
15 september7:1619:53
16 september7:1719:51
17 september7:1919:49
18 september7:2019:46
19 september7:2219:44
20 september7:2419:41
21 september7:2519:39
22 september7:2719:37
23 september7:2919:34
24 september7:3019:32
25 september7:3219:30
26 september7:3419:27
27 september7:3519:25
28 september7:3719:23
29 september7:3919:20
30 september7:4019:18

Oktober

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 oktober7:4219:16
2 oktober7:4419:14
3 oktober7:4519:11
4 oktober7:4719:09
5 oktober7:4919:07
6 oktober7:5019:04
7 oktober7:5219:02
8 oktober7:5419:00
9 oktober7:5518:58
10 oktober7:5718:55
11 oktober7:5918:53
12 oktober8:0118:51
13 oktober8:0218:49
14 oktober8:0418:47
15 oktober8:0618:44
16 oktober8:0818:42
17 oktober8:0918:40
18 oktober8:1118:38
19 oktober8:1318:36
20 oktober8:1518:34
21 oktober8:1618:32
22 oktober8:1818:30
23 oktober8:2018:28
24 oktober8:2218:26
25 oktober8:2318:24
26 oktober8:2518:22
27 oktober8:2718:20
28 oktober8:2918:18
29 oktober8:3118:16
30 oktober7:3217:14
31 oktober7:3417:12

November

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 november7:3617:10
2 november7:3817:08
3 november7:4017:06
4 november7:4117:05
5 november7:4317:03
6 november7:4517:01
7 november7:4717:00
8 november7:4916:58
9 november7:5016:56
10 november7:5216:55
11 november7:5416:53
12 november7:5616:52
13 november7:5716:50
14 november7:5916:49
15 november8:0116:48
16 november8:0316:46
17 november8:0416:45
18 november8:0616:44
19 november8:0816:42
20 november8:0916:41
21 november8:1116:40
22 november8:1316:39
23 november8:1416:38
24 november8:1616:37
25 november8:1716:36
26 november8:1916:35
27 november8:2116:34
28 november8:2216:33
29 november8:2316:33
30 november8:2516:32

December

Datumzonsopkomstzonsondergang
1 december8:2616:31
2 december8:2816:31
3 december8:2916:30
4 december8:3016:29
5 december8:3216:29
6 december8:3316:29
7 december8:3416:28
8 december8:3516:28
9 december8:3616:28
10 december8:3716:28
11 december8:3816:28
12 december8:3916:28
13 december8:4016:28
14 december8:4116:28
15 december8:4216:28
16 december8:4316:29
17 december8:4316:29
18 december8:4416:29
19 december8:4516:29
20 december8:4516:30
21 december8:4616:30
22 december8:4616:31
23 december8:4616:32
24 december8:4716:32
25 december8:4716:33
26 december8:4716:34
27 december8:4716:35
28 december8:4816:35
29 december8:4816:36
30 december8:4816:37
31 december8:4716:38
© 2016 - 2024 Crba, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Zonsopkomst en zonsondergang in januari, februari en maartZonsopkomst en zonsondergang in januari, februari en maartDe dagen beginnen langer te worden in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar. Een artikel met de tijdstippen wanneer de…
Winter, wanneer begint het – 20, 21 of 22 decemberWinter, wanneer begint het – 20, 21 of 22 decemberDe winter begint op 21 december, zo leren we dat op school. Elk seizoen begint op de 21ste: 21 maart, 21 juni, 21 septem…
Zonsondergang fotograferen: tips en trucsDe zonsondergang is een prachtig natuurverschijnsel dat veel fotografen op de gevoelige plaat vast willen leggen. Vooral…
Strijklicht en andere soorten, een genot voor fotografenStrijklicht en andere soorten, een genot voor fotografenDe zon is net op. De lage lichtbundels vallen ten westen op de bomen. In de herfst staan de bomen in herfsttooi en de zo…
Het groene ijzeren gordijn: the European Green BeltIedereen kent de beelden wel van het IJzeren gordijn, de onneembare grens die Europa decennialang opdeelde in oost en we…
Wat gebeurt er in de lente met de natuur?Wat gebeurt er in de lente met de natuur?De eerste dag van de lente heeft iets magisch, het is het moment waarop de dag en de nacht overal ter wereld bijna even…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Vieleineinerhuelle, Pixabay
  • www.knmi.nl (bezocht maart 2016)
  • www.buienradar.nl (bezocht maart 2016)
  • www.zonsopkomst-tijden.nl (bezocht maart 2016)
  • www.wikipedia.org (bezocht maart 2016)
Crba (23 artikelen)
Gepubliceerd: 30-03-2016
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Natuur
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.