Mug is niet gek op lekker bloed, maar wel op tenen

Een prikkende en zoemende mug. De mug verstoort niet alleen vaak mensen hun nachtrust, hij brengt ook ziekten over. En veel mensen denken dat zij alleen ziek kunnen worden in warme en verre oorden. Maar niets is minder waar. De mug in Nederland zorgt ook voor ziekten. Bovendien is een mug niet gek op het bloed van iemand, maar op diens geur. Hij houdt vooral van mensenvoeten.

Waarom is de mug gek op de mens?

De mug kent iedereen wel. Veel minder bekend is hoe het insect leeft en waarom hij steekt. Uit onderzoek van Bart Knols blijkt dat mug vooral van voeten houdt. De voetbacteriën daar geven een speciale geur waar muggen dol op zijn.

Niet alle muggen houden van mensen en willen ze steken

Er zijn ongeveer drieduizend muggensoorten. Daarvan houden er maar een paar van mensen en willen ze de mens bijten. Bovendien zijn het altijd de vrouwtjes die steken en niet de mannetjes. De mannelijke muggen hebben namelijk maar één doel in het leven en dat is seks. Wie wel eens hele wolken van muggen voorbij ziet komen, ziet eigenlijk bronstige mannetjesmuggen voorbijkomen die wachten tot ze een vrouwtjesmug kunnen bevruchten. En zijn die vrouwtjes eenmaal bevrucht dan hebben ze voeding nodig voor zichzelf en hun kroost. En dat doen ze door te bijten. Het bloed is namelijk nodig om eitjes in hun achterlijf tot ontwikkeling te laten komen.

Fabels over lekker bloed voor muggen

Mensen denken altijd dat ze lekker bloed hebben en dat ze daarom zoveel worden gestoken. Niets is minder waar. Muggen hebben niet een bepaalde voorkeur voor een bepaalde bloedgroep of voor zoet bloed. Ook knoflook en citroenen helpen niet. Waar muggen niet tegen kunnen is rook. Dat houdt ze op een veilige afstand. Verder helpen ook kaarsen en citronella olie om de dieren gedeeltelijk af te schrikken. Die middelen kunnen mensen echter beter niet op de slaapkamer gebruiken, in verband met brandgevaar.

Hoe brengt een mug ziekten over?

Een mug kan ziekten overbrengen door het speeksel dat hij onder de huid achterlaat nadat hij bloed heeft opgezogen. In dat speeksel zitten lichaamsvreemde eiwitten. Zij zorgen ervoor dat er een jeukende bult ontstaat. Maar als een mug een andere ziekte onder de leden heeft zoals malaria kan dit ook via dat speeksel in het menselijk lichaam terugkomen en kan hij of zij ziek worden.

Malaria en knokkelkoorts

• Malaria is iedere dag weer een ziekte die 3 miljard mensen zomaar kunnen oplopen omdat de Amopheles-mug die aandoening overbrengt. In ziekte is vooral te vinden in Afrika.
• Aedes-muggen brengen knokkelkoorts over. In tegenstelling tot malaria waar wel medicijnen tegen zijn, is er tegen knokkelkoorts geen remedie.
• De Culexmug zorgt voor lymfatische filariasis. Een infectie veroorzaakt door de mug zorgt voor enorm opgezette benen omdat het lymfesysteem niet meer goed functioneert. In de volksmond wordt deze ziekte ook wel eens olifantenziekte genoemd.
• Ook de tijgermuggen brengen knokkelkoorts over. In Italië heeft het insect al voor een ware epidemie gezorgd. De mug komt ook Nederland veelvuldig binnen door de invoer van lucky bamboo uit China. De tijgermug legt haar eitjes op de planten en die kunnen de ziekte dragen als de mug zelf de ziekte ook heeft. De eitjes, larven of volwassen muggen komen vervolgens in Nederland in de kassen terecht omdat de plantjes daar verder worden gekweekt en de muggen planten zichzelf vervolgens voort.

Malaria in Nederland

In de eerste helft van de vorige eeuw heerste er in Nederland overigens ook nog gewoon malaria.