Het opvoeden van een dove hond

Het opvoeden van een dove hond vraagt op een aantal punten een andere aanpak dan het opvoeden van een horende hond. Wat zijn de aandachtspunten en hoe moet de training aangepakt worden?

Het verschil met een horende hond

Een dove hond is in veel opzichten gewoon een hond. Maar er zijn een paar aspecten die de opvoeding van een dove hond anders maken. Een dove hond kun je niet roepen zolang hij niet naar je kijkt. Klinkt logisch en simpel, maar in de praktijk kan dat moeilijke of spannende situaties opleveren. Als de hond uit het zicht is of geschrokken wegrent en dus niet meer omkijkt kun je niets anders doen dan wachten en hopen dat hij vanzelf zijn weg terug zal vinden. Naast dit soort in de praktijk moeilijke aspecten is het opvoeden van een dove hond vooral heel leerzaam. Het vereist enige vorm van creativiteit en doorzettingsvermogen, want er zijn weinig tot geen standaard methodes voor het opvoeden van een dove hond. Er zijn mensen die een trilband aanschaffen om zo toch contact te kunnen hebben wanneer de hond uit het zicht is. Zo’n band wordt om de hals van de hond gedaan en kan met een afstandsbediening aan het trillen gebracht worden. De hond weet dan dat er iets van hem verwacht wordt. In de praktijk blijkt dat zo’n halsband ingetraind moet worden door een professional. Het is heel moeilijk om de hond zelf aan te leren wat er van hem verwacht wordt op welk moment. Veel eigenaren gebruiken deze band dan ook niet, maar trainen hun hond om op te letten. Een hond is van nature een loyaal dier met een sterk roedelgevoel en zal niet zomaar wegrennen van de groep. Indien de hond getraind wordt om goed op zijn baas te letten kan ook een dove hond los lopen in een veilig gebied. De hond los laten lopen langs een weg of bewoond gebied is niet verstandig aangezien hij fietsers, auto’s en andere voertuigen niet aan hoort komen.

Het loslopen van een dove hond trainen

De hond moet vanaf het begin weten dat het handig is om op de baas te letten. Het aankijken van de baas kan beloond worden als de hond dat nog niet voldoende doet. Iets lekkers werkt altijd goed. Als de hond weet dat het aankijken van de baas lonend kan zijn moet hij leren dat het ook lonend is om af en toe naar de baas te kijken als hij verder weg is. Dit kunt u eerst oefenen door de hond aan een (lange) lijn uit te laten met een zak lekkers in de buurt. Steeds als de hond naar u kijkt geeft u hem een beloning. Elke hond zal al snel doorhebben dat hij vaak naar de baas moet kijken! De belangrijkste stap is nu het los laten lopen van de hond. Dit kan eerst in huis worden geoefend of op een klein omheind veldje. Als de hond naar u kijkt geeft u hem een beloning. Als hij wat verder uit de buurt is zal hij eerst moeten komen. Het is dan ook handig om de hond voor dit moment al het ‘komen’ gebaar aangeleerd te hebben. Dit gebaar kunt u zelf bedenken, een wenkbeweging ligt voor de hand. Het is belangrijk om het los lopen rustig op te bouwen. Hoe meer de hond op eten gericht is, hoe makkelijker dat gaat. Neem in het begin altijd een zak met lekkers mee om de hond in de buurt te houden en roep (met het gebaar) de hond regelmatig als hij kijkt. Geef hem in het begin elke keer als hij komt wat lekkers en bouw dat langzaam af.

Binnenshuis

In huis is er ook een mogelijkheid om de dove hond te roepen of op te laten letten als hij uit het zicht is, of de andere kant op kijkt. Een dove hond reageert vaak goed op trillingen. Dit kunnen luchttrillingen zijn of bijvoorbeeld de trilling van de vloer. Hard in de handen klappen wordt door de meeste dove honden gemerkt als de ruimte niet al te groot is. Op de vloer stampen werkt vaak nog beter, ook in wat grotere ruimtes. Een houten vloer zal de trillingen makkelijker doorgeven dan een betonnen vloer. De trillingen kunnen gebruikt worden als waarschuwing, door een trilling te geven als de hond iets doet wat niet mag. De meeste honden schrikken in eerste instantie namelijk van de trillingen. Het is echter ook mogelijk om de trillingen te combineren aan het ‘komen’ gebaar. In dat geval geeft u een trilling en als de hond naar u kijkt beloont u dat met iets lekkers. Als de hond steeds kijkt als hij de trilling gevoeld heeft kunt u het ‘komen’ gebaar erbij gaan gebruiken. U geeft een trilling, de hond kijkt en u gebaard dat de hond moet komen. Uiteraard wordt de hond beloond als hij dit doet.

Andere belangrijke commando's

Het roepen van de hond is meestal de grootste uitdaging bij een dove hond. De hond leren zitten of liggen is meestal makkelijker. U kunt dit de hond aanleren op dezelfde manier als u het een horende hond zou aanleren. Alleen gebruikt u in dit geval een gebaar in plaats van een gesproken commando.

Het is wel belangrijk om uw hond het ´nee´ gebaar aan te leren. Een dove hond kan niet gecorrigeerd worden door iets tegen hem te roepen, maar hij moet net als alle honden wel af en toe gecorrigeerd worden. U kunt het beste een gebaar gebruiken waarmee u vanzelf al boos overkomt. Een goed gebaar is bijvoorbeeld om uw hand plat te houden waarmee u met uw vingers richting de hond wijst, handpalm naar beneden. U beweegt uw hand dan snel en krachtig van links naar rechts (of van rechts naar links). Als u dit met de goede energie doet, namelijk vastberaden, zullen de meeste honden snappen dat de baas niet echt blij is. U kunt dit gebaar gewoon direct gaan toepassen in situaties waarin de hond ongehoorzaam is, maar u kunt het gebaar ook eerst met een oefening aanleren. Een goede oefening is het loslaten van een speeltje. Het ´nee´ gebaar kan namelijk tegelijkertijd dienst doen als gebaar voor los en als gebaar voor een correctie. Geef de hond een speeltje dat hij graag vasthoudt, eventueel kunt u even met de hond spelen. Wanneer u wilt dat de hond het speeltje loslaat geeft u het ´nee´ gebaar terwijl u in uw andere hand iets lekkers houdt. Zodra de hond het speeltje laat vallen krijgt hij het lekkers.

Wees creatief in het bedenken van gebaren en in het trainen van uw hond. Ook een dove hond kan veel leren!