Dieren EHBO: Aandoeningen van de ademhalingsorganen
Een aandoening van de ademhalingsorganen kan bij dieren vele oorzaken hebben. Obstructie van de ademhalingswegen, giftige gassen, gebrek aan zuurstof door een knellende halsband enz...
Definitie
Een acute aandoening van de ademhalingsorganen is een toestand waarbij de ademhaling stilstaat of waarbij de hoeveelheid op te nemen zuurstof zo gering is dat hierdoor het leven in gevaar komt. Kunstmatige ademhaling is een eerste-hulptechniek, waarbij men lucht in en uit de longen brengt bij een patiënt, die zelf niet in staat is voldoende te ademen, zodat hart en hersenen van zuurstof worden voorzien.
Oorzaken
Obstructie van keelholte of luchtwegen. Dit kan bijvoorbeeld door een vreemd voorwerp zoals een bot, een stuk voedsel of hout; door vloeistoffen (slijm, braaksel of bloed uit een wond); door zwelling van het weefsel t.g.v. verbranding, irriterende vergiften of ernstige verwonding door een te strak zittende halsband, tevens door kramp van het strottenhoofd en t.g.v. astma. De tong kan ook opzwellen of achter in de mondholte liggen en zo de obstructie verergeren.
Verstikking door gebrek aan zuurstof in de lucht of vervanging van zuurstof door giftige gassen of rook. Een dier dat opgesloten zit in een kleine ruimte (bijv. een kleine doos, een oude ijskast, een (water)put, een silo of het riool) of ergens waar koolmonoxide of giftig gas ontsnapt, kan door zuurstofgebrek binnen een paar minuten sterven. Ruim plastic zakken daarom direct zorgvuldig weg. Uw huisdier zou er in verward kunnen raken en stikken.
Sommige gassen zijn explosief (bijv. aardgas uit de leiding in huis en mijngassen). Door vuur, kortsluiting of statische elektriciteit kan een gasexplosie ontstaan, wat naast verstikkingsgevaar een extra risico vormt.
Andere oorzaken:
- Wurging, doordat de halsband ergens achter blijft vasthaken.
- Het inademen van rook.
- Elektrocutie.
- Verdrinking.
- Vergiftiging. waarbij de ademhaling bemoeilijkt wordt of waardoor de ademhalingsspieren verlamd raken.
- Borstkasverwondingen. Door kneuzingen van de borstkas kan longbeschadiging ontstaan. Door steekwonden, gebroken ribben en andere ernstige verwondingen kan er lucht in de borstholte komen, waardoor de normale blaasbalgwerking van de longen verstoord wordt; dit heet een ‘pneumothorax’. Het dier is hierdoor niet in staat voldoende lucht in en uit te ademen.
- Kneuzingen van de borstkas. ontstaan meestal door ongelukken met machines, door auto-ongelukken, door een val van grote hoogte of door een trap van een paard of ander groot dier. Hierdoor kunnen natuurlijk ook open wonden ontstaan, maar deze worden meestal veroorzaakt door kogels, glassplinters, spijkers, puntige stokken of andere scherpe voorwerpen.
Verschijnselen
- De tong en binnenzijde van lippen en oogleden van het dier zijn donkerrood of blauwachtig van kleur.
- De ademhaling staat stil, is traag en oppervlakkig of pompend.
- Het dier zit vaak met gestrekte hals, de neus in de lucht en de bek open om beter te kunnen ademen.
- De patiënt kan bewusteloos zijn.
- Na enkele minuten ademstilstand worden de pupillen wijd, hetgeen een zeer ongunstig teken is.