Mooi weer met de Hondsdagen

Hondsdagen is een term die bij velen waarschijnlijk onbekend is. Uiteraard is dan ook de periode waarin die vallen onbekend. Bekender is het verschijnsel IJsheiligen omdat menige tuinbezitter weet dat gewacht moet worden tot na de IJsheiligen met bepaalde bloemen en planten in de tuin te zetten vanwege nachtvorst die nog kan komen. Hondsdagen hebben juist niet met nachtvorst maar met zomerweer te maken. Tijdens de hondsdagen is het risico groot dat voedsel bederft. Warme overblijfselen moeten daarom zo snel mogelijk in de koelkast worden gezet.

Wanneer Hondsdagen

De Hondsdagen vallen in een periode midden in de zomer. Over de exacte periode wordt getwist. Sommigen zeggen van 20 juli tot en met 20 augustus en anderen houden het op 18 juli tot 18 augustus en zelfs worden de vier weken vanaf 16 juli genoemd. Het is in elk geval een periode met de hoogste luchtvochtigheid en luchttemperatuur van het jaar en kans op het mooiste weer.

Oorsprong van de Hondsdagen

De aanduiding Hondsdagen wordt in verband gebracht met het sterrenbeeld Grote Hond. In de periode van de Hondsdagen komt de heldere ster Sirius van het sterrenbeeld Grote Hond gelijk met de zon op. Door die gelijke opkomst is Sirius niet te zien. Sirius is volgens de Griekse mythologie de hond van de jager Orion. Toen Orion stierf kreeg hij met zijn hond een plek aan de hemel. In Nederland is Sirius op zijn vroegst op 25 augustus weer zichtbaar. In het oude Egypte vielen de Hondsdagen samen met de jaarlijkse overstroming van de Nijl die altijd zo'n 15 dagen nadat Sirius weer zichtbaar was plaatsvond.

Vochtig, warm en broeierig weertype

De tijd van de Hondsdagen is gewoonlijk de warmste van het jaar. De gemiddelde etmaaltemperatuur is dan 17 graden Celsius. Temperaturen tot 24 graden zijn dan in de middag heel normaal. Ook komen tijdens die dagen de meeste hittegolven voor. De warmte kan in die periode ook gemakkelijk leiden tot onweersbuien met veel regen in korte tijd en lokaal wateroverlast. Een vochtig, warm en broeierig weertype met zo nu en dan een paar stevige buien is karakteristiek voor de Hondsdagen.

Van ondeweer naar hondenweer

In sommige landen kregen de honden tijdens de Hondsdagen een muilkorf om uit vrees voor hondsdolheid. Een vreemde gewoonte omdat de Hondsdagen op zich niets te maken hebben met levende honden. De naam komt immers van het sterrenbeeld De Hond. Wel kan het tijdens een onweer hondenweer zijn. Maar ook die term heeft niets met honden te maken omdat die is afgeleid van het oud-Nederlandse woord ondeweer, dat slecht weer betekent. Maar hoe dan ook, een oud gezegde is tijdens de Hondsdagen vaak van toepassing: “Komen de Hondsdagen met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen, maar komen de Hondsdagen helder en klaar, verwacht dan maar een gunstig jaar”.

Waarschuwing bij IJsheiligen (nachtvorst) en Hondsdagen (voedselbederf)

Zowel bij de IJsheiligen als bij de Hondsdagen hoort een speciale waarschuwing. Op de periode van de IJsheiligen moet worden gewacht om pas daarna bepaalde bloemen en planten buiten te zetten met als reden dat de kans dat er na de IJsheiligen nog nachtvorst komt zeer gering is. De waarschuwing voor de periode van de Hondsdagen is dat dan het voedsel zeer snel kan bederven. Bij warm en vochtig weer kunnen micro-organismen zich al in twintig tot dertig minuten verdubbelen.

Tijdens mooi weer en luchtvochtigheid is voedsel gevoelig voor bederf

Oppassen dus met die pan soep en zo snel mogelijk na enige afkoeling in de koelkast zetten. Probeer de duur van de afkoeling op maximaal twee uur te houden anders is de kans dat het misgaat nog zeer groot. Let ook op fruitvliegjes die van gistcellen houden op rottend fruit en daar hun eitjes leggen. Wie zelf wijn maakt weet er alles van want fruitvliegjes kunnen oorzaak zijn van het mislukken van de wijn