Grondwerk met je paard: Belonen

Als je je paard iets wil aanleren, zal je hem moeten motiveren om mee te werken. Je gaat het gewenste gedrag moeten stimuleren door middel van een beloning. Dit stimuleren kan op zowel positieve als negatieve manier. Er zijn verschillende mogelijkheden en geen één weg is goed of fout, het is uitzoeken naar wat het fijnst is voor jou en je paard...

Positieve of negatieve beloning

Als je je paard positief gaat belonen, dan ga je hem iets aangenaams aanbieden. Dit kan bijvoorbeeld het geven van een voedsel beloning zijn, maar evengoed gewoon het geven van aandacht in de vorm van een kriebel en enthousiaste woorden. Als je je paard negatief gaat belonen, dan ga je iets onaangenaams wegnemen. Bijvoorbeeld het wegnemen van de druk als hij ervoor wijkt.

Timing

Timing is zeer belangrijk als het op belonen aankomt. Bij een paard is de tijdspanne waarin de beloning geassociëerd wordt met het gewenste zeer korte, namelijk maar drie seconden. De beloning moet dus direct volgen op het gewenste gedrag. Voeren na het werk omdat je paard en oefening goed uitgevoerd heeft is dus niet effectief. Het paard zal de beloning niet associëren met die bepaalde oefening. Het principe van straf werkt net hetzelfde. Je paard een tik geven omdat hij zich tien minuten ervoor niet liet vangen, is niet effectief. In tegendeel, je straft je paard omdat hij zich laat vangen en hij zal de volgende keer wel twee keer nadenken als hij je ziet aankomen...

Bridge

Qua timing heb je dus maar drie seconden de tijd om je paard te belonen. Het kan daarom moeilijk zijn om net op dát op ogenblik van het gewenste gedrag, een beloning te geven. Zeker als je met voedsel beloning werkt, duurt het even om de beloning te nemen en te geven. Daarom is het handig om gebruik te maken van een zogenaamde 'bridge'. Hiermee kan je op het exacte ogenblik het gewenste gedrag aanduiden, om daarna de beloning te geven. Het geeft je dus wat overbruggingstijd. Als het paard bekend is met het gebruik van een 'bridge', weet hij dat de beloning vanzelf volgt.

Je kan verschillende signalen gebruiken:

• klikgeluid van een clicker
• aangeleerd geluid
• aangeleerd woordje

Belonen met voedsel

Voor vrijwel alle dieren is voedsel een goede motivator, zo ook voor paarden. Belangrijk is dat ze het voedsel lekker vinden, maar denk ook aan de gezondheid van je paard. Kleine beetjes zijn voldoende, ze zijn ook gemakkelijk te verwerken door je paard zodat je de training niet te lang moet onderbreken.

Zoals eerder gezegd is de timing van voer geven wat lastig uit te voeren, daarom is gebruik van een 'bridge' zeer handig.

Wat kan je gebruiken?

• wortel
• appel
• droog brood
• brok

Belangrijk om in je achterhoofd te houden is dat je met voedsel ook de rangorde kan bepalen. Jij bent de leider, jij beheert het voer. Je paard mag nooit slagen in zijn onderneming om het voedsel zelf te willen bemachtigen.

Belonen met rust

Paarden hebben nood aan rust, stabiliteit en veiligheid. Ze communiceren voornamelijk door middel van lichaamstaal, welke passief of actief kan zijn. Deze gegevens kan je toepassen in de training en zo je paard belonen . Van zodra je paard dus het gewenste gedrag vertoont, neem je een passieve houding aan en vraag je gewoon even niets. Je geeft 'rust'. Rust is wat een paard wil, hij zal dus snel de link leggen dat hij iets goeds gedaan heeft.

Ook het wegnemen van druk is belonen met rust. Als je paard wijkt voor de druk, beloon je door de druk weg te nemen.

Belonen met aandacht

Hoewel belonen met voedsel en rust de meest gangbare beloningen zijn, kan je ook extra belonen met aandacht. Als je paard op de goede weg is, kan je hem extra aanmoedigen door middel van je stem. De intonatie en klank maakt dat het paard enthousiaster wordt. Ook een lekkere kriebel kan een extra beloning en motivatie zijn.

Andere beloningen:

• enthousiasme uiten met je stem
• aaien
• kriebelen op een plekje waarvan je weet dat je paard het graag heeft