De Siberische mammoet baby
De mammoet, de voorouder van onze olifant, spreekt een ieder tot de verbeelding. Allemaal kennen we het plaatje van die zwaar behaarde grote olifant met zijn lange slagtanden. Het dier leefde al ruim 2 miljoen jaar geleden op onze aardbol en stierf pas 4.000 jaar geleden definitief uit. Alleen waarom, dat is nog niet helemaal duidelijk.
Algemeen
Het is bekend dat 150.000 jaar geleden de Neanderthaler al jacht maakte op de mammoet. Een mammoet is een groot zoogdier dat miljoenen jaren geleden de aarde bevolkte. Pas 300 jaar geleden werd aan de hand van overblijfselen van beenderen vastgesteld dat de huidige olifant familie is van de oeroude mammoet.
Wie of wat is een mammoet?
Een mammoet was eigenlijk een reuze olifant. Ze leefden ongeveer 2 miljoen jaar geleden en verspreidden zich vanuit Afrika over Europa, Azië en Noord-Amerika. Dit was in de pleistoceen periode, een periode waarin een sterk wisselend klimaat op aarde heerste. Het kon kouder zijn dan tegenwoordig, de zogenaamde ijstijd. In deze ijstijd was onder andere Nederland bedekt met ijskappen. Maar ook kon het veel warmer zijn dan tegenwoordig. Dan smolten de enorme ijskappen en gletsjers en ontstond er een enorme plantengroei in deze streken.
Soorten mammoeten
Volgens de vondsten die gedaan zijn hebben er hoogst waarschijnlijk 3 soorten mammoeten geleefd:
- De oudste is de Zuidelijke mammoet
- Daarna de Steppen mammoet, ongeveer 4,5 meter hoog
- Als laatste de Wolharige mammoet, ruim 3 meter hoog
Deze laatste, de Wolharige mammoet, is de bekendste en leefde ongeveer 600.000 jaar geleden. Zijn hele vacht was erop ingesteld de ijstijd te kunnen doorstaan en in leven te blijven. De haren van zijn vacht hingen vaak tot op de grond, zelfs zijn kleine oren hadden bedekking.
Doordat de vele wateren op aarde waren bevroren, was het voor de mammoet een “koud” kunstje om zich over de gehele wereld te kunnen verspreiden naar Noord Amerika, Europa en Azië . Zijn andere soortgenoten waren niet zo dik behaard, dus konden niet overleven in deze ijstijden.
Het uitsterven van de mammoet
Tot op heden is het nog steeds niet helemaal zeker waardoor dit dier uitstierf, waarschijnlijk doordat het klimaat veranderde. De ijskappen smolten, de zeespiegel steeg waardoor grote delen land weer onder water kwamen te staan. Er trad in snel tempo een andere plantengroei op, waardoor voedsel voor de mammoet verdween. De Wolharige mammoet wordt gezien als voorouder van onze huidige olifant, alleen de mammoet had langere slagtanden.
Ondanks het feit dat de mammoet 2 miljoen jaar geleden al op aarde leefde, is deze diersoort pas 4.000 jaar geleden definitief uitgestorven. Al 12.000 jaar geleden stierven de meeste uit, maar op het eiland Wrangel in de Poolzee leefde tot 4.000 jaar geleden nog een kleine groep Mammoeten.
Overblijfselen van de Mammoet
Bekend is dat uit de ivoren slagtanden van de Mammoet beeldjes gesneden werden. Ook werden deze slagtanden als brandstof gebruikt of voor het bouwen van hutten. Er zijn vondsten gedaan van opgetrokken hutten, waarbij slagtanden van circa 60 mammoeten zijn gebruikt.
Doordat bepaalde delen van de wereld extreem koud blijven, blijven de ooit gestorven mammoeten uit deze streken goed geconserveerd. Hierdoor is het mogelijk een bijna geheel intacte mammoet te vinden, wat wel in Siberië is gebeurd.
Siberische Mammoet baby
In 2007 is in het eerder genoemde Siberië een compleet intact lichaam van een mammoet jong gevonden, inclusief slurf en ogen. Geschat wordt dat het jong pas 6 maanden oud was toen het stierf en dat was ongeveer 10.000 jaar geleden.
Het jong is ongeveer 1.30 meter hoog en 50 kg zwaar.
De overblijfselen zijn overgebracht naar Japan voor verder onderzoek. Volgens Larry Agenbroad, aangesloten bij het Mammoth Site onderzoekscentrum in Hot Springs, South Dakota, zou het mogelijk kunnen zijn om het dier te kunnen klonen. Dus wie weet hebben we over enige tijd weer mammoeten lopen op aarde.