Koe, vrouwelijk zoogdier

Koe, vrouwelijk zoogdier Een koe is een vrouwelijk zoogdier dat melk produceert. Die melk kan worden gedronken, maar er kunnen ook andere producten van worden gemaakt zoals vla, yoghurt of boter. De gemiddelde leeftijd van een melkkoe is 4 jaar.

Vier magen

Een koe heeft vier magen: de boekmaag, lebmaag, netmaag en de pens. Deze magen hebben alle vier een belangrijke functie. Via een systeem in het lijf van de koe wordt hierdoor de melk geproduceerd. Een korte beschrijving van de route via de magen:
Nadat de koe het gras heeft doorgeslikt via de slokdarm komt het terecht in de netmaag. Vanuit de netmaag gaat het gras naar de pens, de maag die overloopt in de netmaag. De pens heeft een inhoud van maximaal 250 liter. Dit is vergelijkbaar met 250 pakken melk. Na de pens gaat het eten naar de boekmaag. Deze maag is vergeleken met de pens een kleine: 15 tot 20 liter inhoud. Vervolgens gaat het eten naar de lebmaag. Een andere naam hiervoor is ‘echte maag’ omdat dit de enige maag is die op een echte maag lijkt. Deze maag is even groot als de boekmaag. Een deel van die inhoud gaat naar de uiers, waar de melk word6t gemaakt. De rest verlaat de koe via de darmen als poep of urine.

In iedere maag gebeurt iets anders. Hier volgt een korte toelichting met betrekking op de vier magen:
  • Netmaag. Nadat de koe het eten heeft doorgeslikt wordt het eten in deze maag verder verteert.
  • Pens. Na de netmaag bereikt het voedsel de pens. Als de pens vol is, wordt het voedsel in kleine stukjes teruggebracht naar de mond, waar de koe het herkauwt.
  • Boekmaag. In deze maag wordt het vocht uit het eten gehaald.
  • Lebmaag. Dit is de laatste maag. Hier wordt het voedsel nog fijner gemaakt zodat het door de darmen kan worden opgenomen.

Melk produceren

Een koe begint pas met het produceren van melk nadat ze een kalfje heeft gekregen. De eerste melk die de koe produceert geeft ze aan het kalfje.
Een koe kan wel 40 tot 60 liter melk per dag produceren, in een jaar ongeveer 8000 – 10.000 liter. Naarmate een koe ouder wordt neemt de melkproductie toe. Ruim 300 dagen per jaar geeft een koe melk. De overige 60 dagen per jaar is een koe in afwachting van een kalfje en produceert zij geen melk.

De melk wordt gemaakt in melkcellen. In het bloed van de koe zitten de onderdelen die nodig zijn om melk te maken. Langs de melkcellen moet 300 – 400 liter bloed stromen om 1 liter melk te maken. Wanneer de melk gemaakt is gaan de melkcellen open. Vanuit de melkcellen gaat de melk naar de melkblaasjes. Deze blaasjes zitten met velen bij elkaar. In de uier van een koe zitten 20 – 50 melkgangen. Door deze melkgangen stroomt de melk vanuit de melkblaasjes. Nadat de melk door de melkgangen is gestroomd komt het uit bij de melkboezem. Vanuit hier stroomt de melk in de tepelholte. Doordat de tepelwand veel zenuwen bevat, weet de koe als er aan de tepel getrokken wordt dat ze de melk kan laten stromen. Het onderste stukje van het tepelkanaal is de speen. In de speen zit een spier die hem open en dicht kan laten gaan. Tijdens het melken gaat de speen open, daarna sluit hij weer. Hierdoor is de uier beveiligd tegen ziekten.

Slacht

Jaarlijks worden er in Nederland 1 miljoen runderen en 1,5 miljoen kalveren geslacht. Koeien die speciaal voor de slacht zijn gefokt zien er anders uit dan melkkoeien. Ze hebben een lichtbruine kleur en zijn vele kilo’s zwaarder. In de natuur kunnen koeien gemakkelijk 20 jaar worden, maar dat halen de koeien in de bio-industrie niet. Na vijf jaar leven gaat een koe naar de slachterij, waar er stukken vlees van worden gemaakt.
© 2007 - 2024 Bartw, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Twee tepels tussen de voorpoten of 22 op de buik?Twee tepels tussen de voorpoten of 22 op de buik?Dat zoogdieren hun kroost zogen is geen nieuws. Het diertje drinkt de melk uit de tepel, speen of melkklier van zijn moe…
Het vreemde vogelbekdierHet vreemde vogelbekdierHet vogelbekdier is een bijzonder zoogdier, want het is één van de weinige eierleggende zoogdieren. Het leeft in Austral…
Lactose-intolerantieLactose-intolerantieLactose-intolerantie is een aandoening die gebaseerd is op het feit dat er een enzym is het lichaam ontbreekt of te wein…

Neushoorn (zoogdier)Neushoorn (zoogdier)Een neushoorn is een zoogdier dat leeft in Afrika en Azië. De hoorn(s) (afhankelijk van de soort) is het belangrijkste k…
Gorilla (grootste nog levende aap)Gorilla (grootste nog levende aap)Gorilla’s (Gorilla) zijn de grootste nog levende apen. Ze zijn één van de vier soorten die behoren tot de mensapen. Gori…
Bronnen en referenties
Bartw (118 artikelen)
Gepubliceerd: 17-02-2007
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Dieren
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.