Het jacht- en groepsgedrag van de Afrikaanse leeuw

De Afrikaanse leeuw leeft meestal in een groep. Dit heeft te maken met het vergroten van hun overlevingskansen. Binnen deze groep heerst er een bepaalde hiërarchie. Dit is een rangorde die ervoor zorgt dat er verschillende rollen ontstaan. De leeuwinnen zijn bijvoorbeeld grotendeels verantwoordelijk voor de jacht. Om voedsel te kunnen vangen werken de dieren als teamgenoten samen. Hierdoor hebben zij de mogelijkheid om grote en snelle dieren te kunnen doden.

Het gedrag van de Afrikaanse leeuw

• Het leefgebied van de leeuw
• Groepsgedrag
• De jacht

Het leefgebied van de leeuw

De leeuw komt in bijna het gehele Afrikaanse continent voor. Hier komt hij onder andere in de savannen, licht beboste streken en grasvlakten voor. In het noorden en westen van het continent is hij het zeldzaamst. Dit zijn gebieden waarin hij in het verleden ook veelvoudig voorkwam.

De Perzische leeuw

Er leven echter leeuwen in het wild die niet in Afrika voorkomen. Dit zijn namelijk de Perzische leeuwen. Zij staan ook wel bekend als de Aziatische leeuwen. Zij komen slechts in het "Gir Forest" voor. Dit natuurreservaat bevindt zich in West-India. Dankzij een hoop inspanning heeft men de soort kunnen redden. De Perzische leeuw is kleiner en lichter dan de Afrikaanse leeuw. Een Perzische vrouwtjesleeuw kan maximaal een gewicht bereiken van 150 kilo. Een Afrikaanse vrouwtjesleeuw kan echter een gewicht bereiken van 182 kilo. Perzische leeuwen van het mannelijke geslacht worden maximaal zo'n 250 kilo. Een Afrikaanse mannetjesleeuw kan echter 280 kilo wegen. Tevens leeft de Perzische/Aziatische soort in kleinere groepen dan de Afrikaanse variant.

Groepsgedrag

Leeuwen zijn de enige katachtigen die in een groep leven. Dit doen zij om ervoor te zorgen dat hun overlevingskansen vergroot worden. Ze hebben hierbij hun eigen territorium. Een groep bestaat uit één alphamannetje en meerdere leeuwinnen met nageslacht. Het mannetje blijft maar drie à vier jaar bij de groep. Wanneer zij geen onderdeel meer zijn van de groep zwerven ze alleen of met andere mannetjes rond. Leeuwinnen blijven echter hun gehele leven bij de groep.

De verschillende rollen binnen de groep

Mannetjesleeuwen hebben een andere rol dan de leeuwinnen. Hierbij zorgt één mannetjesleeuw voor de bescherming van de gehele groep. Leeuwen van het vrouwelijke geslacht zijn grotendeels verantwoordelijk voor het verkrijgen van voedsel. Hierdoor zijn deze dieren het meest actief. Wanneer de dieren niet aan het jagen zijn, zorgen ze ervoor dat er zoveel mogelijk energie bespaard blijft. Dit doen ze door gezamenlijk onder de schaduw van een boom te rusten. Binnen de groep heerst er een strikte hiërarchie.

Concurrentie

Wanneer de groep een andere mannetjesleeuw tegenkomt wordt er gevochten voor de machtspositie. Als de buitenstaander het nieuwe alphamannetje wordt kan dit negatieve gevolgen hebben voor de aanwezige welpen. Deze kunnen namelijk worden gedood door de buitenstaander. Wanneer de welpen gedood worden zorgt dit er namelijk voor dat de vrouwtjes weer vruchtbaar worden.

De jacht

Leeuwen jagen alleen of in teamverband. Wanneer ze in teamverband jagen werken zij effectief samen om hun prooidieren te kunnen vangen. De roofdieren gaan grotendeels op jacht naar grote zoogdieren zoals gnoes, kafferbuffels en zebra's. Deze dieren wegen tussen de vijftig en driehonderd kilo. De Perzische leeuw jaagt echter op herten. De leeuw is gedwongen om op jacht te gaan naar kleinere diersoorten wanneer er een voedselschaarste heerst. Wanneer de Afrikaanse leeuwen op jacht gaan naar kafferbuffels of gnoes, moeten de roofdieren extra voorzichtig zijn. Deze dieren hebben namelijk het vermogen om de leeuwen ernstig te verwonden. Ze hebben namelijk stevige hoorns op hun hoofd en kunnen hun hoeven gebruiken om de roofdieren een harde trap te geven. Meestal zorgen leeuwinnen ervoor dat de dieren opgejaagd worden richting een bepaalde plek. Op deze manier wordt de kudde in de val gelokt. Hier worden de prooidieren namelijk opgewacht door andere leeuwinnen. Grote prooidieren zoals runderen worden tijdens zo'n aanval gewurgd. Kleinere zoogdieren kunnen gemakkelijk door de roofdieren gedood worden door in bijvoorbeeld de nek of kop te bijten.

De verdeling van het voedsel

Zo'n tachtig procent van het voedsel wordt gevangen door leeuwinnen. De (volwassen) mannetjesleeuwen mogen echter het voedsel als eerste verorberen. De leeuwinnen en welpen mogen slechts de resten verorberen die hiervan overgebleven zijn. Mannelijke leeuwen die niet bij een groep horen hebben dit voordeel echter niet. Hierdoor hebben deze dieren meer moeite om te kunnen overleven. Ze zijn namelijk gedwongen om hun eigen voedsel te vangen. Ongeveer de helft van het voedsel verkrijgen de roofdieren door middel van de jacht. Leeuwen zijn namelijk deels aaseters. Het komt dikwijls voor dat leeuwen een groep hyena's wegjagen om hun voedsel over te nemen. Omdat leeuwen bovenaan de voedselketen staan, is de kans klein dat er met andere diersoorten om voedsel gevochten hoeft te worden.