Hoefschoenen: Schade aan hoefballen voorkomen

Hoefschoenen zijn een ideale uitkomst voor hen die hun paard niet op hoefijzers willen hebben, maar toch (zo nu en dan) bescherming van de hoeven willen. Een nadeel van hoefschoenen is dat hoefschoenen niet vast zitten aan de hoef en daardoor voor wrijving op de hoef kunnen zorgen. Hierdoor kan in sommige gevallen schade aan de hoefballen van het paard optreden. Wanneer is dit het geval en hoe kan dit voorkomen worden? Er zijn tegenwoordig veel soorten hoefschoenen in omloop. De meeste hoefschoenen vallen helemaal over de hoefballen van het paard heen. Deze schoenen moeten over het algemeen eerst ingelopen worden voordat er langere ritten mee gemaakt kunnen worden. Dit is noodzakelijk om te voorkomen dat de hoefballen van het paard beschadigen. Zijn de schoenen eenmaal ingelopen dan zou er geen probleem moeten zijn.

Oorzaken van hoefbalbeschadiging

De praktijk wijst echter uit dat het toch met enige regelmaat voorkomt dat de hoefballen in meer of mindere mate beschadigen. Dit kan diverse oorzaken hebben:

• De schoenen zijn onvoldoende ingelopen
• Het paard heeft een gevoelige huid
• Het paard heeft een dunne vacht
• De hoefballen en de straal zijn nat en week van staan op natte ondergrond of een vieze stal
• De hoeven zijn niet goed schoon waardoor zand langs de hoefballen kan schuren
• De schoenen passen niet goed

Voorkomen is beter dan genezen

Dit is het allerbelangrijkste bij het gebruik van hoefschoenen. Zijn de hoefballen eenmaal beschadigd dan wordt dit zeer makkelijk nog erger. De huid en achterzijde van de straal is geïrriteerd en gevoeliger en/of weker geworden. Hierdoor is er weinig voor nodig om de hoefballen verder te beschadigen. Wanneer de beschadiging erg is, kan schuren van zand in een paddock al te veel zijn. Ook wanneer er voor gekozen wordt de schoenen tijdelijk niet te gebruiken, kan in de eerste periode verdere schade optreden! Het is te verglijken met blaarvorming.

Het herstel hiervan duurt altijd veel langer dan dat de schoenen gebruikt zijn. Om deze reden is oplettendheid geboden wanneer hoefschoenen in gebruik worden genomen. Hoe oplettend je moet zijn is afhankelijk van het paard dat je hebt en de omstandigheden. Heeft een paard dikke sokken dan is de kans op beschadiging minimaal. Heeft het paard een weke straal, zachte hoefballen en weinig vacht, dan is de kans veel groter op beschadiging.

Maatregelen

Om dit probleem te voorkomen, kun je een aantal voorzorgsmaatregelen nemen.

• Passende schoenen: Zorg voor schoenen die zo nauwkeurig mogelijk passen. Vergelijk het met schoenen voor jezelf kopen. Als ze ergens knellen is dat zeer onprettig. Zijn de schoenen te groot, dan schuurt het meer. Zijn ze te klein dan knellen ze. Zorg ook dat de schoen goed past bij het model van de hoef. Sommige schoenen zijn geschikt voor langwerpige hoeven, andere voor ronde. Bekijk hier de details van alles soorten hoefschoenen.
• Schone en droge hoeven: Dit voorkomt al veel ellende. Schurend zand zorgt altijd voor problemen. Staat het paard veel op natte ondergrond, droog de straal dan goed af voor je de schoenen aan doet. Zinvol is om in de schoen bijvoorbeeld een laagje NT-dry te doen. Dit maakt de straal droger en ontsmet tegelijk. In de schoenen kan het goed inwerken en het schuurt niet.
• Maak de schoenen soepel: Leren schoenen moeten nog vormen naar de voeten van je paard. Je kunt hierbij van tevoren helpen door de schoenen een keer nat te maken en met de hand vast wat soepeler te maken. Vet ze daarna goed in en dan is het leer al een stukje soepeler.
• Loop de schoenen goed in: Begin met een kort stukje rijden als de schoenen een inloopperiode nodig hebben. Doe het eerst rustig aan en kijk goed hoe je paard reageert. Als je paard korter of gevoeliger loopt dan zonder de schoenen, dan zit er met zekerheid iets niet goed. Kijk na de rit hoe de hoefballen eruit zien. Bij enig teken van schade kun je het best direct ingrijpen om verdere schade te voorkomen. Zo kun je de schoenen toch blijven gebruiken. Zie je het even aan dan wordt de beschadiging te erg waardoor de schoenen enige tijd niet gebruikt kunnen worden. Let op: Dit is sneller dan je denkt! Wees ook alert bij schoenen die geen inlooptijd nodig hebben. Ook hierbij kan alsnog wat irritatie optreden. Houd het dus zeer goed in de gaten, welke schoen je ook gebruikt.

Extra bescherming in de schoen

Bij de minste of geringste vorm van beschadiging aan de hoef verdient het aanbeveling om direct één van onderstaande oplossingen te proberen om verdere schade te voorkomen.

Gaiters/omslagbandages

Bij een aantal merken hoefschoenen (Cavallo, Delta en Easyboot) zijn speciale sokken te koop voor in de schoenen. Deze kosten rond de 20 euro per set. De sokken kunnen enige verlichting geven. Vooral de huid van de hoefballen en de kroonrand wordt hiermee goed beschermt, maar de achterzijde van de straal wil even goed nog wel eens beschadigen.

De sokken van Easyboot blijven goed zitten door het zooltje wat onder de voet valt. Ze zitten echter niet strak om de hoefballen en geven daarom nog steeds wat wrijving.

De sokken van Cavallo sluiten prima aan, maar kunnen opkruipen omdat er geen zooltje onder de hoef zit. Bovendien vallen deze omslagbandages erg klein waardoor ze niet voor grote paarden geschikt zijn. Voordeel is dat deze omslagbandages ook in andere merken hoefschoenen gebruikt kunnen worden.

Helemaal afdoende zijn de gaiters dus helaas niet.

Vaseline

De schoenen aan de binnenzijde en/of de hoefballen insmeren met vaseline kan bij het inlopen schuren tegen gaan. Gebruik dit echter niet te vaak. Veelvuldig gebruik van vaseline maakt de hoefballen week wat de kans op schade juist vergroot.

Sokken

Dit is een goedkope oplossing. Koop ruime sokken die voldoende dik zijn en die erg goed rekken. Nadeel van sokken is dat ze makkelijk af kunnen zakken.

Tubigrip/Tensogrip

Dit is een druk- en steungevend buisverband dat voor mensen wordt gebruikt. Het is voor een paar euro verkrijgbaar bij de drogist. Het rekt zeer goed in de breedte waardoor het makkelijk over een paardenhoef heen kan en toch goed aansluit. In de lengte rekt het niet. Het kan zelf op maat geknipt worden. Omdat het zo goed aansluit, werkt het perfect om schuurplekken te voorkomen.

Tubigrip is verkrijgbaar in verschillende maten. Let op dat je niet een te brede maat neemt. Doordat het zo goed rekt is een kleine maat het meest geschikt.
Maatindicatie:

• Maat B voor een pony met kleine hoeven
• Maat C voor een grote pony of klein paard met normale hoeven
• Maat D voor grote hoeven.

Het verband kan enkel of dubbel om de hoef worden gedaan. Dubbel geeft extra bescherming.
Zorg er altijd voor dat een deel van het verband onder de hoef zit om opkruipen tijdens gebruik te voorkomen.
Trek het verband eerst op tot boven de hoef en trek het vervolgens terug over de hoef. Zo blijven de haren goed plat naar beneden liggen.

Een lengte van 60 centimeter is voldoende om een dubbel verband aan te leggen voor één hoef wat tevens hoog genoeg uitkomt om zand buiten te houden.

Zelfklevende rekbandages

Dit is voor een paar euro per rolletje verkrijgbaar onder de naam Vetrap, Equiflex, Petflex of Powerflex. Een rolletje met een breedte van 10 centimeter is geschikt. Met één rolletje kunnen vier hoeven gebandageerd worden. Het werkt perfect om beschadigingen aan de hoefballen te voorkomen om dat het gegarandeerd op de plaats blijft zitten.

Nadeel is dat het niet hergebruikt kan worden. Wil je het vaak gebruiken dan wordt het een kostbare zaak omdat er dan heel veel rolletjes nodig zijn. Buisverband is goedkoper, maar dit is wat lastiger aan te trekken.
Bij reeds beschadigde hoefballen is een rekbandage de uitkomst omdat er makkelijk nog iets onder geplaatst kan worden en omdat het niet schuift of schuurt.

Bij het bandageren is het voldoende het verband drie keer om de hoef te slaan. De eerste slag gaat om de hoefballen, de tweede deels onder de hoef door om opkruipen te voorkomen en de laatste over de kootholte en de bovenzijde van de hoefballen.

Watten of bandage onderleggers

Zijn de hoefballen al beschadigd dan werkt een laagje watten of een stukje zacht bandage onderlegger onder een sok of verband prima. Simpele zigzagwatten van de drogist voldoen. Dit is zo zacht dat verdere schade voorkomen wordt. Eventueel kan een beetje vaseline op de hoefballen gedaan worden zodat de watten makkelijk blijven zitten.

Let wel altijd op dat de wattenlaag niet te dik. Dit kan de schoen minder passend maken. Eén laagje is voldoende

Schoenen die de hoefballen ontzien

Wanneer bovenstaande oplossingen niet afdoende zijn en schade aan de hoefballen blijft, dan kun jij je afvragen of je geschikte schoenen hebt voor je paard. Wellicht is een ander type nodig.

Er zijn een aantal merken op de markt die niet schuren langs de hoefballen:
Renegade of Dallmer hebben aan de achterzijde een gedeelte dat meebeweegt met de hoefballen om schuren te voorkomen. Indien de schoen goed past, werkt dit prima. De pasvorm komt erg nauw bij deze schoenen. Let dus op dat je exact de goede maat hebt en dat de vorm van de hoeven aansluit bij de schoenen. Dit om draaien van de schoenen te voorkomen.
Easyboot: Dit merk heeft een aantal modellen die aan de achterkant niet over de hoefballen vallen. Dit zijn de Easyboot Glove, Edge, Epic, Grip , Bare en Glue on. Hierbij is de kans op beschadiging aan de hoefballen zeer klein. De achterzijde van de staral loopt nog wel enig gevaar. Het bandje achterin de schoen kan voor irritatie zorgen, maar deze kan ook verwijderd worden.

Lees verder

• Hoefijzers: doen of niet?
• Hoefschoenen; alternatief voor ijzers