Flora en fauna op een eiland, algemeen beeld

De geïsoleerde ligging, de afwezigheid van roofdieren, concurrenten en ziekten heeft er voor gezorgd dat flora en fauna op een eiland bijzonder uniek is, dat het delicate ecosystemen zijn, snel uit evenwicht gebracht door indringers en extreme weersomstandigheden. Een algemeen beeld hoe sommige dieren en planten op een afgelegen eiland terechtkomen en dat eilanden uniek kunnen zijn doordat ze planten en dieren hebben die nergens anders voorkomen. Een overzicht:

Endemische soorten

Op sommige eilanden vind je soorten die je nergens anders vind.

Relicten

Op sommige eilanden vind je soorten die elders zijn uitgestorven.

Zoogdieren en prooien

Op eilanden waar veel prooien leven, komen (grote) vleesetende zoogdieren voor.

Plantenetende zoogdieren

Op veel geïsoleerde eilanden wonen (grote) plantetende zoogdieren die alleen op dat eiland voorkomen. Zoals bv de Madagaskar – half apen die nergens anders ter wereld voorkomen.

Vleermuizen

Doordat deze zoogdieren kunnen vliegen – de vleermuis – zijn de vleermuizen vaak de enig voorkomende zoogdier op een afgelegen eiland.

Reptielen

De meeste reptielen kunnen goed zwemmen, zo kunnen reptielen gemakkelijker op een eiland terechtkomen. De leguanen bijvoorbeeld op de Fiji eilanden zijn duidelijk verwant aan de leguanen die voorkomen in Amerika. Fiji eilanden zijn bijzonder afgelegen eilanden!

Reuzenschildpadden op de Galapagos eilanden

De grootte van sommige dieren zijn door de positieve invloeden van de leefomstandigheden op een eiland, zo gunstig dat ze enorme proporties aannemen. Een heel goed voorbeeld zijn de schildpadden op de Galapagos eilanden. De eilanden zijn een beschermd natuurgebied, waar de schildpad niets te vrezen heeft. Ze groeien rustig uit tot enorme, bewonderenswaardige reuzenschildpadden.

Tijgerslang, Chappel Island, Australië

De grootte van sommige dieren zijn door de positieve invloeden van de leefomstandigheden op een eiland, zo gunstig dat ze enorme proporties aannemen. Behalve de reuzenschildpadden op de Galapagoseilanden is er nog een goed voorbeeld: de enorme Tijgerslang op de Chappel Island in Australië.

Planten en de vruchtbare vulkaanbodem

Ideale ondergrond voor planten om weelderig te kunnen groeien en bloeien zijn de vruchtbare vulkaanbodem van vele oceanische eilanden.

Kokospalmen

Sommige planten, zoals bijvoorbeeld de Palm boom, zijn over vele verschillende eilanden verspreid, terwijl andere Palmen alleen op bepaalde eilanden voorkomen en vrij uniek zijn.

Canarische eilanden en de Drakenboom

Op de Canarische eilanden alleen zijn er ruim 500 (!) endemische planten soorten. Dat wil zeggen, deze planten soorten komen uitsluitend voor op de Canarische eilanden. Waaronder ook de indrukwekkende en bijzonder unieke Drakenboom. Op Tenerife staat een Drakenboom van ruim 1000 jaar oud, ook bekend onder de naam: Draken bloed boom. (Zie foto)

Madagaskar en de Baobabsoorten

Op het eiland Madagaskar zijn er 7 Baobab soorten te vinden, terwijl op het hele Afrikaanse vaste land er slechts 1 soort bestaat.

Continentale eilanden

Borneo is een continentaal eiland, dat wil zeggen dat het eiland zich ooit lang geleden van het vaste land heeft afgescheurd. De flora en fauna voorkomend op Borneo, een continentaal eiland, lijkt inderdaad heel veel op de flora en fauna van het vaste land!

Oceanische eilanden

De Fiji eilanden en ook bijvoorbeeld de Canarische eilanden zijn oceanische eilanden en liggen afgelegen van het vaste land. Deze eilanden zijn ontstaan door vulkaanuitbarstingen en door koraalriffen (Fiji). De voorkomende flora en fauna op oceanische eilanden zijn bijzonder variërend.

Vogels

Doordat vliegende dieren makkelijk een eiland kunnen bereiken en koloniseren, hebben veel eilanden een behoorlijk rijke vogelpopulatie. Op de Canarische eilanden zijn er vakantiereizen speciaal gericht op het zien en bewonderen van vogels.

Ongewervelde dieren

Ongewervelde dieren, zoals bijvoorbeeld de krab of de Zeekrab, hebben veel eilanden gekoloniseerd. Ze bereiken de eilanden vaak door de wind of door op planten mee te varen.

Zaden

Veel zaden, uitgroeiend tot planten, gewassen, bloemen (enz) die voorkomen op afgelegen eilanden, worden meegevoerd door de wind, door waterstromingen of meegebracht door een vogel.