Zamioculcas: kamerplant voor beginners

Kamerplanten brengen een stukje natuur in huis. Het aanbod van kamerplanten is enorm uitgebreid: van bladplanten, bloeiende planten en vetplantjes tot cactussen, hangplanten, luchtplantjes en noem maar op. Niet makkelijk dus om als beginnende plantenliefhebber een keuze te maken uit dat ruime assortiment. Het is aan te raden om niet meteen voor planten te kiezen die veeleisend zijn qua verzorging want dan kan het al gauw misgaan. Ga beter voor een overlever, een plant die een vergeten gietbeurt makkelijk doorstaat. De Zamioculcas is daarom de ideale plant voor beginners.

Beschrijving

Plantengeslacht Zamioculcas

Het plantengeslacht Zamioculcas behoort tot de familie van de Araceae of aronskelkfamilie. Deze plantenfamilie wordt gekenmerkt door haar bijzondere bloeiwijze. De zeer kleine bloempjes groeien op een soort aar of spadix en worden beschermd door een opvallend schutblad. Tot deze grote plantenfamilie behoren ook de Dieffenbacchia en de Scindapsus.

Bijzonder aan het plantengeslacht Zamioculcas is het feit dat het maar een enkele soort bevat, met name de Zamioculcas zamiifolia, de botanische naam van deze kamerplant. Ze werd voor de eerste maal beschreven door botanici in 1905. Als kamerplant is ze vrij recent: pas in 1998 werd deze plant door kwekers op de markt gebracht.

De oorsprong van de Zamioculcas is te situeren in Oost-Afrika, meer bepaald in Mozambique, Malawi, Tanzania en het eiland Zanzibar. Daar groeien deze planten in een vrij moeilijke omgeving waarbij lange periodes van droogte worden afgewisseld met intense regenseizoenen. Tijdens die hevige regenbuien slaan ze vocht op in de stengels en de wortelknollen – de Zamioculcas is immers een succulent – en zo overleven ze ook de periodes van droogte. Deze planten zijn dus echte overlevers, ze kunnen best tegen een stootje.

De Zamioculcas is een kruidachtige succulent en heeft een vrij sobere en slanke vorm. Ze kan 50 cm tot 1 m hoog worden. De vlezige stengels worden 40 tot 60 cm lang en zijn rechtopstaand of gebogen. Aan die stengels groeien 6 tot 8 paar blaadjes van 7 tot 15 cm lang. De stengel krijgt daardoor de vorm van een gestileerde veer. De blaadjes zijn lancetvormig en glanzend groen. In de vrije natuur bloeit de Zamioculcas op de typische bloeiwijze van de Aronskelkachtigen, maar als kamerplant gebeurt dat uiterst zelden.

Door haar strakke, gestileerde vorm is deze kamerplant uiterst geschikt voor moderne interieurs.

Betekenis van de naam

Het is moeilijk te bepalen waar de naam Zamioculcas vandaan komt maar wellicht is het een samentrekking van twee namen: Culcas is de oude benaming van een ander geslacht uit de Araceae, namelijk het geslacht Colocasia en Zamio zou verwijzen naar het geslacht Zamia omdat beide plantensoorten dezelfde geveerde bladgroei hebben.

Verzorging

Standplaats

De Zamioculcas heeft uiteraard licht nodig maar geen direct zonlicht. In hun plaatsen van herkomst groeien ze op zanderige grond en staan ze in de volle zon. Maar wanneer ze gekweekt worden als kamerplanten, gebeurt dat onder gefilterd licht. Een plekje met gefilterd zonlicht of aan een raam op het oosten of het westen zijn ideaal. De plant overleeft ook wel op een vrij donkere plek maar dat zal de groei afremmen. Draai de plant regelmatig een beetje, zo zal ze gelijkmatig groeien.

In de zomer kan de Zamioculcas naar buiten en ze kan daar eventueel in direct zonlicht staan op voorwaarde dat je haar geleidelijk aan laat wennen aan de zon. Zet de plant dus niet meteen een hele dag buiten, en middagzon moet altijd vermeden worden.
De minimale temperatuur in de winter is 12° C en deze plant voelt zich het best met een temperatuur tussen 18° C en 25° C.

Water geven

Hoe meer licht en warmte, hoe vaker de plant moet gegoten worden. Maar vergeet niet, het is een succulent, dus erg dorstig is deze plant niet want ze slaat waterreserves op. In de lente en de zomer mag je één keer per week water geven. Laat de grond volledig uitdrogen en let erop dat je niet te rijkelijk giet zodat de plant geen natte voeten krijgt. Zo niet kan er wortelrot ontstaan en worden de bladeren geel. Wanneer de plant in de winter in een weinig verwarmde ruimte staat, is één gietbeurt om de drie à vier weken voldoende.Het is aan te raden om regenwater te geven en daarmee kan je de Zamioculcas ook benevelen.

Vergeet je af en toe te gieten? Geen probleem! De plant kan dan haar waterreserves gebruiken. Van oorsprong moet ze immers lange periodes van droogte zien door te komen. Een ideale kamerplant voor wie (nog) geen groene vingers of weinig tijd heeft!
Als je de plant niet benevelt – want dat is niet echt noodzakelijk – moet je haar blaadjes wel af en toe afstoffen met een zacht vochtig doekje.

Bemesten

Van maart tot september kan de Zamioculcas extra voeding gebruiken. Meng één keer per maand een lage dosering standaard plantenvoeding met het gietwater.

Verpotten

Als je de plant klein en compact wil houden, verpot je haar beter niet. Dan is het voldoende om om de drie jaar gewoon de potgrond van de wortelknollen af te schudden en de plant in nieuwe grond te zetten. Merk je toch dat ze te groot is geworden voor de pot en bijna omvalt, dan kan je wel verpotten en dat doe je in de lente. De verrotte of verdroogde wortels kan je eerst wegsnijden met een schoon en scherp mes. Zet de Zamioculcas dan in een pot van één of twee maten groter in standaard potgrond waaraan wat zand is toegevoegd.

Snoeien

Snoeien is niet echt nodig want de Zamioculcas is geen al te snelle groeier. Oude stengels die er minder mooi uitzien, kan je aan de basis wegsnijden met een schoon en scherp mes.

Vermeerderen

De Zamioculcas is gemakkelijk te stekken maar het duurt heel lang voor je resultaat hebt. Geduld dus! Je snijdt enkele gezonde blaadjes met hun steeltjes rechtstreeks af van de stengels. Die steek je verticaal in stekgrond zodanig dat 1/3 van het blaadje in de grond zit. Deze potjes zet je op een lichte en warme plek. Je giet ze regelmatig maar ook weer niet te veel want dan gaan de blaadjes rotten. Aan deze blaadjes zullen zich stilaan nieuwe wortelknollen ontwikkelen waaruit dan nieuwe stengels gaan groeien. Hou er rekening mee dat dat zes tot negen maanden kan duren!

Ziektes

Zoals gezegd is de Zamioculcas een zeer sterke plant maar toch kan ze, zoals alle kamerplanten, last hebben van ongedierte. Meestal gaat het dan om wolluis. Je kan ze verwijderen met zeep en water of met alcohol. Daarna spoel je de blaadjes af om eventuele zeeprestjes te verwijderen.

Besluit

De Zamioculcas is de ideale kamerplant voor beginners want ze is weinig veeleisend qua verzorging. Haar enige echte vijand is de kou. Bovendien is ze met haar sobere, gestileerde vorm een mooie blikvanger, vooral dan in een modern interieur.
Let wel op met huisdieren en kleine kinderen want het sap van deze kamerplant is licht giftig.