Planten stekken en verzorgen, hoe doe je dat?

Mooie, gezonde planten kun je vermeerderen door ze te stekken. Je krijgt dan nieuwe planten met de eigenschappen van de volwassen exemplaren. Er zijn verschillende manieren om te stekken, dit is afhankelijk van de soort plant. Stekken neem je bijv. van de wortels, de stelen of het blad van de plant. Voor het stekken heb je een scherp mesje, stekpoeder, stekgrond, kweekbak en potjes nodig. De meeste stekjes houden van een warme, lichte plek en voldoende water. Als de stekjes goed geworteld zijn plant je ze uit in een grotere pot.

• Het stekken van planten
• Stekken nemen van uitlopers
• Hoe neem je een bladstek?
• Het nemen van een wortelstek
• Stekken die wortelen in water
• Het stekken van de stengeldelen
• Stekken met een hieltje
• De algemene verzorging van stekjes
• Stekpoeder
• Stekgrond

Het stekken van planten

Het stekken van planten heeft verschillende voordelen. Zo is het een goedkope manier om planten te vermeerderen. Maar door het nemen van een stek behoud je ook de eigenschappen van de volwassen plant. De stek krijgt bloemen of vruchten met dezelfde grootte, kleur of geur. Alleen bij gezonde planten is het zinvol om te stekken. Afhankelijk van de soort plant neem je een stek van de wortels, het blad of de stelen.

Het groeiseizoen

De beste tijd om te stekken is het groeiseizoen. In het voorjaar, de zomer en eventueel de herfst is de kans op succes het grootst. De stek wortelt sneller en vormt eerder blad. Stekjes die in de winter worden genomen hebben meer tijd nodig om te wortelen.

Stekken nemen van uitlopers

Sommige planten (aardbeienplanten) vermeerderen zichzelf door het maken van uitlopers. Uitlopers maken wortels op de plek waar ze de grond raken. Een uitloper die wortels heeft gevormd knip je af. Zet de uitlopers in een pot of plant ze in de volle grond.

De verzorging

De uitlopers hebben een warme, vochtige plek nodig. Na een paar weken plant je ze uit.

Hoe neem je een bladstek?

Vetplanten vermeerder je door het nemen van een bladstek. Snijd een blad af en laat het een etmaal indrogen. Dan vul je een potje met stekgrond en je steekt het blad er een klein stukje in. Druk de grond voorzichtig iets aan en zet het potje weg.

De verzorging van een bladstek

Vetplanten hebben weinig water nodig. De jonge stekjes doen het goed op een druppel water per week. Ze houden wel van een warme, lichte plek. In een kweekkas, of met een plastic zak over de potjes kun je zorgen voor meer warmte. Er moet wel voldoende lucht bij de stekjes komen, anders gaan ze schimmelen.

Het nemen van een wortelstek

Stekken door middel van de wortels is eenvoudig. Graaf de plant op en snijd een stuk van een dikke wortel af. Snijd de wortel in stukken van vijf centimeter waarbij de bovenkant recht wordt afgesneden en de onderkant schuin. Zet de stekken in een potje met stekaarde, maar laat de bovenkant van de wortel iets boven de aarde uitkomen. Planten waar je een wortelstek van kunt nemen zijn: munt, papaver en anemonen.

De verzorging van een wortelstek

De wortels lopen snel uit na het stekken. Plant het jonge plantje uit als het vier blaadjes heeft.

Stekken die wortelen in water

De geranium is een bekend voorbeeld van een plant die wortels maakt in water. Knip stekjes van ongeveer tien centimeter lang. Verwijder de onderste bladeren en evt. de bloemknoppen. Een bloeiende stek heeft energie nodig voor de bloei. Het wegnemen van de bloemknoppen stimuleert de wortelgroei.

De graslelie

Bij de graslelie groeien de jonge plantjes aan de stengel. Haal de plantjes eraf en zet ze in een vaasje met water, of plant ze in een potje met vochtige aarde. Een saxifraga stek je op dezelfde manier.

De pannenkoekplant

Bij de pannenkoekplant groeien de jonge plantjes naast de volwassen plant. Om de kans op succes zo groot mogelijk te maken stek je de grotere exemplaren met meerdere blaadjes. Haal de aarde rondom de plant wat weg en snijd het jonge plantje dicht bij de volwassen plant af. Zet het stekje in een vaasje. Na een paar weken heeft het plantje voldoende wortels ontwikkeld.

Cactussen

Bij sommige cactussoorten groeien de jonge cactussen op de volwassen plant. Deze kun je er voorzichtig afhalen en opnieuw uitplanten.

De verzorging

Vul vaasjes met schoon water en zet de stekken hierin. Zet de vaasjes op een lichte plek, maar uit de volle zon. Ververs het water wel regelmatig. Als de wortels een paar centimeter lang zijn, zet je de stekjes in de grond. Laat de stekjes wennen aan deze overgang door ze uit de volle zon te houden en voldoende water te geven. De plant mag naar een plek in de zon als het blad mooi blijft. Dit is afhankelijk van de soort plant, want niet elke plant houdt van een zonnige plek.

Het stekken van de stengeldelen

Kruiden zoals tijm, rozemarijn en salie stek je door een stengel af te snijden. Hier neem je het middenstuk van omdat het bovenste gedeelte te slap is. Verwijder de onderste blaadjes. Met een scherp mesje snijd je een centimeter van de bast af. Steek dit stuk van het steeltje in de stekpoeder. Schud het teveel aan stekpoeder eraf en plant het stekje in een potje met stekgrond.

De verzorging

Zet de stekjes in een kweekbak, of bedek ze met plastic, totdat ze wortels hebben.

Stekken met een hieltje

Planten met houtige takken (lavendel) stek je door een zijscheut, met bast, los te trekken van de volwassen plant. Het hieltje snijd je recht af. Verwijder de onderste blaadjes. Grote bladeren knip je half af zodat de stek niet te veel vocht verliest. Steek de stek in stekpoeder en schud de overbodige poeder eraf. Zet de stek in stekgrond.

De algemene verzorging van stekjes

Stekjes verdampen water maar kunnen nog geen water opnemen bij gebrek aan wortels. Daarom drogen ze gauw uit. Dit kun je voorkomen door de potjes af te dekken met plastic, of door een kweekbak te gebruiken. Zo blijft het warm en vochtig. Als er druppels aan het plastic hangen moet er worden gelucht omdat de stekjes gaan schimmelen in een te vochtige omgeving. Zodra de stekjes wortels hebben hoeven ze niet meer onder plastic te staan. Door iets aan het stekje te trekken voel je of er wortels aan zitten. De wortels bieden weerstand.

Stekpoeder

Stekpoeder bevat groeiregulatoren die de wortelvorming stimuleren. Het bevat ook een stof die aantasting door schimmels voorkomt. Maar teveel stekpoeder is niet goed voor de stekjes.

Gebruiksaanwijzing

Schud wat stekpoeder in een schaaltje. Maak de onderkant van de stekjes nat en steek ze in de stekpoeder. Schud het teveel aan poeder van de stekjes af. Maak een gaatje in de stekgrond waar je het stekje in zet. Zo blijft de stekpoeder aan het stekje zitten. Druk de aarde rondom het stekje aan en bevochtig de aarde. De overgebleven vochtige stekpoeder kan niet terug in de verpakking.

Stekgrond

Stekgrond heeft een fijne structuur, is goed waterdoorlatend en bevat voedingsstoffen voor de eerste maanden. Dit zorgt voor een goede wortelontwikkeling bij de stekjes. Je kunt zelf ook stekgrond maken. Meng dan twee delen potgrond met één deel scherp zand.