Voorjaarsbloeiers op het balkon: Cytisus of brem

Als de winter op zijn einde loopt en de dagen al merkelijk langer zijn geworden, dan voelen we de lente kriebelen. Tijd dus om kuipen, schalen en potten uit het berghok te halen en het balkon of terras weer op te fleuren met bloemen en planten in bonte kleuren en geuren! Wil je een echte lentesfeer, dan kies je voor geel. Geel is de kleur bij uitstek van het voorjaar. De Cytisus of brem is een geelbloeiende heester die heel decoratief is als balkonplant.

Beschrijving van de Cytisus of brem

De Cytisus behoort tot de familie van de vlinderbloemigen of Leguminosae of Fabaceae (beide Latijnse namen worden gebruikt). De bij ons gebruikte benaming is brem. De vlinderbloemenfamilie is een enorm uitgebreide plantenfamilie en is van economisch belang omdat de peulvruchten ertoe behoren. Er zijn heel veel verschillende soorten Cytisus. Het zijn allemaal varianten van de brem die in onze streken in het wild groeit. Bremsoorten zijn overwegend vorstbestendige heesters, zeer goed bestand tegen wind en tegen stadsvervuiling. Brem groeit op zanderige voedselarme grond. Van oorsprong komt deze plantensoort uit Europa maar nu is hij verspreid over zowat alle streken met een gematigd klimaat. De struiken kunnen tot 2 meter hoog worden.

Kenmerkend is de bossige vorm met dunne takjes en zeer kleine blaadjes. Brem bloeit in het voorjaar en bij de meeste soorten zijn de bloemen geel. Er zijn ook soorten met witte, oranje, rode, roze of paarse bloemen. De bloemen zijn ongeveer 2 cm groot, vormen trosjes en verspreiden een lekkere zoete geur. Zoals de meeste plantensoorten uit de familie van de vlinderbloemigen dragen ook de bremsoorten peulen. Die ontwikkelen zich na de bloei en zijn 3 tot 4 cm groot. Ze hebben en bruinzwarte kleur en dragen zaden die zeer giftig zijn. De giftige stof in de zaden wordt in de natuurgeneeskunde gebruikt tegen lage bloeddruk, hartritmestoornissen en aandoeningen van het bloedvatenstelsel.

Wil je graag een gele voorjaarsbloeier op het balkon? Kies dan voor de Cytisus scoparius, ook gewone brem of bezembrem genoemd, of voor de Cytisus x praecox. Beide soorten worden tot 2 meter hoog maar geen nood, bij planten in een pot of kuip wordt de groei sowieso afgeremd.

Cytisus scoparius

De Nederlandse naam bezembrem komt van de Latijnse benaming Scoparius. Deze term is afgeleid van het Latijnse woord scopae wat in het Nederlands bezem betekent. De takken van de brem werden in het verleden inderdaad gebruikt om bezems mee te maken. De Cytisus scoparius groeit in het wild in heel Europa en dus ook in Nederland. Het is een karakteristieke heester voor gebieden met zandgrond en heidevelden. In de maanden mei en juni draagt de bezembrem gele bloemen. De bezembrem is een groenblijvende plant maar hij is niet geheel vorstbestendig. Een zachte winter overleeft hij wel. Bij strenge vorst bevriezen de toppen van de takken. De bloei zal dan minder uitbundig zijn, er zullen nog wel knoppen zitten aan de takken die onderaan de plant uitlopen. Vorst is dus een natuurlijk snoeimiddel voor de brem. Van de Cytisus scoparius bestaat er een hele verzameling aan hybriden met bloemen in tal van kleuren, gaande van geel, oranjegeel, lila tot rood, donkerrood, bruinrood en nog meer feestelijke kleuren. Veel soorten hebben bloemen in twee of drie tinten.

Cytisus x praecox

Deze soort is één van de mooiste bremsoorten. Hij kan tot 2 meter hoog worden maar meestal blijft hij kleiner en groeit hij meer in de breedte dan in de hoogte. De bloeitijd ligt in april en mei. De bloemknoppen zijn geel en de bloemen zijn roomwit. Ook van deze soort bestaan er een heel aantal hybriden met bloemen in tal van kleuren.
De Cytisus x praecox is bladverliezend en goed winterhard.

Standplaats van Cytisus

Brem is een ware zonneklopper! Op een plekje in de volle zon voelt hij zich opperbest. Een balkon op het zuiden is ideaal.
Een tochtige of tochtvrije plek, dat maakt niet uit, brem kan wel tegen een (wind)stootje!

Verzorging van Cytisus

Brem groeit in het wild op voedselarme zandgrond en op heidevelden. Brem heeft namelijk een stikstofbindend vermogen in de wortels. Dat betekent dat de wortelknolletjes zelf in staat zijn om de grond te bemesten. Daardoor stelt de brem weinig eisen wat de vruchtbaarheid van de grond betreft. Vul de pot met een luchtige, kalkarme grond. Brem houdt niet van kalk, een zure tot neutrale grond is geschikt. Zorg er voor dat er gaatjes zitten in de bodem van de pot en leg onderaan eventueel wat potscherven of hydrokorrels. Brem staat namelijk niet graag met de voeten in het nat.

Regelmatig water geven is nodig, anders gaat de plant verdrogen. Giet echter niet te overdadig want van teveel water gaan de wortels verrotten.

Om een mooie, bossige vorm te behouden moet er elk jaar gesnoeid worden. Zonder snoeibeurt gaat brem er al gauw spichtig en stakerig uitzien en hij gaat kaal zijn aan de voet. Snoeien moet na de bloei gebeuren en bij voorkeur op een bewolkte dag. Snoei de nieuw gevormde en uitgebloeide scheuten tot op maximaal één derde terug en verwijder dode en zieke takken. Na de snoei gaan er zich nieuwe scheuten vormen die het jaar daarop gaan bloeien.

Enkele hybriden met gele bloemen

• Cytisus 'golden sunlight': traaggroeiend, met grote, heldergele bloemen
• Cytisus praecox 'Allgold': draagt goudgele bloemen
• Cytisus decumbens: dwergsoort met ruw behaarde takjes en heldergele bloemen
• Cytisus nigricans: bossig heestertje, zeer goed winterhard, met gele bloemen in lange trossen

Een Cytisus op stam is ook heel decoratief voor een balkon. Het is een mooi miniboompje met een bossige kruin vol heerlijk geurende bloemen.