Ziekten van het bewegingsstelsel

Ziekten aan het bewegingsstelsel zijn ziekten aan of van de spieren en de botten. Er zijn verschillende soorten die we eens op een rijtje zullen zetten....

Onderzoek aan het bewegingsstelsel

Het bewegingsstelsel bestaat uit het spierstelsel en het skelet. Ieder mens en dier kan ziektes krijgen aan zijn beweginsstelsel. Een arts of dierenarts kan deze ziektes ontdekken door bijvoorbeeld te palperen.

Palperen is een moeilijk woord voor het aftasten van alle onderdelen van het bewegingsstelsel, waar de arts links met rechts vergelijkt. Hij let hierbij op zwellingen, pijn, hoge temperaturen en ontstekingen, maar ook op de beweeglijkheid, de spiertonus en de stabiliteit van de gewrichten.

Soms kan de arts botten horen crepiteren, dit is het gevoel van twee ruwe botdelen die knirspend over elkaar schuren, wat duidt op een botbreuk.

Het onderzoeken van botten kan vergemakkelijkt worden door het nemen van een rontgenfoto. Op een rontgenfoto zijn ook weke delen te zien, maar tot 12 cm diepte

Wil een arts meer informatie over de spieren dan maakt hij een electromyogram. Dit is een filmpje van de elektrische activiteit van de spier. Het is te vergelijken met een electrocardiogram, een filmpje van de elektrische activiteit van de hartspier.

Kreupelheid

Bij kreupelheid heeft een dier schade opgelopen of pijn aan een onderdeel van zijn bewegingsstelsel. Dit kan zowel aan de botten als aan de spieren zijn. Een dier probeert zijn gewonde been te ontlasten waardoor er kreupelheid ontstaat. Het dier 'valt' op het gezonde been en niet op het gewonde been. Dit is omgekeerd aan wat veel mensen vaak denken.

Spieratrofie

Spieratrofie betekent niets anders dan dat de spieren geslonken zijn aan de onbelaste kant. Als een persoon lang in het gips heeft gezeten is er vaak spieratrofie ontstaan. Als het gips om het been zat is het been gedurende een lange periode onbelast geweest, waardoor de spieren zijn geslonken. Het gipsbeen is dunner dan het andere been

Spierhypertrofie

Spierhypertrofie is het tegenovergestelde van spieratrofie. De spier is dikker geworden door de belasting erop

Botbreuken

Botbreuken zijn veel voorkomende afwijkingen aan het bewegingsstelsel. Een botbreuk ontstaat door trauma. Met het woord trauma bedoelen we alle vormen van stomp geweld. Dit kan betekenen dat iemand hard op het bot heeft geslagen, er een ongeluk gebeurd is waarbij iets tegen het bot is aangereden of dat iemand gevallen is. Een botbreuk geneest over het algemeen goed als het enige tijd in het gips zit en niet belast wordt.

Bij een breuk is vaak een afwijkende stand van het ledemaat te zien. Het ziet er onnatuurlijk uit. Een botbreuk is zeer pijnlijk en het bot dient ontlast te worden.

Voor een botbreuk gebruikt men ook wel het woord fractuur. Er zijn open fracturen en gesloten fracturen. Bij een open fractuur is de huid kapot en steken delen van het bot naar buiten. Deze vorm is veel schadelijker dan de gesloten fractuur omdat er een grote kans bestaat op infectie. Bij een gesloten fractuur blijft de huid intact.

Als een bot gezet moet worden, noemen we dat het repositioneren van het bot. Het betekent dat de arts de botdelen weer goed tegen elkaar plaatst zodat het bot goed kan genezen na een breuk.

Bij een breuk moet het bot vaak gefixeert worden; het bot wordt in een bepaalde stand vast gezet door bijvoorbeeld een spalk, gips of met stalen platen.

Verstuikingen

Bij een verstuiking verschuiven de botten van een gewricht ten opzichte van elkaar en weer terug. Door deze verschuiving wordt het gewrichtskapsel, de banden en de pezen, uitgerekt. Hierdoor is het gewricht minder stevig dan voor de verrekking. De verschuiving zorgt voor irritatie in het gewricht waardoor de gewrichtsvloeistof vermeerdert, hierdoor ontstaan een zwelling.

Ontwrichting

Bij een ontwrichting verschuiven de botten, net als bij een verstruiking, alleen is de verschuiving blijvend. De botten schuiven dus niet terug in hun oorspronkelijke stand. Een ontwrichting noemt men ook wel een luxatie.

De botten moeten teruggeplaatst worden door een arts. Soms moet dit onder narcose omdat de banden van het gewrichtskapsel gehecht moeten worden als deze zijn uitgescheurd.

Bij katten die hun heup ontwrichten komt het voor dat er een nieuwe gewrichtskom ontstaat in het bindweefsel van de spieren die lopen over de kop van het dijbeen, dus buiten het heupbot. Na verloop van tijd kan de kat hierdoor weer lopen.

Heupdysplasie

Heupdysplasie of HD komt regelmatig voor bij de wat grotere honden. Het betekent dat er een verstoring is opgetreden in de groei van de heup waardoor de gewrichtskom van het bekken en de gewrichtskop van het dijbeen niet mooi op elkaar aansluiten. Hierdoor kan het zijn dat de kop continu uit de kom schiet en weer terug. Hierdoor ontstaan pijnlijke beschadigingen en irritaties. De aanleg voor HD is erfelijke bepaald.

De eigenaar van een hond met aanleg voor HD kan invloed hebben op de mate waarin de hond HD zal krijgen. Het nemen van voorzorgsmaatregelen is eigenlijk bij alle grotere honden zeer verstandig. Zaken die van invloed zijn op de HD ontwikkeling zijn bijvoorbeeld de voeding tijdens de groei, de ontwikkeling van de spieren en de beslasting van de gewrichten.

Soms kan een operatie helpen tegen HD. Hierbij wordt het bekken van de hond op 3 plekken doorgezaagd, gekanteld en opnieuw vastgezet met een plaat en schroeven. Op deze manier komt de kom weer over de kop te liggen. Het is echter een grote ingreep die niet voor iedere hond geschikt is.