Meer over het skelet

Een skelet of geraamte bestaat uit een schedel, een wervelkolom en borstkas en natuurlijk de ledematen. Wat valt er allemaal voor nieuws over te ontdekken?

Het skelet

Een skelet of geraamte bestaat uit:

• De schedel
• De wervelkolom
• De borstkas
• De ledematen

De schedel

Alles over de schedel kun je hier terugvinden, mijn artikel over de schedel

De wervelkolom

De wervelkolom loopt door de romp van mens en / of dier. Het bestaat uit wervels met tussenwervelschijfen. Deze tussenwervelschijfen zijn van vezelig kraakbeen gemaakt.

Door de wervelkolom loopt het ruggemerg. Het ruggemerg hoort bij het zenuwstelsel en helpt om signalen vanuit de hersenen te tansporteren naar de verschillende onderdelen van het lichaam en andersom.

De borstkas

De borstkas of thorax bestaat uit het borstbeen en de ribben.Het borstbeen is een plat stuk bot, dat vlak onder de huid ligt en een aantal ribben aan de voorkant met elkaar verbindt. De ribben liggen paarsgewijs in de borstkas.

Het aantal ribben verschilt per diersoort. Zowel de hond als de kat hebben 13 paar ribben, waarvan er 10 paar verbonden zijn met het borstbeen. De verbinding met het borstbeen is een kraakbeenverbinding. Het kraakbeen is soepeler dan het ribbeen en zorgt ervoor dat de borst kan vergroten bij inademing. Aan de achterkant zitten de ribben vast aan de borstwervels

De ledematen

De ledematen bestaan uit verschillende botten. Zo bestaat de voorpoot van een hond uit een schouderblad, een poot en een voet.

Schouderblad

Bij dieren zit het schouderblad niet vast aan de beenderen van de borstkas, zoals bij de mens. Het schouderblad zweeft en wordt op zijn plek gehouden door spieren. Dieren hebben geen echt sleutelbeen, zoals de mens. Bij een dier bestaat het sleutelbeen uit een reepje kraakbeen in de schouderspier dat nergens echt voor dient.

Het schouderblad wordt ook wel Scapula genoemd en is een plat bot. Doordat dieren geen sleutelbeen hebben is het schouderblad in zijn beweging beperkt. Bij de meeste dieren kan de voorpoot alleen van voor naar achter gebogen worden en niet, zoals bij de mens, opzij. Doordat het schoudergewricht ingebed ligt tussen vele spieren wordt ook de bewegingsvrijheid van het gewricht beperkt.

Voorpoot

De voorpoot van een hond bestaat verder uit een opperarmbeen of Humerus, welke uitkomt in het schoudergewricht en verbonden is met de onderarm door het ellebooggewricht.

De onderarm, die met de bovenarm verbonden is door middel van het ellebooggewricht, bestaat uit een spaakbeen en een ellepijp. Een ander woord voor spaakbeen is Radius. Een ander woord voor ellepijp is Ulna.

De Radius en Ulna zitten aan elkaar vast met een bindweefselvlies. In de pols zijn ze verbonden met twee rijen handwortelbeentjes (8 stuks totaal). Deze beentjes vormen het polsgewricht oftewel Carpus. Bij dieren ziet het voorbeen er iets anders uit dan onze armen. Na het polsgewricht heeft een dier een voorvoet en een achtervoet, waar de mens een hand heeft.

De voet van een dier bestaat uit langgerekte botjes die met banden aan elkaar zitten. Men noemt deze de middenvoetsbeentjes. Er zijn voorste middenvoetbeentjes (ossa metacarpalia) en achterste middenvoetbeentjes (ossa metatarsalia)

De hoeveelheid tenen en teenkootjes verschilt per diersoort. De hond en kat hebben aan de voorvoet vier functionele tenen en een duimpje. Sommige hondensoorten hebben ook aan de achtervoeten een duimpje, maar de meesten niet. Een duimpje aan de achtervoet noemt men bij honden een wolfsklauwtje. Bij sommige rassen zijn er twee wolfsklauwtjes per voet, dat noemt men dan een hubertusklauwtje. Honden en katten lopen op de laatste twee teenkootjes.

Bij paarden zien de tenen er heel anders uit. Een paard heeft immers een hoef en geen tenen. Een paard loopt op het laatste teenkootje van de middelste teen. Deze is veel groter dan bij andere diersoorten. De andere teenkootjes zijn slechts klein aanwezig.

Bij herkouwers geld hetzelfde, maar deze lopen op 2 tenen. In plaats van dit hoefen te noemen, noemt men dit ook wel klauwen.

Achterpoot
De achterpoot van een dier lijkt sterk op de voorpoot. Ze heeft verschillende onderdelen, zoals het bekkengordel, het bovenbeen, het onderbeen en de voet. Het bovenbeen heet in de achterbeen het dijbeen of femur. Deze ligt grotendeels in de romp. In plaats van een ellebooggewricht zit er een kniegewricht die het dijbeen verbindt met het kuitbeen. Het onderbeen bestaat uit een scheenbeen of Tibia en een kuitbeen of Fibula.

Bekkengordel

Het bekkengordel bestaat uit twee heupbeenderen, het heiligbeen en de staartwervels. Deze vormen samen een ring. Het heiligbeen noemt men ook os sacrum. Het heilig been zit aan de heupbeenderen verbonden door twee onbeweeglijke gewrichten op de achterkant van het dier. De heupbeenderen zijn aan de voorkant met elkaar verbonden door kraakbeen of de symphysis.

Knie

In de knie zit een kraakbeenconstructie die het kniegewricht passend maakt. Deze constructie heet meniscus. Het heeft de vorm van een halve maan. Het werkt schokdempend en stabiliserend. Elke knie bevat er twee die samen een ring vormen. In deze ring liggen twee gekruiste ligamenten die het dijbeen met het scheenbeen verbinden. We noemen deze ligamenten de voorste en achterste kruisband. Het hebben van kruisbanden voorkomt dat het bovenbeen kan schuiven ten opzichte van het onderbeen. Tegen zijwaardse buiging heeft de knie collaterale banden. Dit zijn de dijbeenscheenbeenband en de dijbeenkuitbeenband

Enkel

Het enkelgewricht heeft net als het polsgewricht meerdere botjes. Bij het enkelgewricht steekt het hielbeen uit. Over het hielbeen loopt de achillesspees