Handopfok van de Hyacint ara in gevangenschap

Van baby Hyacint ara (Anodorhynchus hyacintinus) vers uit het ei en volledig afhankelijk, tot zelfstandig etende en actieve vogel. Een proces dat ongeveer 35 weken duurt, afhankelijk van de individuele Hyacint ara. Een moeilijke taak, zelfs voor personen die ervaring hebben in het handopfokken van baby ara’s. Er dient rekening te worden gehouden met vele factoren, zoals temperatuur, voeding en huisvesting. Voordat de jongen uit het ei komen dient er een belangrijke beslissing te worden genomen, namelijk: wordt de taak van het grootbrengen van de jongen overgelaten aan de ouders, of de vogelkweker? Dit artikel concentreert zich op het grootbrengen van de jongen ara’s, door de vogelkweker. Velen mensen geloven dat door handopfok de vogels te tam worden met als gevolg dat de vogels later niet geïnteresseerd zijn om zichzelf voort te planten. Voor verschillende kaketoe soorten is dit inderdaad het geval. Hoewel professionele en ervaren Hyacint ara kwekers zeer goede kweekresultaten boeken met handopfok vogels.

Pas uit het ei

Een pas uitgekomen Hyacint ara is niet in staat om zelf te eten of het reguleren van de lichaamstemperatuur. Het is belangrijk een pas uitgekomen Hyacint ara te huisvesten in een temperatuur van 33 graden Celsius. Vanaf het moment dat baby ara’s uit het ei komen totdat ze de ogen openen worden ze gecategoriseerd als ‘neonatale’. Tijdens deze periode hebben de baby’s simpele maar absoluut kritieke fysieke behoeften, namelijk:

• een warme omgeving en
• warm eten

Neonatale ara’s zijn bijzonder gevoelig voor licht, vooral wanneer ze hier voor het eerst aan worden bloot gesteld. De neonatale zijn biologisch aangepast/ ingesteld om in een donker hol in een boom hun ogen voor het eerst te openen. Neonatale dienen gehuisvest te worden in een box op een donkere plaats, zodat de ogen van de baby’s langzaam kunnen wennen. Wanneer handopfok baby’s op deze manier worden gehuisvest, zullen de baby’s sneller in gewicht toenemen.

Voeding

Voor de handopfok van baby Hyacint ara’s wordt hand-formule in poedervorm gebruikt. Hand-formule bevat alle benodigde voedingsstoffen die de baby ara nodig heeft om te groeien. Elke twee tot vier uur wordt er poeder met afgekookt water (tegen bacteriën) gemixt tot een papje. Dit papje wordt met behulp van een spuit of lepeltje aan de baby gevoerd. Een optimaal voerschema is aangepast aan de behoefte van een baby zoals de snelle toename in gewicht en de hoeveelheid voer. Het is belangrijk dat de krop regelmatig wordt gecontroleerd om te voelen of deze leeg is.

Fysieke behoefte

Baby ara’s worden, uit liefde en genegenheid, veel aangeraakt door de ouder vogels. Neonatale baby ara’s reageren ook positief op menselijke aanrakingen door het hoofd in de handpalm van de verzorger te duwen. Tevens herkennen ze stemmen en reageren hierop door hun nek uit te steken. Fysiek contact is belangrijk voor een normale psychische ontwikkeling van baby ara’s die met de hand worden groot gebracht. Huisvest baby ara’s nooit individueel, maar samen met andere baby’s.

Ontwikkeling verenkleed

Zodra een baby Hyacint ara veren begint te ontwikkelen (vanaf ongeveer 40 dagen), daalt de behoefte aan extra warmte. Vanaf dit moment kan een baby ara gehuisvest worden in een ruimere onverwarmde box, voor meer bewegingsvrijheid. Zodra een baby ara een volledig verenkleed heeft ontwikkeld (vanaf ongeveer 90 dagen) kan de baby in een ruimte op kamertemperatuur (22 - 26°C) worden gehuisvest. Het plaatsen van handdoeken, voor het creëren van een donker hoekje en een verstopplaats, dienen in alle huisvestingsomstandigheden aanwezig te zijn. Op deze manier wordt er een stressvrije omgeving gecreëerd voor de baby ara(s).

Nestverlater

In onderstaande tabel staan de fasen van ontwikkeling weergegeven van een Hyacint ara, vanaf het moment dat ze gecatoriseerd worden als ‘nestverlater’. Tussen de 12 en 15 weken oud worden baby Hyacint ara’s ‘nestverlaters’. Nestverlaters zijn jonge vogels die leren om te vliegen.



Vlak voordat baby ara’s het nest verlaten tonen ze sterke interesse in de omgeving buiten hun eigen verblijf. In deze periode zullen de baby’s regelmatig met hun vleugels klapperen voor de ontwikkeling van de borstspieren. Tevens neemt hun pootsterkte toe door meer activiteit. Plaats zitstokken laag boven de grond in het verblijf, zodat de ara’s kunnen oefenen met het zitten op een stok. Bewust besteden baby Hyacint ara’s in deze periode meer aandacht aan het observeren van objecten en beweging buiten hun eigen verblijf.
In het verleden knipte vogelkwekers de vleugels van baby ara’s zodra deze een poging deden om te vliegen. Door de baby’s geen kans te bieden om vliegen te ervaren, dachten de vogelkwekers dat de baby’s het vliegen niet zouden missen. Echter, in de laatste jaren wordt erkend dat de ervaring van het vliegen positief effect heeft op de fysieke en emotionele ontwikkeling van baby Hyacint ara’s. Het leren vliegen is namelijk een natuurlijk onderdeel van de ontwikkeling van jonge vogels. Nestverlaters zijn absoluut geobsedeerd door het leren vliegen, en verliezen vaak hun interesse in eten, ook al zijn de nestverlaters nog volledig afhankelijk van hun verzorger, wat betreft eten. In deze periode verliezen de baby ara’s hun babyvet en vermageren tot een meer gestroomlijnd en aërodynamisch lichaam. Samengevat zijn nestverlaters bezig met het ontwikkelen van meer coördinatie, spiermassa en sociale vaardigheden.

Zelfstandig leren eten

Ongeveer een week nadat baby ara’s het nest hebben verlaten tot ongeveer 35 weken oud, worden ze in het Engels gecatoriseerd als ‘weaning’. "To wean" betekend ‘het wennen aan het eten van vast voer’ of ‘minder afhankelijk worden’.

Een baby Hyacint ara is in deze periode in staat, om te overleven met weinig of geen begeleiding betreffende het vinden van voer. In een periode van enkele weken dient een baby ara met behulp van een verzorger te leren waar, wat en hoe te eten. Hiervoor dient een baby ara te beschikken over verschillende motorische vaardigheden, die tijdens dit proces aangeleerd dienen te worden. Vogel ouders leren hun baby’s vast voer te eten door voer in hun snavel en poten te houden. Mensen kunnen assisteren door met de vingers warm en vochtig voer in de snavel en poten te houden. Harde pellets kunnen geweekt worden in warm water of fruitsap en op dezelfde manier worden aangeboden aan de baby ara’s. Een kritieke factor in dit proces is de temperatuur van het aangeboden voer. 38 - 38.5 graden Celsius is ideaal en kan gecontroleerd worden met behulp van thermometers.

Tot slot dient stress te allen tijde voorkomen te worden. Extreme stress maakt de baby Hyacint ara namelijk meer vatbaar voor bacteriën, die fatale ziekten tot gevolg kunnen hebben.