Natuurgebied Tafelbergheide en Blaricummerheide

De tafelbergheide en de Blaricummerheide zijn zo'n 200.000 jaar oud en herbergen een schat aan bijzondere kruiden en bloemen en bevatten resten van uit het Neolithicum en uit de IJzer- en Bronstijd. Het glooiende gebied zorgt voor een prachtig uitzicht over de heide- en naaldboomgronden en de grazende schapen en Schotse Hooglanders maken het plaatje helemaal af. In bezoekerscentrum de Schaapskooi is een hoop aan informatie te vinden over deze gebieden.

Geschiedenis van de Tafelberg en Blaricummerheide

De Tafelberg lang geleden ontstaan mede door landijs dat vanuit het noorden (Skandinavië) aangevoerd werd. Vandaag de dag kan je nog de opgestuwde hellingen die door het landijs zijn veroorzaakt duidelijk zien. Het landschap is erg glooiend, een plaatje om te zien en er zijn vele leemkuilen aanwezig, vandaag de dag te zien in simpelweg kuilen die, door hun relatief scherpe hellingen, duidelijk niet op een natuurlijke wijze zijn ontstaan. Leem is een kleisoort die vroeger door mensen uitgegraven werd om vervolgens gebruikt te worden om vloeren in huizen aan te leggen. De leem is in de Risz-ijstijd (250.000 tot 175.000 jaar geleden) aangevoerd door het landijs. Vanwege bewoningsresten uit het Neolithicum en uit de IJzer- en Bronstijd zijn deze heidevelden aangewezen als archeologisch monument.

Tafelberg en Blaricummerheide vandaag de dag

Vandaag de dag is de Tafelberg een bijzonder stuk heidegrond gemengd met kleine naaldbossen. De tafelberg, die zijn naam te danken heeft aan een 'tafel' die op de hoogste heuvel van het gebied stond en informatie bevatte over het gebied, ligt 36,4 meter boven het NAP en is daarmee het hoogst gelegen punt in Noord Holland. De oorspronkelijke tafel is grotendeels vergaan en nu nog zichtbaar in het Goois Museum in Hilversum en vervangen voor een nieuwe 'tafel'. De Tafelberg wordt begrazen door zowel Drentse schapen (sinds 1990) als Schotse Hooglanders (sinds 1991), op deze manier wordt dichtgroeiing in dit gebied op een natuurlijke wijze voorkomen. Verder zijn de leemkuilen, afgezet met hekken, een habitat voor bijzondere planten en dieren geworden. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:

• Tijm
• Echt Walstro
• Kleine Bevernel
  Bron: GNR, De Schaapskooi / Bron: Neveah
• Bochtige Klaver
• Grasklokje
• Dwergviltkruid
• Echt Duizendguldenkruid
• Kruisdistel
• Rozenkransje,
• Kattendoorn
• Hondsviooltje
• Gewone Vleugeltjesbloem
• Stijve Ogentroost
• Wilde Peen
• Geelhartje

Vogels die hier veel voorkomen zijn de Veldleeuwerik, de Boomleeuwerik en de Roodborsttapuit.
Er wordt veel tijd en werk besteed in het samenbrengen van natuurgebieden rondom de twee heides. Zo zijn er al connecties naar Bikbergen, Noordheide, Blaricummerheide en de Vliegheide. Dit door middel van faunapassages. Op het moment zijn er plannen om een natuurbrug over de A1 te realiseren van Tafelberg naar Landgoed Larenberg en de Prinses Julianalaan, de Noorderheide en de Blaricummerheide. Verder, buiten standaard onderhoud om, zoals het voorkomen van dichtgroeien en het onderhouden van de trappen bij de Tafelberg en de parkeerplaatsen, wordt er ook intensief werk gestoken in het onderhouden van de Leemkuilen. Dichtgroeiing wordt voorkomen, er wordt regelmatig gemaaid en geplagt om de groei van bijzondere kruiden te bevorderen en eventuele schade door konijnen wordt hersteld en vervolgens voorkomen.

Activiteiten op de heides

Op de Bussumerheide is een schaapskooi te vinden die op zondagen geopend van 14:00 tot 16:00 is en open staat voor educatie over schapen en het landschap en het ontstaan en beheer van dit landschap. Verder kun je er veel leren over de flora en fauna van het gebied. Op de laatste zondag van de maand wordt er een knutselactiviteit voor kinderen georganiseerd en elke nieuwe maand staat er een ander onderwerp centraal. Toegang is gratis.
Honden zijn toegestaan in dit gebied, indien aangelijnd, je hebt er uitgebreid de mogelijkheid om te paardrijden, te fietseen te wandelen en verder zijn er twee restaurants in de buurt aanwezig, genaamd De Tafelberg en restaurand Hoeve.