Wildlife crime; geweld tegen wilde dieren in Nederland

Wie denkt dat wildlife crime alleen in het buitenland voorkomt, heeft het jammer genoeg mis. Ook in Nederland komt dit fenomeen helaas maar al te veel voor. Exacte aantallen kunnen niet genoemd worden, omdat het uiteraard illegaal gebeurt. In 2015 is er een meldpunt geopend zodat de aantallen beter in kaart gebracht kunnen worden.

Wat is wildlife crime precies?

Iedere handeling die gericht is om het leven, de gezondheid en/of de voortplanting van een in het wild levend dier nadelig te beïnvloeden en in strijd is met de wetgeving, valt onder wildlife crime. Voorbeelden van de jacht op olifanten om hun ivoor zijn bij iedereen welbekend. Helaas komt wildlife crime ook maar al teveel voor in ons eigen land. Zo is gebleken dat in Friesland jaarlijks ongeveer 25% van de buizerdnesten wordt verstoord.

Vormen van Wildlife Crime in Nederland

Er zijn veel vormen van Wildlife Crime in Nederland. Hieronder volgen een aantal voorbeelden;

• Het schudden of breken van eieren
• Het wegjagen van nestelende (roof) vogels
• Het omzagen van bomen met nesten
• Het doodschieten van dieren
• Stroperij; doden van dieren met behulp van klemmen of strikken
• Het vergassen van dieren in holen
• Het dichtgooien van nestholen
• Het vangen van wilde (zang)vogels voor eigen volière of voor de handel
• Het vergiftigen van dieren

Aantallen

Het is niet mogelijk om exacte aantallen aan te geven. Dit komt omdat deze activiteiten goed verborgen gehouden worden, maar ook moeilijk te herkennen zijn. Daarnaast valt stroperij onder meerdere wetten, zoals de Flora- en Faunawet en de Wet Wapen en Munitie. Door deze verschillende wetten worden de incidenten ook in verschillende systemen bewaard en worden deze apart geregistreerd. Gelukkig is er in 2015 een meldpunt geopend door verschillende natuurinstanties, te weten; Friese milieufederatie, GMF, Natuur en Milieu Groningen, Zuid-Holland en Overijssel, NatuurNetwerk, Prins Bernhard Cultuurfonds, Provincie Friesland, Vogelbescherming Nederland, Staatsbosbeheer, Jagers vereniging en Raptor Conservation Program. Door middel van dit meldpunt willen de organisaties de mensen beter informeren en een representatief inzicht krijgen van waar wat gebeurt en in welke omvang. Pas dan kan er gericht actie worden ondernomen.

De slachtoffers

Met name dieren als de buizerd, havik, torenvalk, kiekendief, steenmarter, vos, das en zangvogels zijn in Nederland het slachtoffer van wildlife crime. In Friesland is de vervolging van roofvogels redelijk in beeld gebracht. Alleen in 2012 al kwamen er bij de regionale milieupolitie 122 meldingen binnen. Ook huisdieren lopen een aanzienlijk risico en kunnen onbewust slachtoffer worden. Ze kunnen ernstig ziek worden of overlijden door bijvoorbeeld gif te eten of door in een klem of val te lopen. Daarnaast is er ook gevaar voor mensen. Zo heeft Staatsbosbeheer laten weten dat stropers steeds professioneler te werk gaan. Het gaat steeds vaker om criminele bendes die soms zwaarbewapend zijn. De toename van deze praktijken kan een niet te onderschatten risico zijn voor wandelaars in de natuurgebieden, zeker omdat hier ook kruisbogen gebruikt worden. Er zijn slechts enkele incidenten bekend, maar alertheid is dus geboden. Daarnaast kunnen opgejaagde dieren zoals zwijnen en edelherten onvoorspelbaar gedrag gaan vertonen en hierdoor een gevaar vormen voor wandelaars.

Het leed

Hoe professioneel de bendes ook geworden mogen zijn, de technieken die de stropers hanteren zijn vaak nog middeleeuws. In veel gevallen wordt nog gebruikgemaakt van voetklemmen, waardoor de gevangen dieren pas dagenlang na de vangst overlijden. Gevangen zangvogels worden na de vangst meteen voorzien van een gesloten pootring, dit gaat dikwijls gepaard met ernstige verwondingen.

Wat kun je zelf doen aan wildlife crime?

Uit voorzorg is het in ieder geval aan te raden om honden aangelijnd te houden als je in een natuurgebied gaat wandelen. Daarnaast is het belangrijk alert te zijn op illegale praktijken en mocht je iets verdachts tegenkomen, maak daar dan melding van bij het meldpunt wildlife crime (www.wildlifecrime.eu). Het wordt op deze manier makkelijker om de daders te vinden en wildlife crime te verminderen.