Kleuren in de lucht voorspellen het weer

Kleuren in de lucht voorspellen het weer De lucht is niet alleen blauw of grijs. Er zijn momenten wanneer de lucht fel oranje is of verschillend kleuren roodtinten geven. Van karmijnrood, aardbeirood, tomaatrood tot rozerood. Van roze en paars en van geel tot knalrood. De voorkleuring voordat de zon opkomt of de kleuring van de lucht nadat de zon onder is gegaan. Verschijnselen die waargenomen worden zonder telescoop of verrekijker. Kleuren in de lucht zien met het blote oog. Kleuren om van te genieten en even stil te staan

Het ontstaan van kleuren in de lucht

Wit licht (zoals het zonlicht) kan door breking, kleur geven. Breking van het licht door:
  • glas;
  • regendruppels;
  • ijskristallen;
  • neveldruppels van een waterval, tuinslang, fontein of sproei-installatie.

Het breken van licht is dat het witte licht weerkaatst en gesplitst wordt in kleuren. De verschillende golflengten worden door het oog gezien als verschillende kleuren: rood, oranje, geel, groen, cycaan, blauw, en violet. Het regenboogspectrum of kleurenspectrum genoemd. Iedere kleur heeft zijn dus eigen golflengte (frequentie) waarvan rood staat voor de langste golflengte staat en violet voor de kortste.

KleurFrequentie in TerahertzGolflengte in nanometer
Violet668-789 THz380-450 nm
Blauw631-668 THz450- 475 nm
Cycaan606- 630 THz476- 495 nm
Groen526-606 THz495- 570 nm
Geel508- 526 THz570- 590 nm
Oranje484- 508 THz590- 620 nm
Rood400- 484 THz620- 750 nm

Stofdeeltjes

Ook door stofdeeltjes in de lucht wordt het licht gebroken en verstrooid en krijgen we de meest wondere en mooie kleuren in de lucht te zien. Stofdeeltjes van onder andere:
ochtendroodochtendrood
  • Saharazand
  • een grote brand
  • na een vulkaanuitbarsting
  • uitstoot van het verkeer en industrie(smog)
  • uitstoot van elektriciteitscentrales
  • kachelrook
  • rook van vuurwerk

De lucht ’s morgens is vaak minder vervuild door stofdeeltjes en wanneer er dan mooi ochtendrood te zien is, is de aanwezige waterdamp vaak de oorzaak van dat het licht gebroken en verstrooid wordt. Waterdamp welke kan duiden op weersverandering (regen) vandaar ook het gezegde: morgenrood, water in de sloot.

dubbele regenboog (lichtjes)dubbele regenboog (lichtjes)

De regenboog

Het meest zichtbaar en vaak te zien in een heel groot gebied, is de zonsopkomst en zonsondergang qua kleuren in de lucht. Van roze tot paars van geel tot knalrood. Ook kan de regenboog helder en duidelijk alle kleuren van het regenboogspectrum weergeven. De helderste regenbogen ontstaan wanneer de regendruppels groot zijn.

Een regenboog is te zien wanneer het regent én de zon schijnt. De grote, volle regenbogen zijn te zien wanneer de zon laag staat. In de vroege morgen of later in de middag. Hoe hoger de zon, hoe platter de regenboog. Van de grond af is er een halve regenboog te zien (door de horizon), maar een regenboog is geheel rond. Vanuit een vliegtuig is dit dan te zien. Om een regenboog te kunnen zien ga je met de rug naar de zon staan. Wanneer er een regenboog te zien is dan regent het een eindje verderop en de zon schijnt bij de waarnemer. De regendruppels breken het zonlicht. Hoe groter de druppels des te feller de kleuren. Soms is er ook een tweede regenboog te zien door terugkaatsing van het zonlicht buiten de fellere regenboog. Deze tweede regenboog is vager en de kleuren staan weerkaatst als een spiegelbeeld. Wanneer je twee regenbogen ziet kun je soms zien dat het tussen de bogen donkerder is. Dit heet de band van Alexander.

En aan het eind van de regenboog? Een pot met goud? Het is een oud gezegd en wie weet? Blijf dus alert op het eind van de regenboog maar geniet ook van dit mooie verschijnsel. Misschien is dít de pot met goud wel?

halo om de zonhalo om de zon

Halo om de zon of maan

Een halo kan ontstaan wanneer bij sluierbewolking (hoge bewolking) de blauwe lucht enigszins wordt versluierd. Onder de naam halo vallen een aantal lichtverschijnselen aan de hemel. De meest bekende is de kring om de zon. Ook genoemd de kleine kring om de zon. Geheel of gedeeltelijk aanwezig. Een soort ring van licht om de zon en werkelijk wonderlijk om te zien. De binnenrand van de halo heeft ongeveer een afstand tot de zon van 22 graden vandaar ook de naam: kring van 22 graden. De lichtsterkte van de halo neemt naar binnen toe af. De halo lijkt wit maar ook het violet en rode kleur is vaak te zien. Bij een halo om de zon wordt het zonlicht gebroken door ijskristallen en geeft een kring om de zon of maan. Want ook een halo om de maan is mogelijk. Wanneer de volle maan hoog aan de hemel staat en er sluierbewolking aanwezig is. Ook zijn het ijskristallen die het licht van de maan breken. Een halo om de zon, regen in de ton wordt er vaak gezegd. Meestal klopt het ook wel. Ook een halo om de maan, zal in regen vergaan.

Bijzon

Een parhelium of bijzon is een halo-verschijnsel. Een bijzon kun je zien wanneer er sluierbewolking is. Zelfs kun je soms een bijzon (of twee) zien in uitwaaierende contrails (vliegtuigstrepen) of sluierbewolking. Een bijzon is een gekleurde vlek, met de kleuren van het regenboogspectrum, links en/of rechts, of beide, op een afstandje van de zon. Ongeveer op het horizontale midden van de zon, rond een hoek van 22 graden. Een bijzon (of twee) ontstaan ook door breking van zonlicht tegen ijskristallen.

circumzenitale boogcircumzenitale boog

Circumzenitale boog

Dit verschijnsel wordt weleens verward met een regenboog. Het valt echter onder de halo’s en ontstaat door breking van zonlicht in ijskristallen bij hoge bewolking of sluierbewolking. Bij een circurmzenitale boog is de bolle kant naar de zon gekeerd en staat de zon laag. De circumzenitale boog wordt ook wel de grote kring om de zon genoemd. De grote kring staat op 46 ° van de zon. De circumzenitale boog is in Nederland vrij algemeen en kun je waarnemen wanneer er ook kans is om bijzonnen te zien. Daarnaast is er ook de circumhorizontale boog. Een indrukwekkende, grote gekleurde boog die in ons land vrijwel niet te zien is. De zon moet namelijk hoog staan, hoger dan 58°, wat in ons land alleen maar in de hoogzomer een paar uur dag zo is. De circumhorizontale boog ziet er meestal wat meer pastelkleurig uit dan de circumzenitale boog.

Iriserende wolken

Wolken met fraaie parelmoerachtige kleuren. Zachte babykleuren in de wolken. Soms een heel groot gebied, soms een klein stukje van de wolk. De wolk verstrooit en interfereert het licht van de zon op een manier dat de kleuren van de regenboog zichtbaar maar dan een aantal tinten lichter. De kleuren lijken op een bij zeepbel, wanneer je je door het oogje van de bellenblaas een verse zeepbel blaast en de zon schijnt.

iriserende wolkeniriserende wolken

Andere mooie verschijnselen qua kleuren in de lucht

  • Lichtzuil. Een zuil boven de zon lijkt het wel en ontstaat door reflectie van zonlicht door ijskristallen.
  • Schijnwerper. Een zonnebundel die naar boven wijst.
  • Jacobsladders. Wanneer het zonlicht dat als een schijnwerper achter de wolken zichtbaar wordt en naar beneden wijst. K. ter Laan zegt over de Jakobsladder: een ladder was gesteld op de aarde, welker opperste aan de hemel reikte; en ziet, de engelen Gods klommen daarbij op en neder (Genesis XXVIII: 12).
  • De parhelische ring is een van meest indrukwekkende halo's. Het is een witte ring die parallel aan de horizon loopt, op dezelfde hoogte als de zon. De ring ontstaat door reflectie van zonlicht aan ijskristallen
© 2014 - 2024 Rieja, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoge wolken of cirruswolken en bijzondere verschijnselenHoge wolken of cirruswolken en bijzondere verschijnselenCirrus betekent in het Latijn: haarlok, pluim of toefje. Er zijn soms vele krullen, toefjes, draden, haakjes en golfjes…
Parelmoerwolken, irisatie en een coranaParelmoerwolken, irisatie en een coranaWolken horen bij Nederland. Nederland is hoofdzakelijk het land van de horizon en als er wolken zijn, zijn ze altijd wel…
Zonsopkomst en zonsondergang in januari, februari en maartZonsopkomst en zonsondergang in januari, februari en maartDe dagen beginnen langer te worden in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar. Een artikel met de tijdstippen wanneer de…
Middelbare bewolking geeft mooie kleuren en soms regenMiddelbare bewolking geeft mooie kleuren en soms regenDe zonsopgang en zonsondergang kunnen zo mooi zijn. De kleuren in de lucht kunnen dan spektaculair zijn. De mooiste kleu…

Parels - ZoutwaterparelsParels - ZoutwaterparelsParels nemen een bijzondere plaats in tussen de edelstenen als een product van levende (week)dieren, want de zoutwaterpa…
Edelstenen - jaspis, obsidiaan en rhodochrosietEdelstenen - jaspis, obsidiaan en rhodochrosietVan jaspis, obsidiaan en rhodochrosiet worden vaak edelstenen gemaakt. De mooie tekening op de jaspis leent zich er perf…
Bronnen en referenties
  • http://www.knmi.nl/
  • http://www.weeronline.nl/bijzon/3032/0
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Spectrum#Het_kleurenspectrum
Reactie

M-Verheijen, 30-07-2017
Goede morgen geachte lezer
Omdat wij in Spanje wonen zitten we bijna iedere avond lang buiten. Ik ben zowiezo al een avondmens die intens kan genieten van maan en sterren. Gisteravond zag ik de (nog net geen ) halve maan heel helder met een grote ster dichtbij. Wat ik nu graag wil weten is hetvolgende: Waarom was die maan rose gekleurd, bijna tegen rood aan. Het was donker en rond 23 uur. Zou dat kunnen liggen aan de hoge dag 38 en nacht 27 graden? Ik had dat nog nooit gezien en probeerde er een foto van te maken maar dat lukte niet. Hij tekende gewoon blank af. Reactie infoteur, 01-08-2017
Hallo Lambertina,

Mooi een roze maan, maar ik zou niet weten wat de oorzaak is. Wikipedia heeft het over: 'zo zou de roze schijn van de maan te verklaren zijn door bacteriën'.
Of misschien dat het te maken heeft met de stralen van de lage zon die het door de atmosfeer aflegt? Dat de zon nog niet zo lang onder was en het zonlicht wordt verstrooid en het witte zonlicht doet verkleuren? Of toch omdat het zo abnormaal warm is in Zuid-Europa? Het blijft genieten van de maan en de sterrenhemel.

Groet,
Ria

Rieja (356 artikelen)
Laatste update: 22-09-2019
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Natuur
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.