REDD; de oplossing voor het CO2 probleem?

Er is inmiddels een consensus tussen wetenschappers dat de antropogene CO2 uitstoot schadelijk is voor het milieu. Niet alleen global warming is hier een probleem maar ook de verzuring van de oceanen. Het zijn vaak de welvarende landen die veel vervuilen terwijl de hele wereld de dupe is van hun onverantwoordelijke gedrag. Er is een plan ontstaan waarmee het CO2 probleem te lijf kan worden gegaan: REDD. In dit artikel wil ik duidelijk maken wat REDD is en wat de haken en ogen ervan zijn.

Bossen als opslag van CO2

Al het plantaardig materiaal fixeert koolstofdioxide en legt dit vast in plantaardige biomassa. Het spreekt dan ook voor zich dat grote bossen, zoals de tropische regenwouden, enorm veel koolstofdioxide bevatten. De mensheid is echter al enkele decennia bezig met ontbossing. Deze bomen kunnen dus geen koolstofdioxide meer opnemen. Erger nog, er komt zelfs CO2 vrij op het moment dat het plantaardig materiaal afgebroken wordt door microbe. Natuurlijk zijn de effecten van ontbossing nog groter. De bomen die je weg haalt maken ook veel planten om zich heen kapot, als zo’n metershoge boom naar beneden valt, dan gaat er nog meer plantaardig materiaal ten onder.

Wat is REDD?

REDD betekent reducing emissions from deforestation and forest degradation. Er wordt dus gestreefd naar minder boskap en minder afbraak van dit materiaal. Hierdoor neemt de CO2 uitstoot dus af!

Maar hoe werkt REDD precies? REDD maakt gebruik van marktwerking. Landen kunnen investeren in herbebossing projecten, zij het in eigen land of daar buiten. Hiermee krijgt het land zogeheten carbon credits. In principe is dit een compensatie voor de CO2 uitstoot van bijvoorbeeld de industrie. Deze credits zijn vervolgens te verhandelen. Een land dat dus meer CO2 verwacht dan toegestane is, kan credits kopen van een ander land en daarmee het recht verkrijgen om te vervuilen. Het principe van REDD is dus eigenlijk een voor wat hoort wat principe. Je kunt CO2 uitstoten, maar je zult het moeten compenseren.

Biodiversiteit

REDD heeft nog een groot voordeel. De herbebossing zal zorgen voor meer habitats en REDD is dus een goede maatregel voor de organismen in dit gebied. Ook wordt ervoor gepleit om de bescherming van al bestaande bossen te belonen met carbon credits (REDD+). Dit zou de politiek economische positie van de tropen verstevigen.

Waar gaat het mis..

Het klinkt als een geweldig plan, maar er zijn zeker wat haken en ogen. Allereerst is het lastig om mondiaal zo’n groot plan te lanceren. De belangen zijn enorm en landen als de Verenigde Staten en China hebben, vanuit economisch oogpunt, geen enkel voordeel bij de intreding van een dergelijke regeling.

Baseline

Elk land moet aangeven hoeveel CO2 het per jaar uitstoot. Aan de hand hiervan wordt dan gekeken of je “goed” bezig bent. Zo niet, dan moet je carbon credits betalen! Maar het is voor een land dus aantrekkelijk om gewoonweg te stellen dat je meer CO2 uitstoot dan je in werkelijkheid doet. Dit levert een positief verschil op en je bent dan “goed” bezig. Daarnaast is het erg lastig om enige referentie te gebruiken en een trend van uitstoot vast te stellen.

Stammen

Het is ook lastig om het geld dat met REDD verdient wordt bij de juiste groep mensen te krijgen. In principe kan het een stam zijn die zijn houtkap stil legt en zich in zet voor de bescherming van het bos, maar hoe krijgen zij het geld in handen van de vaak corrupte regering?

Carbon leakage

Carbon leakage of koolstof lek, is een principe waarbij jouw uitstoot vermindert, maar die van een ander land toeneemt. Stel je voor dat een land besluit om niet meer te kappen, maar zijn hout importeert uit een land als Indonesië. Volgens REDD is dit land goed bezig, zijn uitstoot is immers lager. Maar in werkelijkheid verandert hij niks aan de totale antropogene uitstoot van koolstofdioxide. Het doel van REDD wordt dus niet behaald.

Rampen

Hoe gaan we in REDD om met bosbranden? Bij een bosbrand komt enorm veel CO2 vrij. De hoeveelheid is werkelijk extreem. Maar kan een land hier iets aan doen? Wordt dit beschouwd als uitstoot? Ook een ziekte uitbraak onder bomen kan veel schade aanrichten.

Conclusie

Het is goed dat men inziet dat onze CO2 uitstoot een mondiaal probleem is en dat hiervoor alle koppen bij elkaar moeten worden gestoken. REDD is hier een goed voorbeeld van. Helaas zijn er veel haken en ogen aan het idee en de onderhandelingen lopen niet zo soepel als het zou moeten gaan. Nee een oplossing die is er zeker nog niet en noem mij pessimistisch, maar ik denk niet dat er ooit een goede oplossing zal komen. Zolang de welvarende landen hun egoïstische,onverantwoorde houding behouden, kan een dergelijk plan nooit succesvol zijn.