CO2-emissie: Vergelijking tussen vliegtuig, auto en trein

Het klimaat en de leefomgeving ligt bij de meeste mensen nauw aan het hart. Het is algemeen bekend dat onze aarde heel snel aan het opwarmen is, hoofdzakelijk door de verhoogde uitstoot van broeikasgassen. Op de klimaattop van eind december 2015 in Parijs moesten de lidstaten maatregelen nemen om de CO2-emissie fors terug te dringen. De uitstoot van CO2 gebeurt ook via onze transportmiddelen: in grote mate via vliegtuigtransport en in mindere mate via treinverplaatsingen. Een vliegtuig zal op bepaalde trajecten en afstanden tien keer meer CO2 uitstoten dan een hogesnelheidstrein. Ook bedrijven houden alsmaar meer rekening met hun ecologische voetafdruk en gaan op zoek naar milieuvriendelijke verplaatsingsmethoden. “Groen reizen” is de toekomst.

Hoogste CO2-emissie: trein, vliegtuig of auto?

Op de lange afstand vervuilt de trein per reizigerskilometer het minst. Zelfs als de geplande werken aan het Europees hogesnelheidsnetwerk volledig zullen uitgevoerd zijn, en er meer energie nodig zal zijn dan vandaag, dan blijft het energieverbruik voor reizen over lange afstand minimaal. Ongeacht de milieu-inspanningen van luchtvaartmaatschappijen blijft de trein het meest milieuvriendelijke vervoermiddel, gevolgd door de touringcar en de auto. Vliegtuigen hebben immers een grote verantwoordelijkheid bij de klimaatverandering, onder andere als gevolg van de emissie van waterdamp hoog in de atmosfeer (gekende condensatiestrepen in de lucht) en de toename van NOx bij moderne vliegtuigmotoren. Hierdoor is de totale luchtvervuiling van vliegtuigreizigers per kilometer gemiddeld tienmaal hoger dan die voor een reiziger in een hogesnelheidstrein.

Onderzoek van Paul Watkiss Associates en AEA Technology Environment toont aan dat vliegtuigpassagiers tussen Londen, Parijs, Brussel en Amsterdam elfmaal meer CO2-uitstoot veroorzaken dan treinreizigers. Een retourvlucht Londen-Parijs zorgt voor 122 kg CO2 per passagier tegen 11 kg per treinreiziger. Een retourtje Londen-Brussel/Amsterdam veroorzaakt 160 kg CO2-vervuiling per luchtreiziger tegen 16 kg per treinreiziger. Voor dit onderzoek werd rekening gehouden met de nieuwste vliegtuigtypes, actuele aantallen passagiers per toestel en de mix van stroombronnen voor treinverkeer. Uit dit onderzoek blijkt dan ook dat vier op de tien vliegtuigpassagiers in deze Europese regio op termijn de trein zullen verkiezen omwille van milieuvriendelijkheid, comfort, snelheid en de verplaatsing van stadscentrum tot stadscentrum. Een traject Parijs/Brussel – Londen met Eurostar gaat vandaag al heel snel van stadscentrum tot stadscentrum. In bruto-reistijd (inclusief check-in, verplaatsing naar centrum) haalt de trein het absoluut van het vliegtuig op deze route.

Een trend naar “groenere” zakenreizen

De specifieke CO2-uitstoot wordt door steeds meer bedrijven in overweging genomen bij het bepalen van hun politiek voor zakenreizen. De grote vervoerscapaciteit en de geringe rolweerstand van het contact tussen de stalen wielen en de stalen rails maken de trein uitermate energiezuinig. Bovendien worden hogesnelheidstreinen alleen elektrisch aangedreven wat het gebruik van CO2-emissievrije energiebronnen mogelijk maakt. Hierdoor wordt de hogesnelheidstrein bestempeld als het groene alternatief voor langeafstandsvervoer. Rijdend tegen 300 km/u en meer, blijft de hogesnelheidstrein één van de meest milieuvriendelijke vervoersmiddelen over lange afstand. Omgerekend vervuilt een vliegtuigpassagier minstens tienmaal meer dan een treinreiziger.

Specifieke CO2-emissie reizigersverkeer (kg CO2 per enkele reis per reiziger)

In onderstaande tabel worden de verschillende transportmiddelen met elkaar vergeleken.

De getallen voor de hogesnelheidstrein houden rekening met de gemiddelde bezettingscijfers van de HST op deze trajecten en met de productiemix van elektriciteit in de betreffende landen. De getallen voor de wagen houden rekening met een gemiddelde bezettingsgraad van een wagen van 1,4 personen en met de actuele mix van wagens in België. De getallen voor het vliegtuig (exclusief Brussel-London) zijn gebaseerd op een specifieke uitstoot van 148 gram/passagierskilometer.

Ecopassenger: heel eenvoudig je ecologische voetafdruk berekenen

Via de website www.ecopassenger.org kan je zelf de impact van je verplaatsing op het milieu berekenen. Je kan de CO2-uitstoot berekenen voor elke verplaatsing in Europa en tevens ook een vergelijking maken per afgelegde kilometer tussen vliegtuig, auto en trein, en dit tussen twee bestemmingen. Het resultaat van Ecopassenger komt quasi altijd op hetzelfde neer. De verplaatsing per trein wint het qua milieuvriendelijkheid steeds van een vliegtuig en auto. Met de trein kies je dus voor “groen reizen”.