Bastaardsatijnrups, welke symptomen veroorzaakt dit insekt?

De Bastaardsatijnrups is een rups die bij mensen vervelende lichamelijke klachten kan veroorzaken, door de zogenaamde brandharen van de rups. In mei 2010 werd de Bastaardsatijnrups steeds vaker in de duinen van Den-Haag en op de stranden van Kijkduin en Scheveningen gesignaleerd. Mensen die met de haartjes van de rups in aanraking komen klagen over jeuk, pijn aan de ogen en ademhalingsproblemen. De Bastaardsatijnrups is verwant aan de eikenprocessierups. Het is geen ongedierte, maar de rups van een nachtvlinder. De haartjes van de rups zijn de veroorzakers van lichamelijke problemen bij mensen. De rups laat de brandhaartjes los als hij bang is, als hij zich verdedigt en als hij verpopt. De haartjes bevatten weerhaakjes en ze kleven dus gemakkelijk aan allerlei oppervlakten vast. De haartjes zijn zo klein dat u ze niet direct zal zien. De haartjes komen op de huid, in de ogen of ze worden ingeademd. Op die plaatsen krijgt de patiënt problemen. In het bijzonder het oog kan flink ontstoken raken en een bezoek aan de dokter is dan ook aan te raden. Strandgangers, strandbewoners van strandhuisjes of mensen die in de duinen wandelen, kunnen gemakkelijk in aanraking komen met de haartjes van de rups. Vervolgens kunnen zij de vervelende verschijnselen krijgen.

Verschijnselen of klachten veroorzaakt door bastaardsatijnrups

• Lichte tot heftige jeuk kan voorkomen
• Huiduitslag zoals blaasjes op de huid, roodhuid, bultjes en/of zwelling
• Irritatie aan de ogen. Een brandhaartje in het oog kan ook een ontsteking veroorzaken.
• Irritatie aan de luchtwegen en/of benauwdheid en/of loopneus en/of slikklachten

Men kan deze symptomen ook al krijgen als de rups alleen maar in de buurt is. De rups houdt zich graag op in struiken zoals op duindoorn en meidoorn. Als hij zich onveilig voelt stoot hij zijn brandhaartjes af. Ook als de rupsen verpoppen, komen er veel haartjes vrij. Als deze haartjes in aanraking met huid, ogen of luchtwegen, komen de vervelende klachten opzetten. De rups is in 2010 ook gesignaleerd in Kennemerland en op Vlieland. Hoewel deze rups graag in de duinen rondkruipt, komt hij ook wel het strand op. De Bastaardsatijnrups wordt wel vaker gezien, maar in 2010 was het voor het eerst dat het om zulke grote aantallen ging. Dat is ook de reden waarom veel mensen klachten kregen. Daarna is de rups jaarlijks gebleven.

Behandeling

Ben je in aanraking gekomen met de brandharen van de bastaardsatijnrups? Met plakband de huid strippen waar de rups de huid geraakt heeft geeft verlichting. Ook je huid spoelen is aan te raken, ook de ogen en het gezicht. Erge jeuk kan getemperd worden met producten waar menthol in zit, en aloë vera wordt wel genoemd, net als calendula en lotion alba. Helpt het niet, of zijn er bijkomende klachten zoals benauwdheid, dan dient een arts gebeld te worden.

Bastaardsatijnrups, tips om problemen te voorkomen

Om de klachten te voorkomen als u in aanraking komt met dit diertje, kunt u op het moment niet meer doen dan in gedachten te houden dat voorkomen beter is dan genezen.

• Ga contact met de rups uit de weg
• Als u toch de duinen in gaat, trek dan kleding aan die het lichaam goed bedekt
• De rups zit graag op mei en duindoorn
• Komt u toch in aanraking met de haren van de rups dan adviseert de GGD om de huid en ogen goed te spoelen met water

Bastaardsatijnrups nesten

In de winter kan de gemeente Den-Haag uitzoeken waar de nesten van de rupsen zich bevinden en deze ruimen.
De gezondheidsklachten gaan meestal binnen een paar dagen of soms een paar weken, weer spontaan over. Is er sprake van ademhalingsproblemen of een brandhaartje in het oog, neem dan wel altijd contact op met een arts.

Lees verder

• Allergische reactie. Wat zijn de verschijnselen?