Wespen en hun overlast

Het jaar 2009 is een uitstekend wespenjaar. Tenminste gezien vanuit het perspectief van het diertje zelf. In de zomer van 2009 zijn er namelijk veel meer wespen dan in voorgaande jaren en de dieren bouwen lustig nesten op de meest vreemde plaatsen. Maar wespen veroorzaken daarmee ook veel overlast. Hoe kun je voorkomen dat wepsen echt lastpakken worden?

Bouw wespennest start al in maart

De toptijd voor wespen is altijd vanaf begin tot half augustus. In 2009 waren de dieren echter ook al in juli ruim vertegenwoordigd. Bovendien hebben de eerste wespenkoninginnen al in maart gestart met het bouwen van een nest. Dit komt door het zachte voorjaar van 2009. In een wespennest voeden de werksters de larven. Dezen scheidden op hun beurt weer zoetigheid uit en dat eten de werksters dan weer op. Doordat de nesten al vroeg zijn gebouwd, raakt op een gegeven moment de eigen zoetigheid op. De wespen die zoetigheid nodig hebben om van te leven, gaan daarom op zoeken naar (menselijke) alternatieven. IJsjes, snoep, frisdrank en andere zoetigheden zijn daarom het doelwit. Wespen worden om die reden ook wel limonadewespen genoemd.

Veel wespen in 2007 en 2009

Ook het jaar 2007 was een goed wespenjaar. Onderzoekers stellen dat 2009 nog beter is. Of mensen ook echt last hebben van de steeklustige dieren hangt vooral af van het weer. Bij regen blijven wespen zich overigens wel gewoon voortbewegen, maar mensen zijn dan minder vaak buiten en hebben er dus minder last van. Alleen door nesten te vernietigen kan overlast overigens voorkomen worden.

Wespennest

Een wespennest kan wel duizenden wespen bevatten. Bovendien kunnen daarin tot wel 200 koninginnen zitten die weer honderden nieuwe eitjes leggen in nieuwe nesten. Wespen zorgen er overigens ook voor dat veel vliegen worden gevangen. Een paar honderd werksters vangen in 6 uur wel zo’n 2500 vliegen en brengen die naar het nest. Daar wordt geleefd van de eiwitten van de vliegen. De wespen eten de vliegen om warm te blijven. In een nest liggen trouwens ook wel vaak eitjes van de gewone zweefvlieg. Hij lijkt op een wesp, maar prikt niet. De wespen tolereren de andere jongen, omdat de zweefvliegen er voor zorgen dat de wespennespen schoonblijven.

Cyclus van de wesp

• In de herfst sterven bijna alle wespen. Dus ook de koninginnen. Alleen de jonge en bevruchte vrouwtjes blijven in leven.
• In de winter overwinteren de jonge vrouwen (dus de koninginnen die bevrucht zijn op beschutte plaatsen.
• In de lente maakt de koningin het begin van een nest en familie. Eerst legt ze ongeveer 20 eitjes. Daar komen werksters uit die geen nageslacht kunnen produceren. De werksters maken het nest af en verzorgen de larven van de koningin. De koningin doet niet anders dan alleen maar eitjes leggen.
• In de zomer kan een nest wel duizenden wespen bevatten. Pas op het einde van de zomer komen de mannetjes uit de onbevruchte eitjes. Zij paren met de vrouwtjes.
• In de herfst overleven dus alleen deze bevruchte vrouwtjes en zij zetten de cyclus voort.

Wespensteek

Een wespensteek is pijnlijk. De wesp steekt met zijn angel. Die is ongeveer 2,6 millimeter lang. Vaak wordt gedacht dat een wesp na het steken zijn angel kwijt is, maar dat is een fabeltje. Overigens steken alleen wespenvrouwtjes. Mannetjes dus niet. Een wesp die het op de heupen heeft kan vele malen steken.

Wat te doen bij een wespensteek?

1. Wie een steek heeft opgelopen moet het gif eruit proberen te zuigen (kan met de mond of met een pompje).
2. Smeer vervolgens anti-jeukcreme op, een natte doek of ijs om de zwelling tegen te gaan.
3. Een doek met azijn of een pluk natte shag zorgt er ook voor dat jeuk en pijn verdwijnen.
4. Wie in de mond of keel wordt gestoken (bijvoorbeeld door iets te eten waar per ongeluk een wesp op zit, moet direct een dokter inschakelen).
5. Sommige mensen zijn bovendien echt allergisch. Zij kunnen overlijden aan een wespensteek. Bij allergie direct een arts inschakelen. Mensen die weten dat ze allergisch zijn hebben vaak een antihistamine of adrenalinespuit bij zich die geïnjecteerd moet worden. Daarmee wordt een dodelijke afloop of het opzwellen van ondermeer de keel afgewend.

Voorkomen wespensteek:

Het voorkomen van een wespensteek is overigens natuurlijk nog beter dan het genezen. Dit kan door:

• Etensresten en glazen met dranken zo snel mogelijk op te ruimen
• Als er zoete dingen op de tegels zijn gevallen – direct afhalen met water en zeep
• Wespenvallen plaatsen
• Zet een citroen met kruidnagels neer
• Zet een bakje water met kruidnagels erin neer
• Nooit zelf een wespennest opruimen. Dit is werk voor een specialist.

Wespennest verwijderen

Wespennesten komen op de meest vreemde plaatsen voor. Ze kunnen in huren, hoeken, schuren, brommerhelmen, onder deuren, in struiken en hagen en zelfs onder dakpannen worden gemaakt. De nesten kunnen wel zo groot worden als een voetbal. Een nest in een huis moet altijd verwijderd worden, want anders levert het een groot gevaar op voor de mensen die er in wonen. Wespen houden vooral van oudere huizen en woningen waar kinderen wonen. Dit omdat kinderen vaak gek zijn op zoetigheid en dit ook regelmatig eten. Als eenmaal een wespennest in een woning is gebouwd, komen de dieren vaak terug om het jaar erop nog eentje te maken. Speciale bijenbekjes op spouwopeningen kunnen er voor zorgen dat dit voorkomen wordt.