Verzorging van de tamme rat

Wat is de beste manier om tamme ratjes te verzorgen? Wat moet je weten voordat je een ratje gaat kopen. Wat is er zo leuk aan een tam ratje? Hoe oud worden ze? Wat doe je met zieke tamme ratten? Deze vragen zijn van voordat je de beslissing neemt tot de verzorging van dit intelligente knaagdier. Ik heb zelf afgelopen jaren veel meegemaakt met vier tamme ratten. Via deze weg hoop ik dat mijn opgedane kennis via een kundige dierenarts en eigen ervaringen tot meer kennis leidt bij rattenbaasjes.

Waar haal je een ratje vandaan?

Meestal kom je ratjes tegen bij de dierenwinkel. Dit is echter niet de plek om een tam ratje te kopen. De dierenwinkel verkoopt vaak ratjes die niet in de eerste dagen van hun leven optimaal verzorgd zijn. Hierdoor blijven ze vaak schuw. Daarnaast zijn ze regelmatig niet gezond omdat ze doorgefokt kunnen zijn. De ratjes komen van rattenhandelaren die uit financieel oogpunt handelen. Dit komt de gezondheid van de rat meestal niet ten goede. Consequenties kunnen zijn dat de dieren niet fit, ziek zijn of getraumatiseerd.

Raadzamer is het om de ratjes bij een Rattery te halen. Deze ratjes zijn niet duurder in het algemeen, maar wel in een veel betere gezondheid. De eigenaren zijn echte rattenliefhebbers die er alles aan doen om de rat in een zo optimale leefomgeving te laten functioneren. Er wordt vanaf de geboorte aandacht besteedt aan het handtam maken etc. Deze ratteriën zijn meestal bij mensen thuis. Deze hebben bijvoorbeeld in een gedeelte van het huis een waar 'walhalla' voor ratten gemaakt. Het is ook erg leuk om te zien wat voor soort creatieve dingen je allemaal kunt ophangen in de kooi.

Als je in een zoekmachine 'rattery' intypt komen er vaak wel links naar rattenpagina's of naar een bepaalde Rattery.
Blijf wel altijd duidelijk kijken naar hoe een adres waar je de rat haalt op je over komt, want er kan natuurlijk niet uitgesloten worden dat er ook onder de ratteriën adressen zijn waar het er minder goed uitziet. Ga op je gevoel af.

Een laatste, maar misschien wel beste optie, is een ratje uit een opvang. Deze opvangadressen kun je ook vinden op de rattenpagina's. Overleg met een eigenaar van een opvang wat je graag voor een ratje zou willen en deze kan dan aangeven of dit tot de mogelijkheden behoort.

Een of twee tamme ratjes?

Altijd twee of meer. Nooit 1 ratje. Er zijn enkele uitzonderingen, omdat er soms ratten zijn die zo slecht gesocialiseerd zijn of getraumatiseerd dat ze niet meer samen kunnen leven met een andere rat. Ratjes zijn sociale dieren. Het is werkelijk geweldig te zien hoe ze samen spelen en slapen etc. Indien je al een ratje hebt en er 1 bij wil moet je wel een introductie doen tussen de twee. Overleg met de rattenopvang of rattery of lees er iets over, hoe je deze introductie kan doen. In het begin hoort enig vechten erbij. Dat kan behoorlijk heftig er aan toe gaan, omdat ratjes erg territoriaal kunnen zijn. Maar er komt een moment waarop het goed komt en er bepaald is wie de sterkste is. Dan zijn de rollen duidelijk en worden ze vaak de dikste vriendjes.

De huisvesting van de tamme rat

Geef ratjes een ruime, liefst hoge kooi. De traliesbreedte zit tussen een kanarie- en konijnenkooi in. In de dierenwinkels kun je heel veel soorten kopen. Ze zijn wel duur. Een andere mogelijkheid is een tweedehands van internet bijvoorbeeld. Ze moeten lekker kunnen rondrennen en klimmen in hun kooi. Formaat kanariekooi is absoluut te klein in mijn ogen. De hoogte van een valparkietenkooi (deze zijn ruimer en hoger dan kanariekooien) heb ik heel geschikt gevonden.

Er zijn ook glas en plastic kooien, maar daar ben ik geen voorstander van omdat het prettig is voor de rat om veel contact te kunnen maken met de verzorger en andersom. Zorg altijd voor bijvoorbeeld een doosje of hutje in de kooi (je kunt ook houten huisjes kopen in de dierenwinkel), waar ze beschut in terug kunnen trekken en evt een nestje bouwen.

Bodemmateriaal voor de ratjes

Je kunt diverse materialen op de bodem doen. Hier is ook veel voor in de handel. Het moet absoluut stofvrij zijn. Ratjes hebben gevoelige luchtwegen en kunnen stof niet verdragen. Ze kunnen hierdoor ziek worden. Corbo is stofvrij en een prettige bodembedekker die goed uitwerpselen opneemt. Koop een groot formaat zak; dit is vele malen voordeliger dan de kleinere. Kranten kan ook (hoewel sommige zeggen dat het ongezond zou zijn ivm inkt e.d., anderen zeggen dat dit tegenwoordig wel veilig is met de huidige soorten inkt). Er zijn nog meer soorten bodembedekking waarover je je kan laten voorlichten in de dierenwinkel.

Interieur van de kooi van de rat

Het is erg voornaam dat de rat veel te doen heeft in de kooi. Dus leef je uit. Hang matjes op (zelf maken of kopen) waarin ze heerlijk kunnen luieren. Denk een beetje aan hoe apen in de dierentuin het prachtig vinden om overal in op of onder te kruipen en in rond te rennen. Zo moet je het een beetje voorstellen. Leuke buizen, een doosje met een gat erin, een plateau waar ze boven in de kooi kunnen zitten etc. Een steen in de kooi is goed om de nagels te scherpen. Deze kun je evt knippen of laten knippen bij de dierenarts

Geef de ratjes voldoende materiaal (bijv papiersnippers) om een nestje van te maken. Het is geweldig om te zien hoe druk ze hiermee kunnen zijn. Als je een grote hoop ergens in de kooi legt dan zullen ze vaak bergen werk verzetten het bijvoorbeeld in een doosje te krijgen dat op z'n kop staan. Alles wordt precies in mooie stukjes gescheurd, zodat er een mooi geïsoleerd nestje ontstaat. Na een aantal dagen zou het kunnen dat je het moet weg gooien omdat er soms door de ratjes in geplast wordt. Doe dit met beleid want dit nestje wordt uiteraard verdedigd.

Uitwerpselen van tamme ratjes

Er zijn speciale toiletjes te koop in de dierenwinkel. Bijvoorbeeld een driehoekige bakje die je gemakkelijk in de hoek kan leggen van de kooi en evt kan verschonen. Zo hoef je bijvoorbeeld niet iedere dag alles te verschonen maar alleen het hoekbakje. Een rat zal meestal 1 hoekje kiezen van de kooi om te toiletteren. Leg in de eerste dagen de uitwerpselen in 1 hoek. Je zult zien dat de rat 1 hoek gaat kiezen waar hij / zij zijn of haar behoefte gaat doen.

Wat eten tamme ratjes

Complete voeding is te krijgen bij de dierenwinkel. Dit is speciaal voer voor ratjes. Het zijn brokjes. Je kunt kiezen voor verschillende soorten brokjes met als risico dat ze bepaalde laten liggen en hierdoor bepaalde voedingsstoffen gaan missen. Er zijn ook brokken die allemaal hetzelfde zijn maar die vinden de ratjes over het algemeen minder lekker. Je kunt evt beide uitproberen. Het is ok om soms hard te zijn, omdat als ze echt honger hebben gaan ze vanzelf eten. Dus het is een optie om niet bij te vullen totdat ze alle brokjes opgegeten hebben, ook de minder lekkere...

Groenten zijn erg gezond voor de ratjes. Geef elke dag een stukje wortel of een stukje witlof. Ook komkommer is zeer favoriet. Maar let op met overdaad ivm darmproblemen en was het goed af ivm evt resten van bestrijdingsmiddelen. Laat oud brood drogen aan de lucht en zodra het lekker hard is, kun je dit geven aan de rat om op te knagen. Dit kun je veilig geven, is geen dikmaker en ze vinden het heerlijk.

Er zijn ook yoghurtsnoepjes waar ratjes zeer dol op zijn. Geef er met mate van. Je kunt ze bijvoorbeeld geven in een doosje met de deksel dicht. De rat zal alles in het werk stellen om het te bemachtigen. Dit soort uitdaging hebben ratjes nodig omdat ze erg slim zijn. Op dit gebied is het ook leuk om eens per twee weken of maand een hardgekookt ei te geven. Je kunt dan een heel klein stukje van de barst open maken en de rest zal de rat zelf doen. Soms wordt gezegd 1 ei per week is prima maar omdat het beter is niet te veel te geven heb ik het bij 1 keer per twee weken / 1 keer per maand gehouden.

Ook noten vallen zeer in de smaak. Ook bij een noot opeten kunnen ze hun intelligentie kwijt. Denk aan een walnoot of beukennoot. Zeker geen gezouten nootjes uit een zak o.i.d. Ook voor de noten geldt met mate. Maar elke dag een hazelnoot geven kan gerust. Ook een beetje gekookte rijst of pasta (zonder saus uiteraard) vinden ze heerlijk of een klein stukje gekookte , afgekoelde aardappel. Geef nooit gekruide etenswaren of iets met kleurstoffen er in. Houd het natuurlijk.

Altijd vers water erbij geven. Hiervoor heb je een drinkfles nodig of een bakje dat niet om kan vallen. Drinkflessen hebben mijn voorkeur omdat dit schoon blijft. Het is gewenst dit elke dag te verversen. Er valt veel meer te lezen over voeding; wat wel en wat niet. Kijk hiervoor wederom op de eerder genoemde plekken voor meer informatie.

Ziekte van tamme ratten

Ratjes zijn erg ziektegevoelig. Het is heel belangrijk hen niet op de toch te zetten, dus bijvoorbeeld deur of raam. Geef ze liefst een beetje hoge plek op een rustige plek in de woonkamer. Zo zijn ze bij de gezelligheid, waar ze van houden, maar kunnen ze ook rust krijgen. Er zijn vele klachten en ziekten die ratjes kunnen krijgen. Bedenk dit vooraf. Het is van groot belang een dierenarts te hebben die in ratten gespecialiseerd is. Je kunt zo iemand vinden door bijvoorbeeld naar een Rattery te bellen en een adres te vragen. De meeste dierenartsen weten niet zoveel van ratjes als dat ze van honden en katten doen. Dit kan leiden tot verkeerde diagnose en behandeling.

Ratjes kunnen door hun laboratoriumverleden snel een kankergezwel of abces krijgen. Dit kan soms geopereerd worden en soms heeft dit geen zin meer. Zie of voel je een bobbeltje bij je ratje in de nek, achter het oor of bijv onder de oksel etc, ga dan direct naar een kundige dierenarts. Het kan in een aantal dagen zeer snel groeien tot een grote pijnlijke bult. De dierenarts prikt het abces soms aan en zal er aan voelen. De rat zal waarschijnlijk antibiotica krijgen en verdere behandeling gaat in overleg.

Ratjes kunnen ook gaan 'reutelen'. Dit geluid klinkt een beetje pruttelend. Het heeft met de luchtwegen te maken. Ga ook hiermee naar de dierenarts. Deze kan dan snel handelen. Dit kan vaak met antibiotica verholpen worden. Over het onderwerp ziekte blijf ik wat beperkt ; maar het is een zeer belangrijk onderwerp. Kijk hiervoor op rattenpagina's of forums om voldoende te weten te komen over gezondheid en gezondheidsproblemen. Ratjes worden niet zo oud over het algemeen. Een ratje wordt gemiddeld 1,5 a 2 jaar oud. Soms 2, 5 en bij uitzondering 3, en heel hoge uitzondering 3,5 jaar oud.

Tot slot

Ratjes hebben heel veel aandacht nodig. Speel met ze, laat ze uit hun kooi, rondrennen in een kamer of ruimte waar dit kan, aai ze of neem ze onder je vest of trui. Het zijn echte knuffeldieren waar je een mooie band mee kan opbouwen en waarin je heel veel kan doen om een band met ze op te bouwen. Laat je ratje niet eenzaam worden; ratjes zijn erg gevoelig en allemaal 'typjes' op zich. Ieder ratje is ander en heeft een ander karakter net zoals de mens dat heeft. Dit is dan ook een van de mooiste dingen die het ratjes hebben met zich meebrengt.

Omdat er natuurlijk nog veel meer te vertellen valt over tamme ratjes adviseer ik ten zeerste meerdere artikelen, boekjes, forums en gesprekjes met de dierenarts of Rattery te voeren. Hierdoor kom je veel aan de weet en dit komt zowel het welzijn van de rat en als de ratverzorger ten goede.