De reuzenzwam: de reuzenzwam vermoordt beuken

De reuzenzwam ziet er prachtig uit. Maar de schimmel (want dat zijn zwammen) kan enorme beuken volledig vellen. De beukenboom gaat dan dood. De reuzenzwam knijpt namelijk de houtvaten helemaal dicht, waardoor de boom langzaam maar zeker sterft. Hij vreet als het ware de bomen op. Er is wel een manier om dat hele proces te stoppen, maar dat heeft nog wel wat voeten in de aarde. Overigens vechten de beukenbomen zelf ook als een malle tegen de zwam, maar dat gevecht winnen ze eigenlijk nooit.

• De reuzenzwam vreet bomen van binnenuit op
• Veteranensnoei bij een boom die is aangetast door de reuzenzwam
• De reuzenzwam heeft eenjarige vruchtlichamen
• Hoe ontwikkelt een reuzenzwam zich?
• Een beuk neemt maatregelen als hij is aangetast door de reuzenzwam

De reuzenzwam vreet bomen van binnenuit op

De reuzenzwam wordt pas zichtbaar als de vruchtlichamen (de zwam zelf die te zien is) zichtbaar worden. De zwam tast de boom echter onherstelbaar aan. Vaak begint dat al in het kroondak, waar de boom zijn bladeren al begint te verliezen. Als de vruchtlichamen van de zwam boven de grond te zien zijn, is dat alleen maar een teken. Onder de grond en in de boom heeft de reuzenzwam dan namelijk al zijn verwoestende werk verricht. Daar heeft de schimmel de houtvaten al dicht geknepen of is bezig ze dicht te knijpen en daardoor sterft de boom langzaam. Binnen een paar jaar is een boom met de reuzenzwam helemaal afgestorven.

Veteranensnoei bij een boom die is aangetast door de reuzenzwam

Alleen veteranensnoei kan dan nog helpen in dat stadium. Dit betekent dat de kroon kleiner wordt gemaakt en er dus zo minder kracht op de takken komt te staan. Daardoor is er nog wat kracht dat de boom kan ontlenen aan wat hij binnenkrijgt.

De reuzenzwam heeft eenjarige vruchtlichamen

De reuzenzwam heeft eenjarige vruchtlichamen die in een soort dakpanvorm groeien. De ene laag is dikker dan de ander en de zwam staat op een voet die er knolvormig uitziet. Die voet is zeker 60 centimeter in doorsnee, maar vaak ook nog groter. De jonge vruchtlichamen van de reuzenzwam zijn zacht en goed te eten.

Hoe ontwikkelt een reuzenzwam zich?

De reuzenzwam is een parasiet en hecht zich aan de beschadigde wortels van beuken. De zwam kan zo gemakkelijk beuken kapot maken, omdat dit soort bomen een heel uitgebreid wortelstelsel hebben die ook vaak hoog in de grond liggen. Dieren of andere factoren beschadigen al snel zo’n wortel en dan ziet de reuzenzwam zijn kans schoon om de beuk binnen te dringen. De schimmelinfectie begint in het wortelfundament en dat zorgt er voor dat de boom instabiel wordt. Daarna veroorzaakt de reuzenzwam witrot en vernauwen de houtvaten zich. Door beide is de boom al snel ten dode opgeschreven.

Een beuk neemt maatregelen als hij is aangetast door de reuzenzwam

Overigens doet de boom wel zijn uiterste best om de reuzenzwam kwijt te raken. Hij maakt extra wortels aan en laat extra hout groeien. Dit gevecht tegen de reuzenzwam kan de boom echter niet winnen. Overigens wordt pas na jaren duidelijk dat de zwam in de boom zit. Dat wordt pas echt zichtbaar als de zwammenlichamen zich openbaren. Zijn die zwammen zichtbaar dan is de ziekte al in een vergevorderd stadium. De zwam blijft overigens gewoon leven als de beuk al dood is. Hij wordt dan wel van parasiet tot saprofyt. Dit is een organisme dat op materiaal leeft dat al dood is.