Vossen in de stad, wat nu?
Steeds vaker komt het voor dat vossen in steden gesignaleerd worden. In grote en kleine steden. De vossen worden voornamelijk in de schemering en ’s nachts gesignaleerd, terwijl ze op zoek gaan naar muizen of ratten en naar lekkere hapjes die door mensen worden achtergelaten in de vorm van afval. Vossen vormen niet snel een gevaar voor de volksgezondheid. In 2017 worden vossen volgens animalrights.nl zelfs zo intens bejaagd door jagers dat ze vaak de vierjarige leeftijd niet eens halen. Jaarlijks worden er in Nederland gemiddeld 15.000 vossen doodgeschoten vanwege hun mooie vacht.
Over
vossen wordt wel beweerd dat ze
hondsdolheid of parasieten kunnen overbrengen op mensen, via het speeksel of door een beet. Het is waar dat een
vos of een hond hondsdolheid kan oplopen en als u dan gebeten zou worden door een besmette
vos of hond, loopt u risico op de ziekte. Ook konijnen, katten en andere dieren kunnen echter hondsdolheid overbrengen. Gelukkig komt de ziekte maar zelden voor en het is heel zeldzaam dat mensen door vossen gebeten worden. In Nederland komt hondsdolheid momenteel niet meer voor. Volgens het RIVM werden in Nederland in veertig jaar vijf gevallen van hondsdolheid vastgesteld, waarvan alle vijf de besmettingen in het buitenland waren opgelopen.
Wilde vossen zijn schuw
Vossen zijn dieren die liever uit de buurt van mensen blijven. Daarom lopen ze liever letterlijk een straatje om als ze een mens tegenkomen. Ook zijn vossen bang van honden. U moet ze natuurlijk geen kip gaan voeren of met voedsel naar u toe lokken, dan kunnen ze aan mensen wennen. Ze zijn dan niet langer schuw, maar nieuwsgierig. Ze zullen u dan zelfs aardig gaan vinden en graag naar de voederplaats terugkomen. Maar zelfs dan hoort men zelden of nooit dat mensen gebeten worden. Een vos zal pas bijten als hij zich bedreigd voelt en niet kan vluchten. Katten en vossen zijn nauw verwant aan elkaar, zelfs meer dan vossen en honden.
Dieren die in steden wonen
In steden wonen meer diersoorten. Ratten, muizen, woelmuizen, mollen, meeuwen, spreeuwen, kauwen, kraaien, honden, wilde katten, insecten, enzovoorts … Hoewel steden plaatsen zijn waar vooral veel mensen wonen, is de natuur altijd al een onderdeel van steden en dorpen geweest. Vossen in de stad zijn dus helemaal niet ondenkbaar, vooral als u in de buurt van bossen of duinen woont. Een vos is een prachtig dier, die zich - net als vele andere dieren - staande moet proberen te houden in een wereld vol mensen.
Vossen, waarom trekken ze naar de stad?
Vossen zoeken in de stad naar voedsel. Als er geen territorium meer beschikbaar is, krijgen ze vanzelf minder jongen dus de vossenpopulatie is op een bepaald moment stabiel en neemt niet toe. Het is dus niet zo dat hun aantal explosief zal toenemen. Er is een natuurlijke vorm van anticonceptie onder vossen. Als er geen territorium voor hen beschikbaar is, worden er vanzelf minder jongen geboren. In de steden maken ze holletjes in parken, langs duinranden, soms in tuinen en langs treinsporen, waar de grond zacht genoeg is om een hol in te maken. Ze eten niet alleen vogels, konijnen of wormen en dergelijke, maar ze vangen ook graag voor de mens schadelijke dieren zoals ratten, muizen, woelratten en insecten …
Vossen, waar komt hun slechte naam vandaan?
De
vos is nooit populair geweest bij boeren en
jagers. Van oudsher is de vos net als de kat en de hond, zelf ook een jager en de vos lust ook wel een kippetje of een fazant. Kippen lopen echter allang niet meer vrij rond op boerenerven, want boerenerven zoals men die vroeger kende zijn er nog nauwelijks in Nederland, en kippenroof door een vos is eenvoudig te voorkomen door een afscherming. Fazanten vinden we door ons eigen toedoen ook niet genoeg meer in het wild, daarom zetten jachtverenigingen in september/oktober fazanten uit om - bij wijze van ontspanning - de uitgezette fazanten dood te schieten. Het bevalt jagers helemaal niks dat vossen soms een uitgezette fazant voor de neus van de jagers wegkapen. De vos moet mede daarom ook dood. Dan heeft de jager nog meer te doden en dus meer plezier in zijn hobby. Maar de vos is natuurlijk ook geliefd vanwege zijn prachtige vacht, die veel geld waard is.
Overbevolking
Er zijn meer dieren die niet geliefd zijn bij mensen zoals bijvoorbeeld bepaalde vogels die van fruit, ander gewas of granen eten, denk hierbij bijvoorbeeld aan kauwen en andere vogels die graag fruit en granen eten. Boeren zijn die 'lastige' dieren vaak ook liever kwijt dan rijk. Omdat er zoveel mensen op de wereld zijn, is er vaak zelfs helemaal geen plaats meer voor dieren en hun leefgebieden worden vernietigd bijvoorbeeld omdat houtsoorten veel geld opleveren en omdat mensen de gebieden innemen voor het verbouwen van gewassen die voor massaoogsten zorgen om miljarden mensenmonden op aarde te voeden. Veel diersoorten worden dan ook door het toedoen van mensen 'eenvoudig' uitgeroeid.
Is de vos een gevaar voor andere dieren?
Sinds 1994 is het aantal vossen in Nederland niet groter geworden en zolang vossen geen aantoonbare schade aanrichten, stelt de wet gelukkig dat ze ook niet mogen worden afgeschoten. Vossen vallen overigens geen schapen aan. Schapen zijn als prooi voor vossen veel te groot. Ze eten wel van een schaap dat reeds dood is. U mag ervan uitgaan dat een vos dezelfde prooien heeft als honden. Het verschil is alleen dat vossen in de natuur leven en honden netjes aan de lijn lopen. Een lam kunnen vossen dus wel aanvallen, hoewel ook dat niet al te vaak voorkomt. Dat een kind door een vos gebeten wordt, komt zelden voor. Het zal veel vaker voorkomen dat u hoort dat een hond iemand gebeten heeft, een volwassene of een kind. Een kat die ziek is of mank loopt, kan wel door een vos of hond worden aangevallen, maar ook dit zal u zelden horen. Gewonde katten verstoppen zich namelijk goed. Autoverkeer is een veel groter gevaar voor katten op straat, dan vossen of honden. Konijnen en kippen staan wel op het menu van vossen, en vanwege de aanwezigheid van konijnen en andere kleine knaagdieren leven vossen bijvoorbeeld graag in de omgeving van bossen en duinen.
Vossenoverlast
Mocht u berichten horen over ‘vossenoverlast’, is het zinnig om te kijken of het jachtseizoen misschien op het punt staat te beginnen. Ieder jaar verspreiden jagers namelijk weer opnieuw negatieve berichten over vossen, vlak voordat het jachtseizoen op fazanten in oktober wordt geopend. Men zoekt ieder jaar naar mogelijkheden om de vossen af te mogen schieten voordat de fazanten worden uitgezet, maar ook omdat de vacht van vossen veel geld waard is. In 2009 werd bijvoorbeeld beweerd dat meeuwen van het strand naar de stad werden gedreven door vossen. De vossenpopulatie is echter niet toegenomen en meeuwen zijn altijd aanwezig geweest in steden. Net als duiven, kauwen, mussen en andere vogels horen zij bij de stad. Uiteraard eten vossen wel vogels, maar stichting Faunabeheer stelde in 2016 dat de vos onterecht de schuld krijgt voor het doden van o.a. weidevogels en kippen. Ook andere dieren doden deze vogels, zoals ratten, wezels en reigers. Kippen staan ook op het menu van o.a. ratten, katten en vossen. Boeren dienen echter zelf voor sterke nachtverblijven voor hun kippen te zorgen, zodat ratten en andere rovers niet bij de kippen kunnen komen. Bovendien zouden er juist meer vossen komen als vossen afgeschoten worden. Vossen zorgen namelijk voor meer nakomelingen als ze gedeeltelijk worden uitgeroeid.
Zijn vossen schadelijk voor mensen?
Ook wordt gesuggereerd dat vossen schadelijk zouden zijn voor mensen. Argumenten die worden aangevoerd zijn bijvoorbeeld dat mensen zoveel dieren doodrijden op snelwegen dat vossen op die dode dieren afkomen om ze op te eten, en zodoende overlast zouden veroorzaken. Mensen rijden inderdaad jaarlijks vele dieren dood, in 1998 sprak Rijkswaterstaat al over 5 tot 10 miljoen dieren die jaarlijks door automobilisten worden doodgereden en in 2016 vermeldt de Volkskrant een aantal van gemiddeld 27.000 sterfgevallen per dag. Niet alleen konijnen, hazen, vossen, vele soorten vogels en egels en damherten, maar ook zeldzame dieren zoals uilen, kikkers, padden en torenvalken (en ook katten en honden) sterven massaal in het verkeer, dus wie is er nu eigenlijk schadelijk voor de natuur?
Vossen verdreven uit hun leefgebied
Vossen komen naar de stad omdat er mensen zijn. Mensen laten namelijk overal etensresten achter. Meeuwen die in de buurt van het strand wonen zullen daar vaker vertoeven dan in steden. Andere berichten melden bovendien dat vossen ook meeuwen eten. Is er dus werkelijk overlast van meeuwen in de stad dan zou de vos dus juist een welkome natuurlijke jager op meeuwen kunnen zijn. Bovendien stelt Staatsbosbeheer dat meeuwen die wel in steden vertoeven, helemaal niet uit de steden zullen wegtrekken als de vossen dood zijn. Meeuwen zullen naar de steden blijven trekken zolang mensen etensresten laten rondslingeren. Dat is dus zolang er mensen wonen. Het is eigenlijk andersom: mensen verdrijven vossen en andere dieren, steeds vaker uit hun leefgebied, waardoor de dieren op zoek gaan naar voedsel in steden. Volgens animalrights.nl voeren jagers
hetzes tegen vossen omdat ze zo graag op vossen jagen.
Vossen in IJmuiden
IJmuiden ligt aan de kust en heeft duinen waar vossen leven. Het is een natuurlijke leefomgeving voor vossen. Enkele vossen worden 's nachts regelmatig in de stad gesignaleerd maar hebben daar nog nooit voor overlast gezorgd. Op het strand klaagt men echter wel enige tijd over de vossen. Op het strand staan namelijk
strandhuisjes. Een aantal vossen werd een tijdlang actief gevoerd door de bewoners van de strandhuisjes. Men had plezier in de mooie rode dieren. Sinds die tijd komen ze echter regelmatig terug om te kijken of er nog wat te eten is. Er staan vanaf april tot en met september, honderden huisjes op het strand. Het gaat slechts om een paar vossen, die niet of nauwelijks in populatie toenemen. Meestal heeft men het over drie tot vijf vossen die al jarenlang, als het donker is, op verschillende plaatsen op zoek gaan naar afval van mensen. Soms nemen ze ook wel eens een schoen mee, als er per ongeluk eentje buiten ligt.
Verboden vossen te voeren
De verenigingen hebben rond 2012 al een verbod om vossen te voeren ingesteld. Dit gaat sindsdien prima. Toch besloot de gemeente Velsen enkele jaren later alsnog dat een jachtopziener, die dan een huisje op het strand heeft van de gemeente mocht uitzoeken of er niet te veel vossen per vierkante meter in de duinen leefden. Aan de hand van de uitkomst zou worden bepaald of de vossen werden afgeschoten of verplaatst. De vossen deden echter niemand kwaad en namen niet in aantal toe. Ze beten niemand en ze hadden nog nooit een ziekte op de strandbewoners overgebracht. Uiteindelijk heeft men dan ook besloten de vossen in IJmuiden te sparen. Ze veroorzaken nauwelijks overlast en mensen wonen al jaren vreedzaam samen met de (enkele) vossen, die voornamelijk alleen 's nachts in de stad of op het strand nog weleens gesignaleerd worden. Ook in 2017 leven de strandbewoners in harmonie met de drie prachtige vossen die in de schemering of bij nacht, nog regelmatig gesignaleerd worden.
Reacties
Theo, 07-07-2019
Zaterdagochtend 6 juli circa 6 uur was ik bij SHIP inI IJmuiden daar liep een vos achter het gebouw weg,
later zag ik daar in de dijk een vrij groot hol, misschien van die vos.
Zelf was ik daar om een Cruisse schip te zien.
Circa 1 uur daar geweest heb de vos niet meer gezien.
Nogal vreemd in zo een kale omgeving.
Theo
Reactie infoteur, 23-07-2019
Dag Theo,
Vossen zullen net als andere dieren, steden betreden als ze er voedsel kunnen vinden. Ook komen dergelijke dieren wel als hun leefomgeving te klein is, of gewoon uit nieuwsgierigheid. ze gaan vanzelf weer terug naar hun holen in bossen of duinen.
Ingrid, 08-05-2017
Vorige week voor de 3e keer kippenren leeggehaald. Vos (? denken we) is onder hekwerk door gegraven. Het spoor van de veren leidde naar een bossage tegenover ons huis. Daar zitten flinke gaten (doorsnede dikke 20 cm) in de grond. Zeker vijf gaten gezien. De nacht erna is vos weer gezien in onze tuin.
Vos is al jaren gesignaleerd in onze wijk. In die bossage spelen vaak kinderen. Ivm de veiligheid heb ik het gemeld bij de gemeente. Ik hoop dat ze iets ondernemen.
Reactie infoteur, 09-05-2017
Hi, de vos kan dit inderdaad doen, ook o.a. martersoorten pakken kippen als ze de kans hebben. Ja, de natuur gaat gewoon zijn gang, katten pakken vogels, en vossen en marters kunnen een kip gemakkelijk aan. Sterkte.
Lees hier hoe u het voortaan voorkomen kunt:
https://www.natuurpunt.be/pagina/bescherm-je-kippen-tegen-de-vos#
J. Bergman, 18-04-2017
Ik zag vandaag om 23.45 een vos toen ik de straat inreed in Dordrecht, wijk sterrenburg. Hij stond bij vuilniszakken (die bij een niet werkende ondergrondse container stonden) die hij kapot had gemaakt en schrok van mijn auto en rende de straat over. door mijn verlichting van de auto kon ik hem goed zien. Hoger op zijn poten dat een kat. bruin van kleur en een grote pluim staart met een wit puntje. Schrok best wel. nooit geweten dat zo'n beest in de stad komt. Maar ik weet echt zeker dat het een vos was. voor een kat was hij echt te groot en stond hoger op zijn poten.
Reactie infoteur, 18-04-2017
Gefeliciteerd. Hopelijk wordt hij echter niet doodgeschoten want een vuilniszak openmaken is voor een vos al een doodzonde in ons van natuur verstoten egoïstische met straatsteen en asfalt, bedekte landje.
Hassan, 31-01-2016
31-01-2016:
Vannacht keek ik uit het raam van mijn dakkapel van mijn woning in Nijmegen-Oost. Ons huis is gelegen aan het Limospark.
Ik zag een dier uit het park komen en de straat oversteken. Pas na enkele seconden drong het tot me door dat het wel een erg grote kater of poes was die daar liep… De pluimvormige staart gaf me al snel de zekerheid dat het een vos moest zijn.
Toen ik het raam opende, schrok het dier en snelde zich door een opening in de haag weer terug het park in.
Mijn vrouw had me al herhaaldelijk verteld dat zij op de trap naar onze buitenkelder een bloederig geheel aan restanten van een klein beest had zien liggen… Toen ik er een dag later naar wilde gaan kijken, lag er helemaal niets meer. Ik haar waarneming af als een droom of iets dergelijks… Toch was zij ervan overtuigd dat dit zeker niet het geval was.
De waarneming van vannacht plaatst de waarneming van mijn vrouw uiteraard in een geheel ander daglicht:
Zwieber de sluwe vos heeft hier een maaltijdje genuttigd!
Reactie infoteur, 31-01-2016
Het kan zeker zo zijn dat ze een vogel of rat nuttigen.
Eugénie Roes, 10-11-2012
In de nacht van 9 op 10 november 2012, zo rond 0.30 uur, twee prachtige vossen gesignaleerd in en nabij het Segbroekpark (hoek Fahrenheitstraat) in Den Haag. Ze leken krijgertje met elkaar te spelen. Onverwachts renden ze de straat over naar het tegenovergelegen Haga Ziekenhuis en stoeiden daar een beetje. Geschrokken van de koplampen van een aankomende auto, staken ze snel de weg weer over en verdwenen in het donker van het park. Een bijzondere ontmoeting na een verjaardagsfeestje!
Reactie infoteur, 12-11-2012
Gefeliciteerd! Zelf zie ik ze ook regelmatig ´s nachts. Ik woon in een stad aan de kust. Ze lopen meestal met zijn tweeën of drieën door de straten, geruisloos en statig. Ik heb nog nooit gehoord dat iemand last van ze heeft.
Kim, 16-11-2010
De vos is een prachtig dier! Ik droom er al van om een vos als huisdier te hebben sinds ik klein was. Ik vind dat vossenjacht moet verboden worden in nederland, zoals in veel andere landen.
Reactie infoteur, 17-11-2010
Vis moet natuurlijk VOS zijn. En als huisdier NIET geschikt. :)
Rob vd Ende, 19-12-2009
Ik kom 's morgens vroeg (ca. 4.30 uur) of 's avonds rond 23.00 uur regelmatig een vos tegen aan de rand van de stad.
Het beestje zit meestal tegen een talud op zo'n 1,5 a 2 meter van me af, gewoon lekker rustig te kijken als ik langs kom fietsen. 1x liep hij zo dicht langs me heen dat ik hem had kunnen aanraken als ik mn been had uitgestrekt. toen ik stopte en afstapte om hem met mn telefoon te fotograferen ging hij op 2 meter afstand de zaak rustig zitten bekijken. Toen ik mn telefoon had gepakt draaide hij zich om en liep weg (net te vroeg om een duidelijke foto te maken :-( )
Ik vind het geweldig om het beestje daar tegen te komen, hoewel ik ook wel een beetje een triest teken vind.
Voeren doe ik hem niet, alhoewel ik er met deze vorst en sneeuw wel over denk een paar kipfilets voor hem neer te leggen ergens op zijn route op ruime afstand van het fietspad.
Het is een prachtig volwassen dier en elke keer als ik hem tegenkom ben ik weer blij hem te zien.
Reactie infoteur, 19-12-2009
Hoi Rob,
Ik denk dat je hem het beste niet kunt voeren. Ze wennen dan te veel aan mensen en op den duur keert dat tegen ze. Helaas is niet iedereen dol op vossen en je begrijpt dat er mensen gaan klagen als vossen te amicaal met mensen omgaan. Als mensen ze voeren zien ze mensen als wezens die kip strooien:) Ze worden dan ook best wel brutaal. Als gevolg daarvan worden ze vroeg of laat afgeschoten. Voer ze dus niet, maar geniet van de vos op afstand.
Persoonlijk vind ik het niet triest dat ze in de stad komen. Hun voorkeur gaat wel uit naar de natuur maar ja, in de stad kun je gemakkelijk eten vinden.