Dieren EHBO: Wonden en bloedingen

Door vechtpartijen met andere dieren komen vaak bijt- en krabwonden voor, maar gelukkig zien we zelden kogelwonden of andere verwondingen die hetzij per ongeluk, hetzij opzettelijk door de mens zijn toegebracht.

Definitie

Een wond is een verbreking van de eenheid van het weefsel. Er kan een inwendige wond optreden of een wond van de huid, die meer of minder diep doordringt.

Indeling van wonden

Een open wond is een zichtbare onderbreking van huid of sljmvliezen. Een gesloten wond (kneuzingen) betreft een beschadiging van inwendig weefsel, waarbij huid en slijmvliezen intact zijn.

Open wonden

Oorzaken

Het krachtig in botsing komen met een hard voorwerp, zoals bij een auto-ongeluk; het trappen op scherpe stenen of stukjes glas of metaal; door in botsing te komen met een (prikkel)draad hek of een puntige stok, door een klap met een scherp voorwerp. Door vechtpartijen met andere dieren komen vaak bijt- en krabwonden voor, maar gelukkig zien we zelden kogelwonden of andere verwondingen die hetzij per ongeluk, hetzij opzettelijk door de mens zijn toegebracht.

Soorten open wonden

Er zijn vijf soorten open wonden: schaafwonden, snijwonden scheurwonden, steekwonden en afscheurwonden.

Schaafwonden zijn gebieden, waar het huidoppervlak beschadigd is door het schuren langs een hard ruw oppervlak. Ze bloeden weinig, maar er druppelt altijd wel wat bloed of bloedvloeistof(serum) uit. Ze zijn meestal behoorlijk bevuild en geïnfecteerd. Schaafwonden zijn pijnlijk. Er vormt zich een harde korst op de beschadigde huid en onder deze beschermende laag vindt de genezing plaats. Een schaafwond ontstaat bijvoorbeeld als een dier over een asfalt of grintweg wordt meegesleurd.

Snijwonden zijn smalle, keurig gladde insnijdingen in het weefsel door een scherp voorwerp, een stuk glas of een scherpe metalen
rand. Deze wonden bloeden meestal flink. Als ze diep zijn kunnen er spieren pezen, zenuwen en bloedvaten doorgesneden worden.

Scheuren zijn wonden met een onregelmatige of rafelige begrenzing doordat het zachte weefsel met veel geweld verscheurd is. Ze zijn vaak diep, bloeden flink en zijn meestal ernstig besmet. Dit betekent dat de genezing vaak geremd wordt door infectie. Bijtwonden zijn meestal scheurwonden.

Steekwonden ontstaan door een voorwerp dat de huid doorboort en hierin slechts een klein gaatje maakt, maar waarbij meestal uitgebreide beschadiging van de dieper gelegen weefsels plaatsvindt met inwendige bloeding en besmetting in de diepte. Het risico van infectie is bij steekwonden groter omdat er minder bloeding is, waardoor de reiniging van de wond door de bloedstroom beperkt wordt. Steekwonden kunnen ontstaan door lange dorens, houtsplinters, scherven, naalden, spijkers of met een mes of hooivork toegebracht worden.

Afscheurwonden ontstaan als een grote hoeveelheid weefsel met geweld van het lichaam wordt afgerukt. Deze verwondingen gaan meestal gepaard met uitgebreide bloeding en ernstige besmetting, daar er veel weefsel bij betrokken is. Afscheurwonden ontstaan meestal bij ernstige ongelukken, zoals ontploffingen, vechtpartijen van honden en ook door geweerschoten.