Diagnoses bij paarden door middel van thermografie

Een probleem bij het stellen van diagnoses bij dieren is dat zij niet kunnen aangeven wat hun klachten zijn. Wanneer een hond of een paard hinkt is wel duidelijk dat het iets aan zijn poot heeft, maar wanneer de aandoening ergens anders zetelt wordt het vaak zelfs niet eens opgemerkt. Sinds enkele jaren wordt in Nederland een diagnostische methode gebruikt waarmee snel en gemakkelijk inzicht wordt verkregen in de gezondheidstoestand van dieren, de zogenaamde thermografie.

Infrarood

Thermografisch onderzoek werd voor het eerst toegepast bij paarden tijdens de Olympisch Spelen van 1996. Inmiddels zijn er in Nederland een aantal bedrijven die thermografisch onderzoek bij paarden als dienst aanbieden bij stalhouders, dierenartsen, maneges, paardenfokkers en particuliere paardenliefhebbers. Thermografisch onderzoek wordt gedaan met een fotocamera die gevoelig is voor infrarood warmtestraling. De temperatuursverschillen van de paardenhuid worden op de gemaakte afbeeldingen weergegeven in kleuren. De verschillen in de oppervlaktetemperatuur, met de zogenaamde hotspots en coldspots, geven de locaties aan van mogelijke aandoeningen zoals ontstekingsreacties, doorbloedingsstoornissen, blokkades, en pees- of zenuwbeschadigingen. Sterk doorbloedde lichaamsdelen stralen meer warmte uit dan minder goed doorbloede delen van de huid. Tevens wordt er gelet op asymmetrie tussen links en rechts. Verschillen in de kleuren tussen een linkerbeen en een rechterbeen kunnen bijvoorbeeld wijzen op een blessure of een pijnprikkel. Doorgaans worden de gemaakte afbeeldingen met behulp van een computerprogramma geanalyseerd.

Aanwijzingen voor aandoeningen

Het is niet altijd duidelijk dat een paard last heeft van een aandoening. Toch zijn er wel aanwijzingen die aanleiding kunnen zijn voor een nader onderzoek. Deze zijn onder meer:

• Een onregelmatige gang
• Steigeren of bokken
• Hoofdschudden, hevig zwiepen met de staart
• Weigeringen om iets uit te voeren
• Stijfheid
• Struikelen
• Weerstand tegen opzadelen
• Verandering in gedrag

Preventie

Thermografisch onderzoek kan echter ook preventief worden toegepast, ter voorkoming van ernstige blessures. Wanneer lichte blessures worden opgespoord en tijdig worden behandeld kan erger worden voorkomen. Bovendien kan worden voorkomen dat tengevolge van een lichte blessure compensatie ontstaat, waardoor andere lichaamsdelen op hun beurt overbelast raken. Bij paarden die worden gebruikt in de paardensport kunnen onaangename verrassingen tijdens de wedstrijden, of kort voor de wedstrijden, voorkomen worden door tijdige preventieve screening.

Veelheid aan klachten

De aandoeningen bij paarden die met thermografie kunnen worden opgespoord zijn onder meer:

• Ontstekingen
• Doorbloedingproblemen
• Overbelaste spieren of pezen, en ander spierletsel
• Hoefzweren
• Rug- en halsblessures
• Blokkades van wervels
• Artrose
• Verstoringen in het spijsverteringsstelsel
• Hoefbevangenheid
• Verstoorde hoefbalans
• Zadelpasvorm controle

Tevens kan het nuttig zijn om na een behandeling van problemen van het bewegingsapparaat met thermografie te checken of de behandeling succesvol is geweest. Hiermee wordt voorkomen dat een aandoening door een te snelle belasting weer terugkeert. Ook bij aankoop van een paard kan het van belang zijn om eerst een thermografisch onderzoek te laten doen, zodat met geen kat in de zak koopt.

Thermografisch onderzoek kan in feite op elke locatie plaats vinden. Dat biedt het voordeel dat men niet met een paard met een aandoening niet ook nog eens hoeft te belasten met een verplaatsing. Bij te hoge of te lage temperaturen kan er echter geen onderzoek worden gedaan. Ook de luchtvochtigheid kan een beletsel zijn.

Aanbieders van thermografisch onderzoek zijn gemakkelijk te vinden door te googelen onder de begrippen “thermografie paard”.