Bilimbi of lange birambie

Het gebruik en de werkingen van deze birambie zijn in Europa vrijwel onbekend. Het zijn groene, zure, langwerpige vruchten die bijna dagelijks gebruikt worden in de Caribische keukens. Het gebruik van deze birambie varieert nogal. Het kan gebruikt worden als smaakmaker, maar ook als medicament is het een enorm probaat middel. Het wordt ook gebruikt om vlees te wassen, en zelfs om roest- en andere vlekken te verwijderen.

Oorsprong en geografische spreiding van de birambie

De oorspronkelijke naam van deze birambie is blimbing (averrhoa bilimbi), deze staat ook wel bekend als blimbing asem of zure blimbing. Deze vrucht staat in Suriname bekend als de ‘lange birambie’, in India ‘bilimbi’, in Jamaica ‘bimbling plum’, in Frankrijk ‘carambolier bilimbi’, en zo zijn er, afhankelijk van het land, nog heel wat andere benamingen.

De boom wordt ook wel cucumber tree of tree sorrel genoemd en werd in 1793 van het eiland Timor overgebracht naar Jamaica en na enkele jaren naar de rest van het Caribisch gebied en Zuid Amerika. Daarna werd het verder overgebracht naar Azië en ook nog naar het zuiden van Florida.

De birambie boom en het klimaat

De birambie boom maakt deel uit van de tropische soorten. De stam is kort en het heeft lange, steile takken. Het kan vijf tot tien meters lang worden. Deze boom groeit goed in de felle zon. Ze zijn bijzonder sterke bomen die verder geen speciale zorg nodig hebben. De boom draagt vrijwel het gehele jaar door vruchten. Het aantal vruchten per boom, per jaar, loopt in de honderden. De vruchten zijn langwerpig en kunnen wel 10 centimeters lang worden. De primaire kleur, van de boom en de vruchten, is groen. De vruchten worden, naarmate ze rijpen, ietwat gelig. De vruchten zijn rijk aan vitamine C en hebben een hoge zuurgehalte.

Het culinair gebruik van birambie

Birambie is erg zuur, waardoor men het niet graag rauw eet. Het wordt veelal gebruikt als smaakmaker bij vlees- en visgerechten. In de Caribische keukens wordt het vaak als chutney genuttigd. Chutney is een indiase smaakmaker, waarbij de birambie tot een puree wordt gestampt en er wat zout, peper en azijn wordt bijgevoegd. Ze kunnen ook gewoon in de pan met vlees of vis meegebakken worden om het geheel een frisse smaak te geven. Verder kan men ze in azijn laten trekken of in suiker stoven. Een heel aantrekkelijke variant is wanneer de birambie in veel suiker wordt gedaan en daarna in de zon wordt gedroogd.

Het medicinaal gebruik van birambie

Birambie siroop is een probaat middel tegen koorts, hoest en ontstekingen. Bij de siroop wordt er gebruik gemaakt van de vrucht, maar de bladeren van de birambie boom zijn ook erg nuttig. De bladeren kunnen in heet water getrokken worden en net als een soort thee worden gedronken. De bladeren kunnen ook wel tot een pasta worden gestampt. Dit kan, bij hoge koorts, op het lichaam worden gesmeerd. De birambie pasta zal, na een tijdje, de lichaamstemperatuur verlagen. De pasta kan ook als zalf tegen bulten, jeuk en huiduitslag worden gebruikt.

Birambi als was- en bleekmiddel

Het zuurgehalte van de birambie is erg hoog, waardoor het ook als ontsmettende, allesreiniger en bleekmiddel gebruikt kan worden. Birambie kan gebruikt worden om rauwe vlees en vis te wassen. Het is ook uitermate geschikt voor het wassen van rauwe krabben, kreeften en garnalen die lang in de diepvries hebben gezeten en zwarte plekken vertonen. Deze zwarte plekken verdwijnen heel gauw door de zure sap van de birambie.

Met de sap van de birambie kunnen vlekken op, voornamelijk, witte kleding verwijderd worden. Men gebruikt hiervoor een vette overrijpe birambie, waarvan het sap bij de minste aanraking vrij komt. De birambie wordt rechtstreeks op de plek (zachtjes) kapot gestampt en zienderogen verdwijnt de vlek.

Ook roestvlekken kunnen door de sap verwijderd worden. Verroeste vorken, lepels en messen worden in de sap geweekt en komen al heel spoedig als nieuw tevoorschijn.