Tuin winterklaar maken: hoe doe je dat?

Tuin winterklaar maken van de tuin: de een kiest hier bewust voor terwijl de ander de natuur zijn gang laat gaan. Waar moeten we op letten wanneer we de tuin winterklaar gaan maken en wanneer beginnen we hiermee?

De tuin winterklaar maken: waarom?

Heeft u de tuin al winterklaar gemaakt? Een veel gestelde vraag. Waarom zou je een tuin winterklaar maken? Want laten we eerlijk zijn: in de natuur is er niemand die de planten snoeit, het gras maait en dode planten verwijderd. De natuur is prima zelf in staat om iedere seizoen weer door te komen. Wie een zo natuurlijk mogelijke tuin wil houden waar ook in de winter wat te beleven valt: niet winterklaar maken!

Mensen die de tuin winterklaar maken doen dit om de volgende redenen: het ziet er verzorgd uit en planten zullen in het voorjaar soms beter gaan bloeien. Ook wordt zo voorkomen dat er een wildgroei in de tuin ontstaat. Het winterklaar maken zorgt ervoor dat er weinig onderhoud meer nodig is tijdens de koude maanden, en in het voorjaar alles weer mooi geleidelijk aangroeit.

Het winterklaar maken van de tuin is dus een hele persoonlijke keuze. Er is geen goede of slechte manier, een tuin is een stukje aangelegd natuur dat onderhouden moet worden, tenzij er bewust wordt gekozen voor wildgroei.

De tuin winterklaar gaan maken: wanneer?

Rond de maand november wordt het tijd de tuin winterklaar te gaan maken. Dit moet gebeuren voordat de vorst in de grond zit. Nachtvorst geeft nog niet zoveel problemen, maar wanneer het ook overdag vriest wordt het erg moeilijk om de tuin winterklaar te maken. Houdt de temperaturen dus in de gaten en begin tijdig met het winterklaar maken van uw tuin.

Gras maaien

Het gras moet gemaaid worden tot een centimeter of drie. Maai niet wanneer er de aankomende nacht vorst wordt gemeld. Gras groeit wanneer het boven de 8 graden Celsius is. Wanneer er dus sprake is van een warme winter, wat wel eens voorkomt, dient het gras ook in de winter gemaaid te worden. In de praktijk zal dit echter wel meevallen. Door het gras kort te houden, wordt voorkomen dat er mossen tussen het gras gaan groeien. Ook zal lang gras geen licht doorlaten waardoor het erg dun wordt. Het gemaaide gras kan in de border gestrooid worden: de wormen eten dit graag, en wormen houden de bodem los.

Snoeien van hagen en planten

In september en oktober kunnen de eerste hagen gesnoeid worden. Snoei in twee of drie fases. Platanen en vormbomen moeten rond november terug gesnoeid worden. Heesters en planten die in de zomer bloeien, kunnen nu ook gesnoeid worden. Knip de planten en heesters tot op vijf ogen terug. In november kunnen ook de coniferen gesnoeid worden. Gebruik het snoeiafval van coniferen om vorstgevoelige planten mee af te dekken. Maar ook kan er met snoeiafval van coniferen een leuk kerststukje gemaakt worden.

Wie druiven heeft, kan deze ook eind november/ begin december gaan snoeien. Knip alles na het derde oog af. Tot ongeveer half januari kan de druif nog gesnoeid worden: daarna kunt u hem beter met rust laten.

Voor al het snoeiwerk geldt: wanneer de boom begint te bloeden, stop dan het snoeien. Beter kan dan gewacht worden tot het voorjaar of rond juni. De verdamping via bladeren is dan zo groot, dat een boom minder snel gaat bloeden. Dit geldt vooral voor de ABC-bomen: Acer, Betula en Carpinus. Tevens geldt voor alles dat gesnoeid wordt: snoei niet wanneer het kouder is dan -5 graden Celsius.

Snoei geen voorjaarsbloeiers, anders worden de bloemknoppen er al uitgeknipt. Voorjaarsbloeiers kunnen het beste na de bloei gesnoeid worden.

Border

Een border is een strook grond waar verschillende planten in staan. Meestal staan hier zowel hoge als lage planten in. Een border ziet men vaak langs een gazon of langs een terras of looppad. Vaak staan hier een of tweejarigen tussen, maar ook vaste planten vinden we in de bordes terug. Een en tweejarigen die uitgebloeid zijn, kunnen verwijderd worden. Ook kan men ervoor kiezen ze te laten staan, waardoor ze de kans krijgen zich te vermeerderen. Zo komen er het volgend jaar weer mooie planten/bloemen tevoorschijn zonder dat er nieuwe aangeschaft hoeven te worden.

Vorstgevoelige planten kunnen afgedekt worden met bijvoorbeeld stro, maar ook het snoeiafval van bijvoorbeeld coniferen kan hiervoor gebruikt worden. Bladeren die los in de tuin liggen, kunnen ook prima als beschermlaag gebruikt worden. Gooi bladeren dus niet weg maar bescherm er de planten mee.

Stoepen en terras

Veeg bladeren op looppaden weg: ze zorgen voor gladheid wat nare situaties kan opleveren. Ruim stoepen en terrassen voor de winter op: potten die kapot kunnen vriezen moeten naar binnen gehaald worden, of voorzien worden van een noppenfolie. Gietertjes en speelgoed waar een laagje water instaat, gaat bevriezen: hierdoor kan het kapot gedrukt worden. Ruim alles dus op of zet alles op z'n kop zodat er geen water naar binnen kan lopen. Ruim tuinmeubelen op of dek ze goed af. Ruim ook gereedschap op: gereedschap dat na een winterse bui onder een dik pak sneeuw verstopt ligt, is moeilijk terug te vinden. Haal exotische planten tijdig naar binnen: deze overleven de vorst niet.

Let ook op met kranen in de tuin: sluit deze af voordat het gaat vriezen. Een gesprongen waterleiding geeft veel ellende. Waterslangen moeten leeg gemaakt worden door ze af te rollen en ondersteboven te houden. Doet men dit niet, dan kunnen ze gaan scheuren.

De wintertuin: maak de tuin levendig

Een wintertuin is vaak een kale troosteloze aanblik. Door het plaatsen van diverse voederplaatsen, komt er leven in de tuin. Plaats overdekte voederplanken waaraan voedsel hangt of in ligt. Kies voor verschillende zaden en noten, om zoveel mogelijk soorten vogels aan te trekken. Maak ook een voederplank waarin de opening te klein is voor grote vogels: zodat ook de kleintjes een kans krijgen. Het maken van twee tot drie voederplanken geeft het leukste effect.