Rozenbottel en verbena

Het najaar is gul met fruitige en heilzame smaakmakers. Rozenbottels en citroenverbena proeven als een allerlaatste zomergroet.

Rozenbottel

In het najaar verschijnen ze aan uitgebloeide rozenstruiken: oranje, rood, langwerpig of rond. Ze zitten vol met vitamine C, vandaar dat rozenbottelthee zo goed is voor de blaas en nieren. Hagebottels zijn de vruchtjes die vroeger werden gezien als kwaadverdrijvend. Het aantal bottels aan een struik zou aangeven hoe streng een winter wordt. Tevens zijn rozenbottels decoratief, in herfst- en kerstdecoraties. Let wel op, dat je de versiering niet buiten ophangt, de vogels eten de bottels maar al te graag.

Rozenbottels zijn vrucht- of zaaddozen van rozenstruiken. Ze groeien aan struiken die maar één keer per seizoen bloeien.
Er zijn verschillende soorten met ieder zijn eigen herkenbare kenmerken, sappige rode bottels, kleine ronde bottels, flesvormige vruchten, ga zo maar door.

Handig om te weten

• Zo maak je rozenbottelthee: plet verse bottels, verwijder de pitten en laat het drogen. Maak de gedroogde bottels klein (verkruimel), schenk er kokend water op en laat geruime tijd trekken. Gebruik voor jam de dikbuikige, vlezige vruchten van de Rosa rugosa. Was ze, snijd ze doormidden, verwijder het zaad met een theelepel en kook ze kort met wat suiker
• Maak je een mooi decoratief stukje met rozenbottels, je houdt het langer goed door ze in een emmertje vochtig wit zand te steken en op een donkere plek te bewaren

Citroenverbena

Eén streek langs het smalle, frisgroene blad van de citroenverbena is genoeg om lang te genieten van de krachtige citrusgeur. Gedroogd houden de bladeren jarenlang hun geur vast, vandaar dat het zo vaak in potpouri wordt gebruikt. In Frankrijk wordt van verse bladeren heerlijke ‘tissane’, kruidenthee, gemaakt die kalmerend en rustgevend werkt.

Citroenverbena, verveine ook wel genoemd, komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. In ons land doet de heester het in de zomertuin goed in kuip of pot. De plant bloeit met sierlijke witlila bloempluimen. ’s Zomers afgenomen top- of hielstekken wortelen makkelijk in een pot aarde. ’s Winters moet de plant naar binnen. Het blad valt dan af. Snoei de plant iets in en mest bij, zodat in de lente nieuwe geurige uitlopers ontstaan.

Handig om te weten

• Fijngesneden verbenablad door vruchtensalade, bowl, sorbet, punch of likeur geeft een citroenfrisse smaak
• Een karaf koud water wordt een frisse dorstlesser met een paar blaadjes verbena erbij
• Stoof verbenablad mee met een vissausje voor een bijzondere citrusaroma
• Bak een cake met scharreleieren, citroensap en 15 verbenablaadjes in sliertjes. Prik na het bakken gaatjes in de cake en laat ze vollopen met een mengsel van het sap van 2 sinaasappels, een citroen en wat suiker. Bedek deze met een laagje glazuur van citroensap en poedersuiker
• Een handvol verbena in een warm bad verkwikt en ontspant
• Voor een frisse atmosfeer en een zuivere nachtrust: stop een handvol vers verbenablad in de kussensloop