Kamille en goudsbloem

Twee zonaanbidders in de schijnwerpers die zelf ook iets zonnigs hebben, qua uiterlijk én qua karakter. Zowel goudsbloem als kamille zijn uitbundige bloeiers met verlichtende medische en cosmetische eigenschappen.

Kamille

Kamille helpt bij griep en hoest, werkt kalmerend en ontspannend en staat mooi in kruidenboeketjes.

Zachte genezer

Matricaria chamomilla is een klein kruid met geurige, madeliefachtige bloemhoofdjes. Bijna iedereen heeft er weleens een boeketje van geplukt of een kopje thee van gedronken. Een volkswijsheid zegt: ‘Een goede kop kamillethee helpt beter dan drie dokters’. En dat is niet voor niets, want zelfs in de reguliere geneeskunde wordt kamille gewaardeerd, onder meer als rustgever. Kamillebloemen zijn op hun krachtigst als de bloemen net open zijn, dat is ook de tijd om ze te plukken. Pluk ze ’s ochtends, als de dauw is opgedroogd, maar voordat de zon fel gaat schijnen. Net als goudsbloem kan kamille worden gebruikt als verfstof, bijvoorbeeld voor het mooi geel kleuren van wol en katoen.

Stralend wit

Kamille groeit vooral op droge, zonnige plaatsen. Een kaal talud, bouwterrein, akkerrand of veldwegen: hij groeit het liefst op plekken waar de natuur door mens of machine wordt verstoord. Kamille is makkelijk te vermeerderen uit zaad en als je eenmaal een plant in de tuin hebt gehad, kom je er nooit meer vanaf. Maar dat is eigenlijk niet erg: het warrige vertakte plantje met z’n kleine gevederde blaadjes en stralend witte bloemhoofdjes is zeer nuttig, staat eindeloos in de vaas en is zeer bruikbaar in kleine kruidenboeketjes.

Wist je dat…

• kamille is een ideale kruidenspoeling voor blond haar
• gorgel met een kamilleaftreksel bij ontstoken tandvlees en keelholte
• een stoombad pept een vermoeid gezicht op
• kamillethee werkt bij maag- en darmproblemen, slapeloosheid, griep en hoest
• een tinctuur om mee te deppen helpt bij oogklachten en een ontstoken huid
• kamille in bad werkt kalmerend en ontspannend

Goudsbloem

Zonnig

Het tweede deel van de Latijnse naam is Calendula afficinalis. Dit zegt het al: de goudsbloem heeft geneeskrachtige eigenschappen. Er zitten vooral stoffen in die een antiseptische en ontstekingsremmende werking hebben. Hospikken gebruikten het om die reden op de slagvelden om wonden te desinfecteren. Een kompres met wat gekneusde bloemen of een aftreksel ervan werkt ook bij verstuiking en brandwonden. Een goudsbloemaftreksel reinigt bovendien het gezicht en is een goede spoeling voor roodbruin haar. Calendula houdt de huid soepel op een heel milde manier, vandaar dat ook babycrèmes, lippenzalf en zeep vaak calendula-extract bevatten.

Snelle groeier, rijke bloeier

Goudsbloem is een zonnekruid: hij draait niet alleen met de zon mee, de bloemkroon lijkt zelfs op een zonnetje. ’s Nachts en als de lucht breekt, sluiten de bloemen zich en fungeren zo als een soort weersvoorspellers. In de tuin heb je geen omkijken naar deze bloem. Het grote, rupsvormige zaad kan al vanaf maart de grond in op een zonnig plekje. De vrolijke plant bloeit daarna bijna het hele jaar en zaait zichzelf geweldig uit. Een ideale snijbloem is het ook: er zijn veel leuke rassen in de handel, allemaal in zonnige tinten.
Knip zo nu en dan de dooie bloempjes weg, dat bevordert de nabloei. Droog in de nazomer de bloemhoofdjes om ze in de winter te kunnen gebruiken. Ze behouden lang hun kleur en zijn de blikvangers in potpourri.

Wist je dat…

• potten geurende goudsbloemen op het terras verjagen mieren en andere insecten
• jonge knoppen in azijn gelegd geven een geurige gele vinaigrette
• jonge bladeren en bloemblaadjes zijn heerlijk in stoofschotels en geven pit en geur aan salades, eier- en kaasgerechten. Daarnaast kun je bouillon, rijst en vla ermee kleuren als goedkoop alternatief voor saffraan