Hollandse iep, Ulmus × hollandica

De Hollandse iep is een kruising tussen de ruwe iep (Ulmus glabra) en de gladde iep (Ulmus minor). Deze kruising treedt in de natuur op, maar wordt ook geteeld. De Hollandse iep is bijzonder gevoelig voor de iepziekte, waardoor een groot deel van deze bomen verloren is gegaan. Dit terwijl het een belangrijke boom is voor verschillende diersoorten en plantensoorten. De Hollandse iep is een sierlijke boom die goed tegen zeewinden kan. Hierdoor is hij in de kustprovincies veel aangeplant.

Taxonomische indeling

• Klasse: Spermatopsida
• Orde: Rosales
• Familie: Ulmaceae
• Geslacht: Ulmus
• Soort: Ulmus × hollandica

Ontstaan soort

Tussen de ruwe iep (Ulmus glabra) en de gladde iep (Ulmus minor) treden in de natuur spontane kruisingen op. Deze kruisingen worden ‘Hollandse iep’ genoemd. Vaak worden de ruwe iep en de gladde iep gekruist door mensen. Iedere mogelijke kruising tussen deze soorten wordt Hollandse iep genoemd. Hierdoor verschillen Hollandse iepen sterk van elkaar.

Omschrijving

Doordat er zoveel verschillende Hollandse iepen zijn, hebben ze ook verschillende eigenschappen. De hoogste ondersoort kan bijna 35 meter hoog worden. Hij heeft een onregelmatige stam en zijn takken steken tot ver naar buiten. Ze zijn onregelmatig verdeeld. De bast is donker, en diep gegroefd. De bladeren zijn ovaalvormig en maximaal twaalf centimeter lang bij zeven centimeter breed. Ze zijn gezaagd en hebben ongelijke helften.

Verspreiding

De Hollandse iep kan in het wild overal voorkomen voor zowel de gladde als de ruwe iep voorkomen. De meeste van deze iepen zijn echter aangeplant. Hierdoor zijn ze te vinden in de straten en parken van verschillende steden in Noord America, Australië, Nieuw Zeeland en Europa. Vroeger was het een belangrijke boom in Nederland, maar sinds de iepziekte sterk heeft toegeslagen zijn de aantallen flink uitgedund. Iepen groeien op voedselrijke en vochtvasthoudende grond, voornamelijk de hogere delen van rivieruiterwaarden.

Voortplanting

Iepen staan in bloei nog voor zij bladeren krijgen. In de vroege lente staat de iep in volle bloei. Ze groeien in groepen van tot vijftig bloemen. Ze worden bevrucht door middel van de wind. De zaden worden ook weer door de wind verspreid. Iepen kunnen zich ook ongeslachtelijk voortplanten. Dit doen zij door zijscheuten vanuit de wortels.

Ecologie

Iepen zijn belangrijke bomen voor verschillende diersoorten. Uilen bijvoorbeeld, gebruiken ze als uitkijkpunt. Kauwen gebruiken ze als gemeenschappelijke slaapboom, soms jaren achtereen. Insecten, mossen en korstmossen eten graag het schors van de iep.

Voedselrijk

Iepen in het algemeen hebben een bijzonder voedselrijke bast. Het schors werd vroeger veelvuldig als veevoer gebruikt.

Aanplant

Sinds de achttiende eeuw werden Hollandse iepen veelvuldig aangeplant. Vooral in het open landschap van de kustprovincies, langs wegen en in steden werden ze vaak geplant. Dit omdat ze goed tegen de zilte zeewind kunnen, en snel groeien. De bomen worden ook vaak als sierbomen gebruikt. Verder worden ze aangeplant voor hun geliefde hout.

Iepziekte

De Hollandse iep is bijzonder gevoelig voor de iepziekte. Een boom aangetast door deze ziekte is niet te redden.

Lees verder

• De Iepziekte, dodelijk voor iepen