De bananenplant (Musa Cavendishii) als kamerplant

Wanneer de dwergvariant wordt gekozen is een bananenplant een prima plant om thuis in de woonkamer neer te zetten. De Musa Cavendishii is wel enigszins moeilijk te verzorgen, de plant droogt snel uit, vereist veel licht en houdt niet van muffe lucht. Als er bananen aan komen dan zijn deze gewoon eetbaar, daar vruchten geen zaden bevatten kan de bananenplant alleen via nieuwe scheuten worden vermeerderd.

Taxonomische indeling en herkomst

Het geslacht Banaan (Musa) bevat rond de 400 soorten en behoort tot de banaanfamilie (Musaceae). Als gevolg van de vele bestuivingen en selecties zijn soortennamen vaak aan verandering onderhevig. Een aantal soorten produceert eetbare bananen waaronder de soort Musa Cavendishii, het is deze soort waarvan de dwergvarianten 'Dwarf' en 'Super dwarf' als kamerplant worden gebruikt. Oorspronkelijk werd de Musa Cavendishii rond 1830 als cultivar uit Mauritius naar Engeland verscheept en door de hertog van Devonshire, William Cavendish, verder gecultiveerd en verspreid naar andere tropische streken voor de productie van bananen. Eveneens werd toen de dwergvariant gekweekt om in onze streken als sier- en kamerplant te gebruiken. Tussen 1998 en 2000 besloeg de Musa Cavendishii 47% van de totale productie van alle bananen wereldwijd. De Musa Cavendishii is op haar beurt weer een cultivar van de Musa acuminata, welke afkomstig is uit Zuidoost-Azië en daar al 8000 jaar voor onze jaartelling werd geteeld. De bananenplant of -boom is eigenlijk een kruid, en wel ‘s werelds grootste kruid dat groeit door telkens vanuit het midden van de stam een nieuw blad omhoog te laten groeien. De vrucht van de bananenplant, de banaan, wordt in de natuur veelal gegeten door vogels en insecten.

Als kamerplant

De bananenplant is als kamerplant al in trek geraakt in het begin van de 19e eeuw, alwaar de plant werd gekweekt in de zogenaamde 'green houses'. Hoewel de gewone en zeer grote Musa Cavendishii in dit soort kassen als binnenplant wordt gebruikt is ze thuis in kleine woonkamers alleen in de vorm van de ‘Dwarf'- of 'Super dwarf'-variant geschikt, de gewone variant kan namelijk ruim meer dan drie meter hoog worden. Mocht je een bananenplant gaan kopen; andere Latijnse namen voor deze plant zijn Musa Acuminata of Musa Nana, dan weet je dat je toch een 'Cavendishii'-soort voor je hebt. De bladeren van de gewone variant kunnen wel twee meter lang worden, maar ook bij de dwergvorm kunnen de bladeren toch nog groot worden; tot 1 meter lang en 30 cm breed. De hoogte bedraagt 150 tot 200 cm, bij de 'Super dwarf'-variant tot zo'n 100 cm. De plant kan elke week een nieuw blad vormen en groeit dus snel, onderste bladeren sterven dan af. De bananenplant blijkt thuis vaak moeilijk te onderhouden wegens vochtgebrek en te muffe lucht. Ook wordt er vaak tegenaan gestoten omdat ze door snelle groei al snel in de weg gaat staan.

Standplaats en verzorging

De bananenplant verlangt naar een normale kamertemperatuur van 18 tot 21 graden, in de winter mag de temperatuur iets zakken maar moet minimaal 15 graden bedragen. De reden waarom bananenplanten het in de woonkamer soms niet redden is dat ze te weinig water krijgen en in te droge en muffe lucht moeten staan. Een oplossing is dan om de pot waar ze in staan op een schaal met grind en water te plaatsen, waarbij de pot niet in het water mag staan. Het effect dat zo wordt bereikt is dat de luchtvochtigheid in de directe nabijheid van de potgrond en de bladeren toeneemt. De bananenplant heeft dus veel water nodig, de plant bestaat namelijk grotendeels uit water en dankzij de grote bladeren zal de plant tijdens de warme zomermaanden veel water verdampen. Drie keer per week water geven tijdens de actieve groeiperiode is dan ook niets teveel, net als regelmatig de bladeren bevochtigen met een plantenspuit. Denk er ook aan om de plant eens in de veertien dagen wat vloeibare mest te geven, deze snelgroeiende plant verbruikt veel voedingsstoffen.

Inscheuren van de bladeren, licht en verse lucht

Een ander nadeel is dat de bladeren snel inscheuren en dat grote planten veel ruimte innemen, regelmatig tegen de plant stoten kan de plant dan verzwakken. Gevolg: exemplaren met ingescheurde bladeren worden al snel niet meer als een mooie plant gezien, en de plant zal niet veel later worden afgedankt. Een ander knelpunt is het klimaat; op duffe zolderkamers zal de bananenplant het minder goed doen daar ze van luchtige standplaatsen houdt met verse lucht. De bananenplant is eveneens geen geschikte kantoorplant voor bijvoorbeeld naast het kopieerapparaat. Bananenplanten houden van veel licht en mogen dus achter glas recht in de zon worden geplaatst, helaas worden de bladeren dan weer snel slachtoffer van bewegende gordijnen en lamellen. Het schoonhouden van de bananenplant is lastig daar de bladeren snel inscheuren, besproeien of voorzichtig onder de douche zetten is dan een betere optie.

Bloeiwijze en eetbare bananen

Zoals gezegd is de Musa Cavendishii een van de bananenplantsoorten die eetbare bananen produceert, dus ook de dwergvariant levert eetbare bananen. Maar reken er niet al te snel op dat bij een in de woonkamer geplaatste bananenplant ook daadwerkelijk bananen zullen verschijnen, als het al gebeurt dan duurt het zeker drie jaar voordat er bloemen aan een lange bloemstengel verschijnen, en vervolgens bananen. De bloemen kunnen mannelijk, vrouwelijk of tweeslachtig zijn en de vruchten ontstaan in dwarsliggende rijen op de bloemstengel.

Vermeerdering en verpotten

De bananenplant kan zo’n 4 tot 5 jaar oud worden, dit is voor een kamerplant niet oud, maar eenmaal op leeftijd zullen uit nieuwe scheuten en wortelstokken weer nieuwe planten worden gevormd die aan de voet van de moederplant zullen verschijnen. Door de hele plant uit de pot te halen kunnen deze nieuwe planten voorzichtig worden afgescheurd, een ouderwets en enigszins bot broodmes kan daarbij behulpzaam zijn. Het vermeerderen door middel van zaden is geen optie bij deze bananenplant omdat de bananen geen zaden bevatten. Omdat de plant snel groeit zal deze vrijwel elk jaar moeten worden verpot, als de plant te groot is geworden kan ook enkel de bovenlaag van de potgrond worden verwijderd en worden vervangen. De beste tijd om de plant te verpotten is altijd de lente bij een kamertemperatuur van 18 tot 21 graden.

Ziektes, plagen en wat er mis kan gaan

Wanneer de bladeren bruine en droge randen krijgen is dat een teken dat het klimaat in de ruimte te droog is en waarschijnlijk ook de grond. Het spreekt voor zich dat dan dringend de luchtvochtigheid moet worden verbeterd. Daar de bananenplant snel groeit en veel bladeren vormt komt een uitgeputte grond snel voor, vandaar dat eens per jaar de potgrond ververst moet worden en eens per twee weken wat vloeibare mest gegeven moet worden. De plant kan door een teveel aan water rotte plekken aan de stam krijgen, als dit het geval is dan is kennelijk water in de pot blijven staan, misschien is dan vooral in de winter te veel water gegeven. De oplossing is dan de temperatuur verhogen en voor een betere drainage in de pot zorgen, wat met hydrokorrels bereikt kan worden. Daarnaast kan het hardnekkige wolluis een plaag vormen, met een watje met wat spiritus kan geprobeerd worden dit te verwijderen.