Giftige planten: alkaloïden

Er zijn veel verschillende soorten gifstoffen. Een van deze gifstoffen zijn de alkaloïden. Alkaloïden zijn aanwezig in zeer veel verschillende bloemen en planten. Ook enkele groentesoorten bevatten deze stof wanneer zij nog niet rijp zijn, dit zijn de aardappels, tomaten en de aubergines. Pas altijd op dat je kind niet zomaar een zaadje of een plantje opeet!

Alkaloiden

Alkaloïden zijn stikstofhoudende organische verbindingen. Een aantal voorbeelden van alkaloïden zijn kinine, nicotine, cocaïne en morfine. Ze hebben in de meeste gevallen een erg bittere smaak en een erg sterke werking. Ze hebben zowel een toxische als een geneeskrachtige werking. Alkaloïden zijn vooral aanwezig bij de nachtschadefamilie en de vlinderbloemigen. Bekende alkaloïdplanten zijn de aardappelplant, de tomatenplant en de aubergineplant. Ook de goudenregen en de brem bevatten alkaloïden.

Tomatenplant

Van de tomatenplant zijn alle delen giftig met uitzondering van de rijpe vruchten. Tijdens het rijpingsproces verdwijnt het giftige alkaloïde namelijk uit de vrucht. Het geven van tomatenplanten aan dieren heeft al tot verschillende doden veroorzaakt. Ondanks dat tomatine een remmende werking heeft op bepaalde schimmels en bacteriën zijn deze planten toch vaak bijna geheel beschimmeld. Bepaalde schimmels kunnen ervoor zorgen dat tomatine onschadelijk wordt gemaakt.

Aardappel- en aubergineplant

Deze twee planten zijn familie van de tomatenplant en produceren een alkaloïde dat lijkt op tomatine, solanine. Solanine heeft een sterkere wering tegen schimmels en bacteriën dan tomatine. Solanine is zeer giftig voor zowel mensen als dieren! Er worden regelmatig dieren vergiftigd doordat men denkt dat het groene aardappelloof geen kwaad kan, ook overlijden er soms dieren door het eten van aardappels die nog groen zijn. In een aardappelknol zit de giftige stof net onder de schil, bij het bewaren in licht kan het solaninegehalte snel toenemen. De eerste kenmerken van een solaninevergiftiging is een gevoeligheid van het maag- en darmkanaal, je zult merken dat je erg misselijk wordt en dat je moet overgeven.

Gouden regen

Dat de gouden regen een giftige plant is is bij veel mensen wel bekend. Van deze plant zijn alle delen zeer giftig, vooral de zaden bevatten een erg hoog percentage van de gifstof. De giftige stof die de plant bevat heet cytisine. Er zijn gevallen bekend van kinderen die zijn vergiftigd door deze plant, zij willen nog wel eens zaden eten omdat deze er aantrekkelijk uitzien. De meeste dieren zijn erg afwijzend tegenover deze plant en zullen dus niet snel te maken krijgen met een vergiftiging. Geiten kunnen beter dan andere diersoorten tegen het eten van de plant. Er moet wel rekening mee gehouden worden dat de melk van deze geiten giftig is.

Kruiskruiden

Ook kruiskruiden bevatten een alkaloïde dat giftig is voor mensen en dieren. Dit alkaloïde is pyrrolizidine. Er zijn ongeveer 1750 verschillende soorten kruiskruiden bekend. De bloemen van deze planten zijn in de meeste gevallen giftiger dan de bladeren. Er zijn vooral verhalen bekend van paarden en runderen die zijn vergiftigd door kruiskruiden. Het komt vrij vaak voor dat er een verkeerde plant in het hooi of in het kuilvoer terecht komt, een van deze planten is het jacobskruiskruid. Schapen en geiten zijn minder gevoelig voor kruiskruiden, bij deze twee herkauwers vindt er een detoxificatie van het gif in de pens plaats. Naast een giftige werking hebben kruiskruiden soms ook een medicinale werking. Het kan helpen tegen verkoudheden en tegen reuma.