Onderdelen van het menselijke oog

Het oog is één van de gecompliceerde organen van de mens. De werking van het oog is te vergelijken met de werking van een fotocamera, ze hebben allebei een lens die de lichtstralen verbinden. Ook hebben ze allebei een speciaal oppervlak dat op licht reageert. Bij de fotocamera is dat de 'film' en bij het oog het netvlies.

De oogbol

De oogbol is gevuld met een zuivere geleiachtige vulling en wordt daarom ook wel het 'glasachtig lichaam genoemd' en heeft de vorm van een bol. De voorkant van de bol is wat platter dan de rest van de oogbol, dat komt doordat hier de lens ziet. De lens wordt op zijn plaats gehouden doordat het glasachtig lichaam een constante druk uitvoert. De lens en het glasachtig lichaam zorgen ervoor dat de mens in alle gevallen zo scherp mogelijk kan zien en waarnemen.

De oogspieren

De zes oogspieren zorgen ervoor dat de oogbol kan bewegen, en houden het oog op de juiste plek. Van die zes oogspieren zijn vier spieren recht lopend en twee ervan schuin lopend. De oogspieren zijn zo aan de oogbol aangebracht, dat elke spier voor een aparte beweging kan zorgen, maar in de praktijk is het zo dat twee spieren samen voor één beweging zorgen.

De traanklieren

Achter de oogleden bevinden zich de traanklieren. Steeds als we onze oogleden bewegen, komt er een beetje traanvocht uit de traanklieren, dat aan onze ogen wordt aangebracht. Dit is nodig om de oog vochtig te houden, de oog moet vochtig gehouden worden om stof en vuil als het ware weg te spoelen. Ook het hoornvlies wordt vochtig gehouden, zodat het transparant blijft,
Als het traanvocht zijn werk heeft gedaan wordt het door het traanbuisje afgevoerd naar de neusholte. Als er veel vocht wordt afgevoerd is het te zien als een traan die over de wang rolt. Bij verdriet of andere emotionele omstandigheden neemt de druk op de traanklieren toe, hierdoor gaan ze meer traanvocht produceren, met als gevolg dat er veel tranen te zien zijn, er wordt dan gehuild. Het traanvocht beweegt zich van binnen naar buiten, een leuk weetje is dus dat als men een vuiltje uit het oog wilt wrijven, er naar de richting van de neus moet gewreven worden. Het traanvocht wordt eerlijk verdeeld over het oog door de oogleden.

Het harde oogvlies

De oogwand bestaat uit drie soorten lagen, daarvan is de buitenste laag het harde oogvlies, het bestaat uit bindweefsel. De functie van deze harde oogvlies is het beschermen van het oog. De bindweefsel fungeert als verbinding van de oogspieren. Het harde oogvlies heeft een witte kleur en is doorzichtig.

Het hoornvlies

Door het hoornvlies valt licht van buiten het oog binnen, daarom is ook het hoornvlies doorzichtig. Het hoornvlies is kwetsbaar voor pijn, maar niet voor de temperatuur. Doordat de lens zich achter het hoornvlies bevindt, steekt het hoornvlies een beetje buiten de bol uit. De functie van het hoornvlies is het zelfde als die van het harde oogvlies, het beschermen van de oog.

Het vaatvlies

Zoals eerder gezegd, bestaat de oogwand uit drie verschillende lagen, waarvan de buitenste laag het hoornvlies is. De middelste laag is het vaatvlies. Het vaatvlies bevat bloedvaten. Aan de voorkant gaat het vaatvlies over in de regenboogvlies, en andere naamgeving hiervoor is: de iris. De iris bevat veel pigmenten, pigmenten in de iris bepalen de oogkleur, dit hangt af van bijvoorbeeld de hoeveelheid pigment dat zich bevindt in de iris. Hoe minder pigment de iris bevat, hoe blauwer de oogkleur, en hoe meer pigment de iris bevat, hoe bruiner de oogkleur. In de iris bevindt zich een opening, dat is de pupil met twee spieren. Deze spieren kunnen de pupil groter en/of kleiner maken. Als de mens zich in een donkere kamer bevindt, wordt één van die twee spieren aangespannen, hierdoor wordt de pupil vergroot. Als er veel licht is, wordt de andere spier aangespannen, zodat de pupil kleiner wordt.

De lens

Achter de pupil en de iris ligt de lens dat uit erg rekbaar materiaal bestaat. De lens zorgt ervoor dat het beeld scherp wordt waargenomen door de mens. De lens is omgeven met een dun vliesje, de veerkrachtig vlies. De veerkrachtig vlies bestaat uit allerlei verschillende cellen, de functie van deze cellen is het afbreken van lichtstalen die door de pupil binnenkomen.

Het netvlies

De binnenste laag van de oogwand is het netvlies. Het netvlies bestaat uit er veel cellen, zo veel dat ze zijn opgedeeld in twee groepen: de staafjes en de kegeltjes. De staafjes liggen aan de wand van het netvlies, en de kegeltjes vooral in het midden van het netvlies. De kegeltjes zorgen ervoor dat de mens kleur en kleine details kan waarnemen, terwijl de staafjes noodzakelijk zijn om in het donker alsnog goed te kunnen zien. In het netvlies bevindt zich een 'blinde vlek', dat is de plek waar geen kegeltjes en staafjes zitten, dat komt omdat dat de plaats is waar de gezichtszenuw het oog binnenkomt, op die plek kunnen we dus niets waarnemen. Niet ver van de blinde vlek is er een plek waar alleen kegeltjes zitten, deze plek noemen we de 'gele vlek', doordat deze plek veel kegeltjes bevat, is dit de gevoeligste plek op het netvlies. Op de gele vlek kunnen we dus als beste zien.

Weetjes

• Op het netvlies komen ongeveer 100 miljoen staafjes en 6 miljoen kegeltjes voor.
• De gele vlek bevat ongeveer 140.000 kegeltjes per vierkante millimeter.

Wimpers en wenkbrauwen

De wimpers en wenkbrauwen zijn ook nog onderdelen van het oog, deze dienen vooral als bescherming en het reinigen van het oog. De wimpers zorgen ervoor dat vuildeeltjes niet in het oog komt. De wenkbrauwen zorgen ervoor dat het zweet van de voorhoofd niet in de ogen loopt.