De San Andreas breuklijn

De San Andreas breuklijn vinden we langs de westkust van Amerika en heeft daar de afgelopen eeuw het nodige aangericht. San Francisco is zo’n stad die maar liefst twee keer te maken heeft gehad met een aardbeving die delen van de stad verwoeste.

Wat is een breuklijn?

Een breuklijn zorgt voor aardbevingen en het betreft eenvoudig gezegd diepliggende lagen gesteende die langs elkaar schuiven en elkaar enig moment raken. Platen die recht langs elkaar schuiven of schuin (naar boven of beneden) en degene die schuin schuiven kunnen enig moment half over elkaar heen schuiven. Officieel heten ze: thrust-, normal- of strike-slipfault. De wrijving veroorzaakt de bevingen van de aarde op die plaats of kunnen zelfs verderop nog aardbevingen bewerkstellingen.

San Andreas breuklijn

De San Andreas Breuklijn is zo’n 1300 kilometer lang en loopt langs de Amerikaanse westkust. Het betreft een trust fault breuklijn. De staat Californie staat er om bekend met enige regelmaat lichte schokken te hebben en de woningen en gebouwen worden ze gebouwd dat ze enige schokken op moeten kunnen vangen. De bewoners staan er nauwelijks nog bij stil, maar zo ernstig als San Francisco het in 1906 voor de kiezen kreeg is was dramatisch. Er is daarna niet meer een zo zware aardbeving voorgekomen in dit gebied. De beving was 7,8 op de schaal van Richter en er stierven zeker 3000 mensen. Los van de gebouwen die instorten was m.n. de brand die uitbrak de grote oorzaak van de vele doden. De branden die op de diverse plaatsen uitbraken konden niet geblust worden, omdat ook de ondergrondse waterleidingen waren gebroken en de brandweer machteloos was.

In 1989 werd San Francisco opnieuw getroffen, maar de impact was beduidend kleiner. Zo’n 60 mensen vonden toen de dood en was m.n. terug te herleiden naar een stuk wegdek wat compleet afbrak en waardoor mensen geplet werden. Verder ligt er een gedeelte van de stad deels in de oceaan en is er op opgespoten zand gebouwd. Dit is nooit voldoende basis dergelijke krachten te weerstaan. Een geluk bij een ongeluk was een grote lokale wedstrijd die vele bezoekers in het stadion en thuis aan de buis gekluisterd hield, anders was het dodenaantal aanzienlijk groter geweest.

Andere plaatsen

Typisch dat steden die beduidend verder van de breuklijn liggen, ook getroffen kunnen worden. Wereldstad New Mexico ligt in centraal Mexico en niet pal boven de breuklijn. Toch is ook deze stad getroffen en deels in puin gelegd. Het betreft hier een onderaardse schuiving die met op de bodem afkaatsende beweging te maken heeft gekregen.

De enorme beving die San Francisco trof werd ook gemerkt aan de kant van de Stille Oceaan, in de vorm van een Tsunami.

Tenslotte

Deze natuurverschijnselen zijn niet te voorkomen. Meetinstrumenten kunnen er voor zorgen dat mensen gewaarschuwd worden en wellicht nog weg kunnen trekken, of moeten we er voor kiezen niet in de buurt van breuklijnen dergelijke wereldsteden te bouwen. Niets geeft garanties, dit behoort nu eenmaal tot de levende planeet die aarde heet. Er worden zelfs speelfilms over gemaakt.