De duurzaamste gemeente van Nederland

Flevoland is de duurzaamste provincie van Nederland en dit heeft de provincie niet te danken aan het massale Almere. Nee, in de Flevopolder ligt een gemeente die tevens de duurzaamste gemeente van Nederland is, genaamd Zeewolde. Dit blijkt uit het landelijk duurzaamheidsonderzoek van 2014. Wat houdt dat eigenlijk in duurzaamheid? In 2016 was Zeewolde gezakt naar de vierde plaats en was Nunspeet de duurzaamste gemeente.

Wat is duurzaamheid?

Volgens de Brundtland definitie is een duurzame gemeente, een gemeente:

• waarin elke inwoner kan voorzien in zijn behoeften.
• waarin ook toekomstige generaties in hun behoeften kunnen voorzien.
• waarin elke inwoner zich kan ontwikkelen in harmonie met zijn omgeving.

Het duurzaamheidsonderzoek

In 2014 is het grootscheeps onderzoek naar de duurzaamheid van gemeenten door de Stichting Duurzame Samenleving afgerond en vastgelegd in de Gemeentelijke Duurzaamheidsindex 2014.
In het onderzoek is gekeken naar zestien verschillende onderdelen:

• Hoe staat het met de minima, het onderwijs en de sociale zekerheid in de gemeente?
• Is er sprake van gelijkheid tussen man en vrouw?
• Hoe staat het met de gezondheid, is er voldoende gelegenheid tot sport, is de gemeente veilig en is er een mogelijkheid tot burgerparticipatie?
• Wat is de kwaliteit van de omgeving, zoals water, lucht en natuur?
• Hoe staat het met het energiegebruik, wordt er gebruik gemaakt van hernieuwbare energie en hoe staat het met de consumptie van grondstoffen in de gemeente?
• En als laatste is er gekeken naar de economische en financiële weerbaarheid van de gemeente.

Wanneer we dit onderzoek bekijken, missen we ook wel een aantal onderdelen, zoals de bereikbaarheid en de beschikbaarheid openbaar vervoer. Hoe staat het met de bodemkwaliteit, het aantal beschikbare banen in de gemeente? De laatste keer dat de Sustainable Society Index de duurzaamheidsranglijst van 151 landen onderzocht was in 2012. Zwitserland is altijd koploper en Nederland stond de laatste keer op een 44ste plaats.In 2016 werd wel gekeken naar bereikbaarheid en beschikbaarheid van openbaar vervoer. Dit is waarschijnlijk de voornaamste reden dat Zeewolde gezakt is op de ranglijst. Het openbaar vervoer in Zeewolde laat enorm te wensen over.

Zeewolde blijft een koploper

Zeewolde heeft een groot windmolenpark, dankzij dit windmolenpark is Zeewolde de eerste klimaatneutrale gemeente van Nederland. Verder wordt er warmte opgewekt uit koeienmest en hiermee worden woningen verwarmd in de wijk Polderwijk. De duurzame energie is dus de voornaamste reden dat Zeewolde er zo positief uitspringt, maar dit is nog geen reden om achterover te leunen. Een 7,1 is een ruime voldoende, maar ook niet meer dan dat. De slechtst scorende gemeente was Heerlen met een 3,0. Bijzonder is wel dat de gemeente Heerlen hoger scoort op het onderdeel gezondheid, waarmee overgewicht bedoeld wordt in het onderzoek. Er wordt verder weinig uitleg gegeven over deze verrassend lage score voor Zeewolde. Zeewolde scoort met 15,3% volwassenen met ernstig overgewicht zeer hoog, ook het aantal kinderen met overgewicht is in Zeewolde aan de hoge kant.

Zeewolde scoort dan wel weer goed door de lage jeugdwerkeloosheid en door de goede financiële weerbaarheid van de bewoners. Verder telt Zeewolde weinig uitkeringsgerechtigden in verhouding met veel andere gemeenten. De biologische kwaliteit van het oppervlaktewater is ook redelijk beoordeeld. De gemeente valt niet niet in de categorie goed, in Nederland is geen enkele gemeente te vinden met een zeer goede kwaliteit van het oppervlaktewater.

Gemeentelijke Duurzaamheidsindex

De Gemeentelijke Duurzaamheidsindex komt één keer in de twee jaar uit. In 2016 was Zeewolde gezakt naar een vierde plaats. Nog wel één van de koplopers, maar niet meer de meest duurzame gemeente. Wat opvalt is dat Zeewolde het slechter is gaan doen op het gebied van sport en dat terwijl sport en beweging één van de speerpunten van de gemeente is geweest tussen 2014 en 2018. Nunspeet is in 2016 de duurzaamste gemeente, gevolgd door Rozendaal, Staphorst en daarna Zeewolde. Het verschil in de totale score van deze koplopers is gering. Flevoland blijft wel de duurzaamste gemeente. De gemeente Flevoland streeft ernaar om in 2020 energieneutraal te zijn.

Het belang van duurzaamheid

Wij mensen hebben jaren lang roofbouw gepleegd op onze planeet. Het resultaat is een verwoestende en vervuilende economie. Steeds vaker krijgen we te maken met tekorten aan onze energiegrondstoffen, een slechter leefklimaat door o.a. luchtvervuiling en de steeds grotere afvalbergen die wij mensen produceren. Wij mensen nemen de wereld over en er is steeds minder plaats voor dieren en planten. Van de oorspronkelijke flora en fauna van Nederland is nog slechts 15% over.