DDT effectief maar verboden bestrijdingsmiddel

DDT (DichloorDifenylTrichloorethaan) is een moeilijk afbreekbare insecticide. Een insecticide is een bestrijdingsmiddel ter verdelging van insecten. Het middel is overigens sinds 1973 in ons land verboden maar wordt elders op de wereld nog gebruikt. Waar het middel nog wordt gebruikt is het overigens zeer effectief. Eenmaal toegepast heeft DDT in sommige situaties nog een werking van wel 300 dagen.

Sinds 1973 is DDT verboden

DDT is het eerste moderne bestrijdingsmiddel dat in het begin van de jaren veertig van de vorige eeuw is ontwikkeld. Het is ook een geruchtmakend bestrijdingsmiddel vanwege nadelige eigenschappen als resistentie en de moeilijke afbreekbaarheid. DDT werd al in de veertiger jaren met succes toegepast om malaria en tyfus te bestrijden. Ook werd het tot begin jaren 70 op grote schaal en wereldwijd toegepast als insecticide in de landbouw en tuinbouw. Ondanks massaal gebruik werd sinds de zestiger jaren getracht om het gebruik tegen te gaan door diverse wettelijke maatregelen. In Nederland is sinds 1973 het gebruik van DDT verboden maar in de tropen wordt het nog steeds gebruikt bij gebrek aan een effectief alternatief ter bestrijding van malaria. Pogingen van het Wereldnatuurfonds om DDT wereldwijd te verbieden zijn mislukt.

Chloor, alcohol en zwavelzuur

DDT werd al ontdekt voordat de eigenlijke werking van het product bekend was. De ontdekker was een Duitse student en apothekerszoon Othmar Zeidler die het product in 1874 ontdekte maar geen weet had van de insectendodende eigenschappen. Pas in 1939 kwam de scheikundige Paul Muller er achter dat de stof, met als belangrijkste bestanddelen chloor, alcohol en zwavelzuur, insecten kon doden. Het middel doodde in 1939 alle kevers van een aardappelkeverplaag in Zwitserland.

Grote hoeveelheden DDT

In Amerika werd DDT vanaf 1942 aan allerlei grondige proefnemingen onderworpen door het Departement van Landbouw. De uitkomsten waren zo sensationeel dat het onderzoek werd overgenomen door de Militaire Geneeskundige Dienst en het Bureau voor Wetenschappelijke Studie en Ontwikkeling. In 1943 slaagde Dr. Oskar Frey aan de chemische fabriek van Cincinnati er in DDT in grote hoeveelheden te vervaardigen en waren er inmiddels honderden scheikundigen in grote laboratoria van de V.S. bezig met allerlei onderzoeken.

Tyfusepidemie bestreden met DDT

Het indrukwekkendste succes haalde DDT in het Italiaanse Napels toen daar op grote schaal tyfus heerste. Terwijl in oktober van 1943 slecht 25 gevallen bekend waren liep het aantal slachtoffers in januari 1944 per dag op met 60 nieuwe gevallen. Maar de redding was nabij. Allen die met tufuslijders in aanraking waren geweest werden met DDT behandeld en alle vertrekken werden met DDT bestoven. Op een topdag werden 73.000 personen behandeld in 43 ontluizingposten. Halverwege februari was de epidemie bezworen.

Grote nadelen

DDT is een zeer effectief bestrijdingsmiddel. Slechts door een handvol van de stof zullen alle muskieten en larven worden gedood in een moeras, een sloot, een vijver en op een vuilnishoop wat als de ware teeltplaatsen van de muskieten kan worden aangerekend. Door proeven is bewezen dat op een muur gespoten DDT na drie maanden nog vliegen doodt die op de muur gaan zitten. Een bed dat met DDT is bestoven blijft 300 dagen luizen doden. Kleren bestoven met DDT stoten een maand lang ongedierte af zelfs als de kleding herhaaldelijk wordt gewassen. Maar ondanks al die effectiviteit blijft DDT in de Westerse landen verboden vanwege de grote nadelen als moeilijk afbreekbaar en resistentie.